Polski wynalazek przyspiesza rozkład plastiku

Preparat, którego twórczynią jest dr hab. Grażyna Dąbrowska – genetyk z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, może przyspieszyć nawet o 20 proc. rozkład plastikowych materiałów. Zawiera on mikroorganizmy (zwłaszcza grzyby) zdolne do wytwarzania enzymów hydrolitycznych degradujących plastik.

Grzyby rozkładające plastik

Co grzyby mają wspólnego z plastikowymi odpadami? Jak się okazuje, całkiem sporo. Jak tłumaczy badaczka, składniki preparatu mają szczególne właściwości, dzięki którym mogą wejść w reakcję chemiczną z plastikiem. – Dzięki temu tworzywa sztuczne tracą swoje właściwości: stają się na przykład mniej rozciągliwe czy bardziej przepuszczalne dla gazów, pary wodnej, tlenu czy dwutlenku węgla – opisuje dr Dąbrowska.

Efekty wynalazku z Torunia można zaobserwować po kilku miesiącach działania. Jak tłumaczy jego twórczyni, działanie preparatu wzmacniają wytwarzane przez grzyby białka, tworzące na powierzchni plastiku (zwłaszcza PET) specyficzną warstwę, ściśle przylegającą do danego tworzywa. – Rosnąca grzybnia przylega więc do polimeru, równocześnie wytwarzając enzymy degradujące i zmieniające jego strukturę. Co znacznie zwiększa skuteczność procesu przyspieszania biodegradacji – tłumaczy dr Dąbrowska.

Preparat pomoże w rekultywacji składowisk?

Twórczyni preparatu widzi jego zastosowanie przede wszystkim pod sam koniec cyklu życiowego składowisk odpadów, w procesie rekultywacji. – Przez wiele lat w Polsce nie była prowadzona poprawna selekcja odpadów i właściwie większość tworzyw sztucznych znajduje się w tym momencie na składowiskach odpadów. Ich ilości są olbrzymie – dlatego tak pomocne byłoby zmniejszenie ich gabarytów, przyspieszenie procesu ich rozkładu na samym początku procesu odzyskiwania terenu składowiska – – opowiada badaczka.

Rekultywacja składowiska to długi i skomplikowany proces. Jego ostatecznym celem jest zmniejszenie negatywnego wpływu zebranych śmieci na środowisko – oraz zintegrowanie terenu wysypiska z jego otoczeniem. Odpady są prasowane przez ciężki sprzęt, po czym obsypuje się je kolejnymi warstwami gleby, aby wreszcie – w ostatnim etapie – obsiać roślinami.

Preparat mógłby być dodawany do pierwszej warstwy gleby – ma on bowiem jeszcze jedną ważną właściwość. – Mikroorganizmy dobraliśmy w taki sposób, żeby charakteryzowały się dodatkowo zdolnością do wchodzenia w interakcje z roślinami i stymulowania roślin do wzrostu – mówi badaczka.

– Jest to działanie kompleksowe – dodaje Dr Dąbrowska. – W ten sposób możemy równocześnie przyspieszyć degradację tego, co niekorzystne, jak i pozytywnie oddziaływać na rośliny i inne organizmy.

Źródło: PAP Nauka w Polsce