Budownictwo pasywne zrewolucjonizuje branżę?

Słuchając przez dwa dni (12-13 marca) polskich i zagranicznych prelegentów, z wielkim przekonaniem mówiących, że olbrzymie marnotrawstwo energii – 40% całkowitego zużycia przypada na sektor budowlany – możemy zmniejszyć o 90%, jeśli wprowadzimy do budownictwa standardy budynku pasywnego, można było odnieść wrażenie, że jesteśmy świadkami rewolucji dokonującej się w budownictwie. Wiele uregulowań i aktów prawnych przyjmowanych obecnie przez instytucje europejskie wyznacza wyraźny, nowy kierunek zmian w dotychczasowej polityce energetycznej. Postulowany jest zrównoważony rozwój, wzrost udziału energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii, zmniejszenie emisji CO₂ i zwiększenie efektywności energetycznej.

Kierunek nowy i rozwojowy

– Temat dzisiejszego forum wydaje się nowy w Polsce, ale jest bardzo rozwojowy. Mamy nadzieję, że standard pasywny będzie wkrótce obowiązującym w Polsce, podobnie jak w wielu krajach i regionach Europy – mówił Bartosz Królczyk, prezes WDP, otwierając forum. Z kolei senator Jadwiga Rotnicka, nawiązując do spraw bezpieczeństwa energetycznego i notowanych w Polsce problemów z zapyleniem powietrza zwróciła uwagę, że budownictwo pasywne i energooszczędność „to są te hasła, które powinny przyświecać nam w dziedzinie ochrony środowiska.”

Pierwszego dnia forum Gunter Schlagowski, założyciel PIBP, przypomniał, czym jest budownictwo pasywne: – Budynek pasywny to budynek najnowszej generacji o najwyższej jakości. Jest owocem prac prowadzonych nad udoskonaleniem energooszczędnego budynku z 1991 r., zużywającego 70 kWh/m²/rok, co zaowocowało skonstruowaniem budynku zużywającego 15 kWh/m²/rok.

Odnosząc się do sytuacji w Polsce Schlagowski, stwierdził, że nasz kraj jest bardzo bogaty, gdyż stać go na marnotrawienie sporych środków niepotrzebnie wydawanych na energię, podczas gdy materiały pozwalające na rozwijanie budownictwa pasywnego oraz energooszczędnego są szeroko dostępne, a brakuje tylko norm prawnych, które wymusiłyby stosowanie standardów energooszczędnych od zaraz. Koncepcję budownictwa pasywnego przedstawił architekt Michael Trykowski. Kolejni prelegenci prezentowali przykłady budynków jednorodzinnych, hal sportowych i szkół w standardzie budynku pasywnego w Austrii, Czechach i Niemczech. Budynki te charakteryzują się również nowoczesnym wyglądem. Mówiono, jak ważną rolę odgrywa izolacja z zastosowaniem szkła piankowego pod płytą fundamentową. W przypadku okien i drzwi istotne są ich lokalizacja oraz wykonanie w technologii pasywnej, zwiększające komfort cieplny, co sprzyja energooszczędności. Gunter Lang z Austrii pokazał przykład budynku, w którym koszt ogrzewania wynosi 0,26 euro na m² rocznie, podczas gdy średni koszt ogrzewania zwykłego domu to ok. 20 euro na m²/rok.

Architekci w roli głównej

Drugi dzień imprezy cieszył się równie dużym zainteresowaniem. Bartosz Królczyk, rozpoczął Forum omówieniem ekonomicznych aspektów budownictwa pasywnego, zero- i dodatnio energetycznego w odniesieniu do realizowanych przez władze lokalne polityk niskoemisyjnych i rewitalizacyjnych. Gunter Schlagowski, skupił się na rozwoju i opłacalności budownictwa pasywnego w Polsce. Wiele uwagi poświęcił też sprawom termomodernizacji budynków. Według G. Schlagowskiego pomiędzy nowym a starym modernizowanym budynkiem pasywnym nie powinno być żadnej różnicy.

Bardzo interesujące realizacje projektów w gm. Słomniki omówił Tomasz Pyszczek z biura projektowo-wdrożeniowego Architektura Pasywna. W gminie tej wszystkie oddawane do użytku obiekty buduje się w standardzie budynku pasywnego. Natomiast młodzi architekci przedstawili przykłady pasywnych budynków, hal sportowych i szkół w Małopolsce na Śląsku i w Wielkopolsce.

Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja Danuty Rostockiej dot. wsparcia finansowego, jakiego udziela Bank Ochrony Środowiska w postaci dopłat do budowy energooszczędnych domów, zakupu mieszkań, oraz tego, jakie dofinansowanie będzie można uzyskać z programu Prosument. O innych możliwościach pozyskania wsparcia tego typu inwestycji, także w kontekście oferty wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, opowiedział Krzysztof Mączkowski z WFOŚiGW w Poznaniu.

Wiele pożytecznych informacji nt. realizacji pasywnych budynków można było też usłyszeć podczas wystąpienia Marcina Stelmacha z Architektury Pasywnej. Podkreślał on, jak ważna dla oszczędności energetycznej jest szczelność powietrzna budynków.

Zainteresowanie, jakie wywołało Forum, może napawać optymizmem. Wskazuje ono bowiem, że idea budynków energooszczędnych oraz pasywnych zyskuje uznanie.