17 miliardów na ekologię

Dzięki licznym inwestycjom dofinansowanym przez Fundusze, Polacy żyją w coraz czystszym i zdrowszym środowisku. Według danych Inspekcji Ochrony Środowiska tylko w okresie od 1990 do 2004 r. w Polsce zmalała aż o 86 proc. liczba nieoczyszczonych ścieków odprowadzanych do wód. Do powietrza trafia zaś o 77 proc. mniej pyłów. Porównajmy te liczby z efektami ekologicznymi osiągniętymi dzięki wsparciu finansowemu Funduszy.

– Przez 15 lat swojego funkcjonowania WFOŚiGW dofinansowały w Polsce ponad 72 tys. przedsięwzięć – przypomniał Przemysław Gonera, przewodniczący Konwentu Prezesów WFOŚiGW w trakcie konferencji prasowej na Międzynarodowych Targach POLEKO w Poznaniu (27.10.2008 r.).
W całym kraju położono sieć kanalizacyjną o długości ok. 30,5 tys. km,  a także w tysiącach kilometrów są liczone nowe wodociągi. W Polsce wybudowano i zmodernizowano ponad 2 tys. oczyszczalni ścieków. Dzięki pieniądzom z Funduszy mamy także zasługi w walce z ociepleniem klimatu.  Nowe instalacje obniżyły emisję dwutlenku węgla o ok. 18 mln ton w ciągu roku. To gaz wywołujący efekt cieplarniany. Poprawiło się również bezpieczeństwo przeciwpowodziowe. Ponad 12,5 tys. km – to łączna długość odbudowanych i remontowanych koryt rzek, potoków oraz wałów przeciwpowodziowych.

Pieniądze zarządzane przez Fundusze pochodzą przede wszystkim z opłat za korzystanie ze środowiska, które wnoszą m.in. zakłady przemysłowe. Jest to zgodne z obowiązującą w całej Unii Europejskiej zasadą „zanieczyszczający płaci”. Ze środków finansowych WFOŚiGW najczęściej korzystają samorządy, ale wnioski składają również jednostki budżetu państwa, organizacje pozarządowe, związki wyznaniowe oraz podmioty gospodarcze.

Przed Polską, jako członkiem Unii Europejskiej, jest jeszcze wiele zadań do zrealizowania, zapisanych w Traktacie Akcesyjnym, szczególnie w zakresie ochrony środowiska. Ważną rolę w ich wypełnieniu będą miały WFOŚiGW

Chodzi tu m.in. Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych, wdrożenie dyrektyw odpadowych czy rozwój odnawialnych źródeł energii. UE na te cele przeznaczy miliardy euro. Jednak aby osiągnąć sukces, nasz kraj musi spełnić twarde warunki. Inwestycje trzeba zrealizować w ściśle określonych terminach (wynegocjowaliśmy okresy przejściowe do ok. 2016 r. dla najbardziej kosztownych dostosowań do unijnego prawa) oraz zapewnić niebagatelny finansowy wkład własny do projektów. Jeżeli nie zdążymy z terminami, to grożą nam niebagatelne kary finansowe.

Skuteczną pomocą w realizacji planów będą WFOŚiGW. Fundusze sprawdziły się m.in. jako partner samorządów w procesie pozyskiwania środków z UE na inwestycje z programów PHARE, SAPARD, ISPA, ZPORR czy Funduszu Spójności.

Polska w latach 2007-2013 ma szansę uzyskać ok. 5 mld euro na proekologiczne inwestycje z Programu Infrastruktura i Środowisko. To jedno z najważniejszych źródeł finansowania takich przedsięwzięć w Polsce, a zarazem największy program w całej Unii Europejskiej. Do WFOŚiGW trafiają wnioski o dofinansowanie projektów o wartości nie mniejszej niż 25 mln euro. Praca Funduszy będzie polegała m.in. na przekazywaniu pieniędzy unijnych oraz na rozliczaniu i nadzorowaniu realizowanych inwestycji. Chodzi o projekty związane z gospodarką wodno-ściekową oraz odpadami.

O ilości środków finansowych na ekologię, które popłyną z Unii do Polski, zadecydują również dobrze przygotowane regionalne programy operacyjne. W latach 2007-2013 każde województwo będzie miało swój regionalny program. Kilka z WFOŚiGW – w Olsztynie, Poznaniu, Zielonej Górze – realizuje również priorytety środowiskowe w ramach RPO.

źródło: WFOŚiGW we Wrocławiu

---