VAT w 2011 r.
29 października 2010 r. uchwalona została przez Sejm Ustawa z 29 października 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (druk sejmowy nr 3430).
Wprowadzono do niej korzystne zmiany w zakresie podatku od towarów i usług.
Zgodnie ze skorygowanymi przez Senat postanowieniami art. 16 tej ustawy, dokonano wnioskowanych przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie” i oczekiwanych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne zmian w Ustawie z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
W art. 24 ustawy „zaopatrzeniowej” zmieniono treść ust. 1 oraz dodano ust. 11-13, zgodnie z którymi:
„1. Taryfy podlegają zatwierdzeniu w drodze uchwały rady gminy, z wyjątkiem taryf zmienionych w związku ze zmianą stawki podatku od towarów i usług.
11. W przypadku zmiany stawki podatku od towarów i usług stosowanej dla usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków taryfa ulega zmianie w zakresie wynikającym ze zmiany stawki podatku od towarów i usług
12. W sytuacji zmiany taryf, o której mowa w ust. 11, taryfy te wchodzą w życie z dniem, w którym uległa zmianie stawka podatku od towarów i usług stosowana dla usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków.
13. Do zmienionych taryf ust. 9 stosuje się odpowiednio.”
Regulacja ta umożliwia przedsiębiorstwom, dla których okres obowiązywania taryf nie kończy się 31 grudnia 2011 r., podniesienie cen i stawek opłat brutto zawartych w tych taryfach o skutki wzrostu podatku VAT.
Zgodnie z przywołanym art. 24 ust. 9 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, taryfy, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2011 r., tj. taryfy zawierające podatek VAT w wysokości 8% (zwiększone o skutki wzrostu VAT), należy odpowiednio ogłosić lub opublikować, co najmniej 7 dni przed końcem 2010 r.
„9. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ogłasza w miejscowej prasie lub w sposób zwyczajowo przyjęty taryfy, o których mowa w ust., 5b lub 8, w terminie co najmniej 7 dni przed dniem ich wejścia w życie.”
Ponadto skorygowany art. 19 ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej wprowadza także zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług, w tym m.in. wzrost stawek VAT.
Dla usług w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków stawka podatku w odniesieniu do usług wykonanych od 1 stycznia 2011 r. wynosić będzie 8%.
Zgodnie z treścią art. 19, pkt 2 lit. b) w ustawie o podatku od towarów i usług – art. 14c otrzymał brzmienie:
„14c. W przypadku, gdy okres, do którego odnosi się rozliczenie lub płatność, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:
1) w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku – w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
2) z upływem tego okresu – w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku.”
Natomiast według postanowień wprowadzonego w wymienionej ustawie w art. 19 ust. 14 c:
„[…] W przypadku, gdy nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa w ust. 14 c, dla określenia tej części uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie.”
Zmiany te umożliwiają więc przedsiębiorstwom, dla których okres rozliczeniowy uwzględniać będzie miesiące starego i nowego roku kalendarzowego, dokonanie rozliczenia proporcjonalnie, bez konieczności przeprowadzenia odczytów w ostatnim dniu 2010 r., co byłoby technicznie niewykonalne.
Maria Bakalarczyk: „VAT w 2011 r.”, „Zeszyty IGWP” 11/2010
Na podstawie: Przegląd „Zeszytów IGWP” – listopad 2010
 
Odpłatne usługi w zakładzie budżetowym
ZWiK w K. jako zakład budżetowy został utworzony uchwałą Rady Miejskiej, którą zatwierdzono również statut zakładu, określając w nim przedmiot jej działalności: zaopatrzenie w wodę gospodarstw domowych i innych niż gospodarstwa domowe odbiorców usług, w szczególności wydobycie, uzdatnienie i przesyłanie wody do sieci oraz sprzedaż wody (1), odprowadzenie ścieków i oczyszczanie ich w oczyszczalni ścieków (2), prowadzenie kontroli jakości ścieków odbieranych od odbiorców i oczyszczanych w oczyszczalni ścieków (3), eksploatację, konserwację i prowadzenie remontów istniejących ujęć wody, sieci wodociągowych, sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków (4). W kolejnych punktach statutu jest mowa o: prowadzeniu pogotowia wodociągowo-kanalizacyjnego (w zakresie ujęć wody, sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, oczyszczalni ścieków eksploatowanych przez zakład) (5), dokonywaniu rozliczeń za pobraną wodę i odprowadzone ścieki, prowadzenie wymaganej dokumentacji w tym zakresie (6), odpłatne wykonywanie usług odpowiadających profilowi działalności Zakładu (7), sprzedaż hurtową wody (8).
W związku z wprowadzeniem nowej ustawy o finansach publicznych mamy wątpliwości, czy art. 14 Ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, w którym określono katalog zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego wykonywanych przez samorządowe zakłady budżetowe będzie pozwalał naszemu zakładowi po zmianie na samorządowy zakład budżetowy na świadczenie odpłatnie na rzecz osób fizycznych i innych podmiotów gospodarczych usług, o których mowa w pkt. 7.
Odpłatne usługi na rzecz osób fizycznych lub innych podmiotów dotyczyły budowy przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych, wykonywania włączeń przyłączy do sieci wodociągowej eksploatowanej przez zakład, montowania i plombowania wodomierzy dodatkowych, do montażu, których zakład nie był z mocy ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków zobowiązany, udrażnianie przyłączy kanalizacyjnych będących w posiadaniu odbiorcy usług, wynajem sprzętu transportowego i budowlanego. Czy spotkaliście się Państwo z podobną sytuacją?
W odpowiedzi na pismo nr l.dz. 1684/2010 Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie podziela Państwa obawy dotyczące wprowadzenia określonej działalności w formie samorządowego zakładu budżetowego. Brzmienie art. 14 ustawy o finansach publicznych pozwala na sformułowanie tezy, iż forma zakładu budżetowego, jako forma prowadzenia gospodarki komunalnej, należy do wyjątku. Ustawodawca używa bowiem pojęcia „tylko”, co oznacza, że określony rodzaj działalności może być wykonywany w ramach samorządowego zakładu budżetowego. Katalog tych zadań jest określony dosyć wąsko i nie może być zastosowana wykładnia rozszerzająca. To oznacza, że samorządowy zakład budżetowy nie może wykonywać żadnych innych zadań poza tymi, które są określone w tym przepisie. Zwrócić też trzeba uwagę na to, że statut Państwa zakładu winien być dostosowany do treści art. 14 ustawy o finansach publicznych.
dr hab. Bartosz Rakoczy:„Odpłatne usługi w zakładzie budżetowym”, „Zeszyty IGWP” 11/2010
Na podstawie: Przegląd „Zeszytów IGWP” – listopad 2010
 
Opracowanie: Jolanta Kuligowska-Roszak, Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie”, Bydgoszcz