W przyjaźni z: chemią

Chemia wykorzystywana jest w produkcji tworzyw sztucznych, środków czystości, farb, lakierów, wyrobów gumowych, farmaceutycznych itd. Większość z nas korzysta na co dzień z  potężnej palety jej możliwości. Potencjał, jaki niesie za sobą ta dziedzina nauki, jest ciągle rozwijany przez przemysł chemiczny. Z jednej strony jego priorytet stanowi oferowanie coraz bardziej zaskakujących rozwiązań, natomiast z drugiej wprowadzanie na rynek tzw. czystych rozwiązań, służących ochronie środowiska. Innowacyjny charakter działań tej branży znajduje swoje odzwierciedlenie zarówno podczas wyboru technologii, jak i przy tworzeniu nowych produktów. Dzięki tej strategii odgrywa ona kluczową rolę w przeciwdziałaniu skutkom zmian klimatycznych oraz realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju.

 

Rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa, mimo iż przez niektóre (na szczęście nieliczne już) firmy chemiczne może być jeszcze postrzegana jako utrudnienie, w rzeczywistości niewątpliwie stanowi ogromną szansę dla całej branży chemicznej. Dbałość o środowisko oznacza dla nich wieloletnie planowanie i wyznaczanie szczegółowych celów, których realizacja przyczynia się do wprowadzania innowacji w ochronie środowiska. Tego typu koncepcja stała się również osią działań firmy Basf, która specjalizuje się w produkcji chemikaliów, środków ochrony roślin, tworzyw sztucznych oraz chemii budowlanej. – Nie tylko prowadzimy ścisłą kontrolę emitowanych podczas produkcji gazów cieplarnianych oraz wykorzystanej energii, ale też jako pierwsze globalne przedsiębiorstwo stworzyliśmy stanowisko oficera ds. ochrony klimatu. Jego zadaniem jest poszukiwanie nowych rozwiązań w obszarze ochrony środowiska – mówi Wojciech Krzywicki, Communications and Government Relations Manager w firmie Basf. Energooszczędność, na którą w firmie kładzie się ogromny nacisk, mimo iż dla niektórych może stanowić barierę dla rozwoju, w rzeczywistości tworzy zapotrzebowanie na nowe produkty. Mając to na uwadze, firma Basf dostosowała swoją ofertę handlową do tych właśnie potrzeb. Tak stało się np. z neoporem, polistyrenem z dodatkiem grafitu, który ma o 20% większą wydajność energetyczną od białego styropianu. Dynamicznie rozwija się również rynek materiałów biodegradowalnych. Przykładem jest Ecovio, który ulega biodegradacji w ciągu ok. 4 tygodni. Ponadto od kilku lat firma Basf publikuje również tzw. raport węglowy, który zawiera informacje o poziomie emisji CO₂ w stosunku do oszczędności emisji, jakie uzyskano dzięki wprowadzeniu czystych rozwiązań w produkcji. W ub.r. został osiągnięty poziom ograniczenia emisji dwutlenku węgla i oszczędności energetycznych, który założono dopiero na 2020 r. Trudno sobie wyobrazić tak znaczący postęp bez nakładów na innowacje. – Nowe trendy konsumentów i pozytywne efekty badań otwierają przed nami nowe rynki, zarówno w zakresie ochrony środowiska, jak i świadomego korzystania z zasobów naturalnych. Jedynym problemem pozostaje stan gotowości firm do korzystania z tej wiedzy – dodał W. Krzywicki.

 

Kolejną firmą, która wyróżnia się bogatą tradycją i doświadczeniem we wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań, jest Fosfan. Podstawę funkcjonowania przedsiębiorstwa stanowi produkcja nawozów rolniczych oraz ogrodniczych. Fosfan prowadzi świadomą politykę prośrodowiskową, będącą jednym z priorytetów jej działalności. W przedsiębiorstwie wdrażane są rozmaite elementy zrównoważonego rozwoju. – W zakresie minimalizacji naszego oddziaływania na otoczenie dokonaliśmy m.in. modernizacji gospodarki cieplnej zakładu, redukując emisję zanieczyszczeń energetycznych do powietrza o 99% oraz wyeliminowaliśmy powstawanie odpadowych żużli i popiołów w ilości 300 t/rok. Przeprowadziliśmy gruntowną modernizację instalacji absorpcji gazów fluorowych, oczyszczającej gazy z procesu produkcji superfosfatu, oraz zamontowaliśmy nowoczesne urządzenia dezodoryzujące – powiedział Michał Rus, specjalista ds. ochrony środowiska w firmie Fosfan. Przedsiębiorstwo zainwestowało w instalację oczyszczania gazów odlotowych z linii produkcyjnej nawozów granulowanych. Dzięki temu uzyskano wysoki stopień odpylania i oczyszczania gazów ze związków fluoru i HCl. Wprowadzono też nowy sposób przygotowywania nawozów do granulacji, a sterowanie produkcją odbywa się automatycznie. W efekcie nastąpiło zmniejszenie emisji zanieczyszczeń, hałasu oraz zużycia surowców i paliw. Ponadto na terenie zakładu zrealizowano w ostatnim okresie dwie duże inwestycje: wprowadzono nowoczesne rozwiązania w procesie suszenia nawozów oraz wybudowano innowacyjną instalację przeładunkową kwasu siarkowego. – We wszystkich tych działaniach położono nacisk na innowacyjność wprowadzanych rozwiązań i na zmniejszenie uciążliwości dla środowiska – dodał M. Rus.

