Ekologiczne projekty Joanny Figurniak, absolwentki kierunku projektowania form przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu oraz stypendystki Fundacji Sokratesa w Halle w Niemczech, były już prezentowane na wystawach w Londynie, Pradze, Poznaniu, Wrocławiu i Łodzi oraz w prasie polskiej i zagranicznej. Uhonorowano je m.in. nagrodą Machina Design Awards 2008, wyróżnieniem specjalnym Banku Ochrony Środowiska za najbardziej ekologiczne projekty oraz nominacją do Art of Packaging 2008. Wszystkie recyklingowe przedmioty powstały nie tylko z ekologicznych materiałów, ale również z uwzględnieniem zasady „sustainable design”, czyli zrównoważonego projektowania, która polega na zastosowaniu w produkcji bardziej przyjaznych środowisku technologii, opartych na prostych, niewymagających kosztownego oprzyrządowania konstrukcjach.
Pomysł na recyklingowe projekty w twórczości Joanny Figurniak pojawił się podczas jej pobytu w Niemczech oraz Londynie. W miastach tych (znacznie więcej niż w Polsce) mówiono o globalnym ociepleniu i jego skutkach. – Projekty powstawały w kilku etapach. Zaczęłam gromadzić różne odpady, robiąc własny mały recykling. Z dnia na dzień przybywało w moim mieszkaniu plastikowych butelek, kapsli, korków po winie, nakrętek, puszek czy rolek po papierze toaletowym. Obserwowałam na własnym przykładzie jak duże ilości śmieci produkuje przeciętny konsument i zastanawiałam się nieustannie, w jaki sposób można by je wykorzystać i razem połączyć – opowiada artystka.
Przełomem okazała się dla projektantki przypadkowa wizyta w pobliżu targowiska, na którym obok kobiety sprzedającej jajka stała sterta poskładanych wytłaczanek. To one zainspirowały ją do stworzenia popularnego już obecnie siedziska. Ten pierwszy projekt z tekturowych wytłaczanek wzbudził ogromne zainteresowanie oglądających podczas jego premierowego pokazu na wystawie w Londynie. Niedługo potem powstała cała ekologiczna seria, składająca się z siedmiu przedmiotów: siedziska, lampy PET (wykonanej z denek plastikowych butelek) i Cube (w kształcie sześcianu, „cube” – sześcian), żyrandola oraz kinkietów z wytłoczek, toreb i nosideł z filcu oraz ekotorby. Wszystkie projekty stanowią w pewnym sensie pomysł na rozwiązanie problemu nadmiaru odpadów. – Są wyrazem sprzeciwu wobec postawy prokonsumpcyjnej i masowej nadprodukcji. Pokazują mój stosunek do tej sprawy oraz odpowiedzialność, jaką ponoszę jako projektant. W myśl zasady reuse, czyli ponownego wykorzystania odpadów, stworzyłam serię projektów, przywołując do życia materiały oraz przedmioty skazane na zapomnienie.
Ważną zaletą projektów stworzonych z odpadów, poza walorami estetycznymi, jest również to, że po spełnieniu swoich funkcji użytkowych mogą po raz kolejny zostać poddane odzyskowi. Ich dodatkowym zadaniem jest ponadto budzenie świadomości ekologicznej, dlatego projekt skierowany jest przede wszystkim do osób otwartych na produkty innowacyjne, zaprojektowane zgodnie z technologiami przyjaznymi środowisku. Istnieje również możliwość zapoznania się z ekologicznymi projektami na stronie internetowej autorki
www.joannafigurniak.republika.pl.
Opracowanie: Katarzyna Matuszak