W Gdańsku małże pilnują czystości wody

Są one wskaźnikiem ewentualnych zanieczyszczeń, które mogą się pojawić w wodzie i reagują na nie natychmiast zamykając muszlę.Stanowisko z małżami znajduje się w dyspozytorni stacji uzdatniania, bezpośrednio przy pulpicie dyspozytora. Małże są oplecione kablami, które przekazują dane  o stopniu rozwarcia muszli wprost  do systemu komputerowego. Na ekranie na bieżąco widać, jaki jest stan każdej muszli – w postaci prostego wykresu. Cały system jest patentem opracowanym w Polsce i dostępnym na rynku pod handlową nazwą SYMBIO.

Małże przebywają w zamkniętym, stalowym zbiorniku i nie powinny być niepokojone przez  zbędne otwierane. Temperatura wody powinna być stała i wynosić ok. 10 stopni C. Ponieważ małże mają swój specyficzny dobowy rytm aktywności i muszla w sposób naturalny raz jest otwarta szerzej, raz nie, podczas  instalacji cały system się kalibruje, tzn. ustawia się pewną normę ruchu muszli i do niej dostosowuje pomiary. Jednoczesne gwałtowne zamknięcie się wszystkich małży powoduje natychmiastowe włączenie się sygnału alarmowego. W razie problemu z jakością wody w jeziorze mogą się pojawić cztery alarmy: czerwony, żółty, zielony i niebieski. Dwa pierwsze powodują natychmiastowe wyłączenie czerpania wody ze zbiornika.  Dyspozytor musi każdorazowo zabezpieczyć próbki wody, ale dopiero badania laboratoryjne wskazują przyczynę alarmu.

Woda, pobierana ze zbiornika straszyńskiego, podlega wielopoziomowej kontroli. Oprócz biomonitoringu, opartego na pstrągach – które są na ujęciu od 2000 roku – i małży, od kilkunastu lat działa na ujęciu pięcioparametrowa stacja monitoringu elektronicznego w Bielkówku. Podstawą wiedzy o kondycji wody pobieranej do uzdatniania pozostaje nadal laboratorium, które w różnych cyklach wykonuje jej badania. Laboratorium znajduje się na miejscu, co znacznie ułatwia bieżące analizy. Podstawowe parametry fizykochemiczne /11 analiz/  bada  się pięć razy w tygodniu. Raz w miesiącu wykonuje się badania rozszerzone. Bada się także parametry mikrobiologiczne.

Oprócz Gdańska, identyczny system  SYMBIO  pracuje  w ośmiu miastach: Swarzędz, Oświęcim, Andrychów, Września, Środa Wielkopolska, Gryfino, Chełmno, Żywiec – gdzie korzystają z niego zarówno wodociągi jak i w browar. W Poznaniu także pracują małże, ale jest to nieco inna instalacja, opracowana przez naukowców do celów badawczych.

źródło: Saur Neptun Gdańsk, www.sng.com.pl