 

Ostatnie 15 lat to dla Luveny nieustanny proces wdrażania nowych technologii, które przyczyniają się do ochrony środowiska. Są one jednym z najważniejszych elementów polityki firmy. Wśród podjętych innowacyjnych działań na rzecz ochrony środowiska należy wymienić likwidację składowiska ługów pokrystalicznych oraz budowę linii najnowszej generacji do produkcji nawozów granulowanych, dzięki której nie powstają już szkodliwe emisje do atmosfery, ani odpady. Znacznie zmniejszyło się również zużycie wody przy produkcji nawozów. Innowacje dotyczą także produktów. Oprócz tradycyjnych nawozów mineralnych, spółka podjęła się także produkcji nawozów przyjaznych środowisku, wytwarzanych jedynie z naturalnych kopalin. Ponadto z uwagi na znaczne straty energii cieplnej podczas przesyłu pary technologicznej do budynków produkcyjnych zrezygnowano z kotłowni centralnej na rzecz budowy szeregu automatycznych kotłowni lokalnych, opalanych gazem ziemnym. Przedsięwzięcie tego typu spowodowało ok. 30-procentowe zmniejszenie zużycia gazu do celów grzewczych. – Niższe zużycie gazu ziemnego ograniczyło emisję zanieczyszczeń do powietrza, tj. dwutlenku węgla, tlenku węgla i dwutlenku azotu – poinformowała Beata Szyniszewska, odpowiedzialna za ochronę środowiska. Luvena, jako pierwsze przedsiębiorstwo w Polsce, przeprowadziła analizę intensywności zapachu, zgodną z obowiązującymi normami UE. Badania te pozwoliły na oszacowanie wpływu uciążliwości odorów wydobywających się podczas produkcji. W efekcie długotrwałych prac zmodernizowano i rozbudowano układ oczyszczania gazów, a od lipca br. podjęto decyzję o podwojeniu liczby urządzeń oczyszczających powietrze. Tegoroczna, zakończona już inwestycja ograniczyła ilość substancji odorowych uwalnianych do atmosfery, o co najmniej 87%. – Nie jest to ostatnie działanie Luveny zmierzające do redukcji zapachu powstającego w procesach produkcyjnych. Spółka będzie kontynuowała innowacyjne prace ukierunkowane na eliminację substancji odorowych, które są emitowane do atmosfery – zapewnił Kazimierz Zagozda, prezes Zarządu.

 

Nowoczesne kosmetyki i środki higieny osobistej, zgodnie z narzuconymi przepisami prawa muszą spełniać coraz większe wymagania zarówno w zakresie ochrony środowiska, jak i bezpiecznej pielęgnacji skóry. Oczekiwania klientów rosną wraz z postępem cywilizacyjnym. Świadomość zmieniających się potrzeb, rozwój medycyny i pogłębiająca się wiedza na temat organizmu człowieka determinują innowacyjne działania producentów, kosmetologów i dermatologów. Niestety, dobrodziejstwa współczesności niosą za sobą także zagrożenia. Produkty oferowane przez Przedsiębiorstwo Chemii Gospodarczej Pollena są przede wszystkim hipoalergiczne, wytwarzane w oparciu o naturalne surowce i tradycyjny sposób warzenia. Ponadto należą do wyrobów przyjaznych środowisku. Misją Polleny jest dążenie do ciągłego udoskonalania kosmetyków i środków czystości przy zachowaniu odpowiedniego stopnia biodegradowalności. – Współczesne technologie produkcyjne opierają się na nowoczesnych formułach chemicznych, jednak niezwykle ważne jest to, aby praca nad recepturami produktów była prowadzona zgodnie z zasadą pełnej uczciwości wobec klienta. Eliminacja niebezpiecznych dla zdrowia składników, np. parabenów, jest nie tylko modą, ale przejawem odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa. Obecnie trwają prace nad zastosowaniem dobroczynnych kultur bakteryjnych w produktach linii hipoalergicznej, w ramach projektu współfinansowanego ze środków UE – zaznaczył Marek Witecki, prezes Zarządu.

 

Kolejnym przykładem na to, że działania w obszarze ochrony środowiska wpisują się w priorytety przedsiębiorstw chemicznych, jest strategia przyjęta w firmie Bayer. Z roku na rok intensyfikuje ona wdrażanie efektywnej polityki innowacyjnej, a jednocześnie deklaruje wieloletnią już przyjaźń ze środowiskiem. Przedsiębiorstwo reprezentuje dwustronne podejście do ochrony klimatu i wydajności gospodarowania zasobami. Po pierwsze, planuje dalsze zwiększanie efektywności energetycznej własnych zakładów produkcyjnych. Z kolei wykorzystanie nowych technologii w ramach energochłonnej produkcji chloru zmniejszyło pośrednią emisję gazów cieplarnianych już o ok. 30%. Po drugie, spółka pozostaje mocno zaangażowana w utrzymywanie aż do 2020 r. bezwzględnych emisji bezpośrednich i pośrednich gazów cieplarnianych na poziomach z 2007 r., bez względu na wzrost wielkości produkcji. Ciekawym pomysłem firmy Bayer jest wykorzystanie CO₂ pochodzącego z sektorów energetycznych do produkcji kluczowego składnika zawartego w piance poliuretanowej. Ponadto przedsiębiorstwo stawia sobie za krótkookresowy cel zredukowanie o 20% emisji CO₂,pochodzącej z jej floty samochodowej.  

Przed firmami z sektora chemicznego nowe wyzwania. Nie sposób wymienić wszystkich technologii i produktów oferowanych przez przemysł chemiczny, które są przyjazne środowisku i jednocześnie zachwycają swoją pomysłowością. Jedno jest pewne – wiele z tych odkryć wywarło istotny wpływ na rozwój ekoinnowacyjności. A sukcesy odnotowane w samym sektorze chemicznym stanowią doskonałą motywację dla innych branż, a będąc jednocześnie motorem postępu gospodarczego.