Gminy nie rozliczają się za opłatę śmieciową. RIO chce to zmienić

Obecnie przepisy nie określają co gminy mogą lub czego nie mogą robić z pieniędzmi, które zgromadzą w ramach nadwyżki dochodów nad wydatkami za gospodarowanie odpadami. W teorii system powinien dążyć do samofinansowania, jednak praktyka pokazuje co innego – często zmieniają się wielkości przede wszystkim kosztów, ale też dochodów.

Z czego wynikają te zmiany? Jest to głównie efekt różnicy kosztów funkcjonowania systemu wynikający z rozstrzygnięć przetargów. Mają na to wpływ również zmiany wysokości opłat za odpady i to, czy mieszkańcy prawidłowo segregują śmieci i czy w ogóle płacą za ich wywóz.

Często zdarza się tak, że nadwyżka pieniędzy na gospodarkę odpadami w jednym roku służy dopłacaniu w roku kolejnym. Gminy nie mogą wykorzystywać tych środków na inne cele, np. budowę dróg. Mogą natomiast wykorzystać je na drukowanie np. ulotek, naklejek czy plakatów promujących akcje ekologiczne czy utwardzanie miejsc na pojemniki.

Dlatego, aby usprawnić system, RIO proponują wprowadzić oficjalne rozliczenia za gospodarkę odpadami. Dzięki temu samorządy mogłyby np. na bieżąco korygować opłatę śmieciową – tak, aby odpowiadała zapotrzebowaniu finansowemu w danym roku.

– Dotychczas takiego mechanizmu nie było. Ujawnienie takiego rozliczenia (w zależności od
wyniku – nadwyżka lub niedobór środków pochodzących z opłat nad wydatkami systemu) służyłoby radnym oraz społeczności lokalnej jako impuls do ewentualnej korekty wysokości obowiązujących w danej gminie stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi – argumentują przedstawiciele RIO.

Krajowa Rada RIO podaje również gdzie takie rozliczenie mogłoby się znajdować. Według niej najbardziej właściwym miejscem byłoby tworzone do 31 marca każdego roku sprawozdanie z wykonania budżetu gminy.

Sprawozdanie RIO za 2016 rok