Wzrost odnotowywanych przez organy ścigania i organy administracji przypadków patologii w gospodarce odpadami, szczególnie często na terenach gminnych (np. porzucane odpady), był podstawą do zaostrzenia sankcji w Kodeksie karnym za przestępstwa w środowisku. Aktualna sytuacja wymusza na samorządach konieczność zwiększonego nadzoru oraz kontroli w obszarze gospodarki odpadami, począwszy od podmiotów obsługujących gminy w zakresie odbioru odpadów. Kontrole podmiotów odbierających odpady to ustawowy obowiązek gmin