Nagrodzeni za ekoodpowiedzialność
Firmy przywiązują coraz większą wagę do kwestii dotyczących minimalizowania ich wpływu na środowisko, nie zapominając przy tym o edukowaniu w tym zakresie pracowników i lokalnej społeczności. Niestety, często pod „zielonym płaszczem” kryje się to, co niewiele ma wspólnego z troską o otaczającą przyrodę.
Jak zatem w gąszczu firm promujących się jako „przyjazne środowisku”, „zielone”, „ekologiczne”, „działające w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju” czy też „ekoodpowiedzialne” znaleźć takie, które rzeczywiście wykazują się troską o środowisko i podejmują szereg związanych z tym inicjatyw (inwestycyjnych, edukacyjnych i informacyjnych)? Odpowiedzią mogą być działania podjęte wśród firm, które zostały nagrodzone w konkursie „Ekoodpowiedzialni w biznesie”, organizowanym przez redakcję „Ecomanagera”. W listopadzie 2012 r. zakończyła się już druga edycja tego przedsięwzięcia. Celem konkursu jest wyłonienie przedsiębiorstw z sektora przemysłu, które realizując swoją podstawową działalność, podejmują liczne inicjatywy w zakresie ochrony środowiska, wykraczające poza to, czego wymaga od nich prawo. Pod uwagę brane są nie tylko działania inwestycyjne, zmierzające do zmniejszenia wpływu firmy i wytwarzanych przez nią produktów na środowisko, ale także działania edukacyjne i informacyjne w zakresie ochrony środowiska, realizowane w roku, poprzedzającym edycję konkursu. Ocenie podlega m.in. aktywność przedsiębiorstwa związana z szerzeniem wiedzy na tematy środowiskowe wśród lokalnej społeczności, podnoszeniem świadomości ekologicznej jej pracowników, a także ochroną różnorodności biologicznej.
Ocena formalna i merytoryczna
Warunkiem przystąpienia do konkursu było przesłanie na adres redakcji do końca września 2012 r. wniosku konkursowego wraz z odpowiednimi załącznikami. Nadesłane informacje oceniano w dwóch etapach: podczas dokonywanej przez redakcję „Ecomanagera” oceny formalnej, a także w trakcie przeprowadzonej przez kapitułę konkursu oceny merytorycznej (skład kapituły drugiej edycji konkursu zawiera ramka). Posiedzenie kapituły miało miejsce 7 listopada 2012 r. w siedzibie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie (fot. 1).
– Poprzez konkurs „Ekoodpowiedzialni w biznesie” chcemy wyróżnić firmy z sektora przemysłu, które, mając negatywny wpływ na środowisko naturalne, nie zapominają o trosce o otaczającą przyrodę i podejmują w tym celu liczne działania inwestycyjne oraz edukacyjne – powiedziała, otwierając posiedzenie kapituły, Magdalena Dutka, prezes Zarządu firmy Abrys, wydawcy miesięcznika „Ecomanager”. Z kolei Michał Kiełsznia, generalny dyrektor ochrony środowiska, a jednocześnie przewodniczący kapituły konkursu „Ekoodpowiedzialni w biznesie” zwrócił uwagę na to, że kryzys nie jest łatwym okresem dla działań w zakresie ochrony środowiska. – W krótkiej perspektywie wydaje się, że są sprawy ważniejsze, ale tak naprawdę dbałość o środowisko to czysty zysk ekonomiczny. Mam też wrażenie, że firmy, które troszczą się o nie, a które dzisiaj będziemy nagradzali, dostrzegają ten odległy cel – powiedział. Ponadto dodał, że zaszczytem jest to, że możemy wyróżnić firmy, które nie tylko robią dużo dla środowiska, ale także przekazują istotną wiedzę o nim społeczeństwu. – Sama ochrona środowiska, bez edukowania obywateli, jest skazana na porażkę. Dlatego wyróżnianie firm, które podejmują wysiłki w tym zakresie, jest jak najbardziej słuszne – stwierdził dyrektor.
Dokonując wyboru laureata oraz wyróżnionych, kapituła oceniała m.in. skuteczność i innowacyjność działań mających na celu minimalizowanie wpływu firmy i jej produktów na środowisko, sposoby szerzenia wiedzy na tematy środowiskowe wśród lokalnej społeczności, metody i skuteczność podnoszenia świadomości ekologicznej pracowników, sposoby ochrony bioróżnorodności, posiadane certyfikaty środowiskowe, a także perspektywiczne ujęcie działań na rzecz ochrony środowiska. Decyzją kapituły wyłoniono jednego laureata, a trzem firmom przyznano wyróżnienie. Uhonorowanie zwycięzców nastąpiło podczas uroczystej Gali Międzynarodowego Kongresu Ochrony Środowiska ENVICON, która miała miejsce 19 listopada 2012 r. w Poznaniu (fotorelacja z tego wydarzenia znajduje się na str. 28-29).
|
Skład kapituły konkursowej w 2012 r.
|
Wieniec laurowy
Laureatem drugiej edycji konkursu „Ekoodpowiedzialni w biznesie” została Grupa LOTOS. Firma, już na etapie projektowania, następnie budowy oraz eksploatacji jednostek produkcyjnych dba o to, aby stosować tylko nowoczesne technologie, posiadające rozwiązania techniczne, minimalizujące emisję zanieczyszczeń poprzez wybór procesów materiało- i energooszczędnych, o niskim zużyciu energii elektrycznej, wody i surowców pochodzących z zasobów nieodnawialnych. Pomimo braku zatwierdzonych przepisów prawnych, w firmie monitorowana jest emisja gazów cieplarnianych w cyklu życia paliw, począwszy od wydobycia, poprzez przerób w instalacjach technologicznych, aż po dostawę paliw do końcowego odbiorcy. Obliczenia wielkości emisji dokonywane są dla paliw silnikowych: LPG, benzyn oraz olejów napędowych. Do 2020 r. emisja tych gazów ma zostać zredukowana o 6%. Uruchomione w 2011 r. instalacje, wybudowane w ramach Programu 10+ pozwoliły na zwiększenie elastyczności rafinerii w zakresie przerobu różnych gatunków ropy. Dzięki temu dywersyfikacja zakupu ropy umożliwia również najbardziej efektywny ekonomicznie przerób. Ponadto nowo uruchomiona instalacja hydrokrakingu MHC zapewniła strumień tzw. frakcji parafinowej, co wpłynęło na wzrost efektywności bloku olejowego. Pod koniec 2011 r. przeprowadzono także próbę technologiczną destylacji próżniowej czystej frakcji parafinowej. Wstępne rezultaty dają nadzieję na produkcję wysokiej jakości tzw. baz grupy II, które charakteryzują się niską zawartością siarki (poniżej 0,03%). Dużą wagę w firmie przywiązuje się też do jakości produktów. Wytwarzane przez Grupę LOTOS paliwa mają niską zawartość siarki i zawierają pakiety dodatków uszlachetniających, które poprawiają spalanie oraz chronią silniki przed zanieczyszczeniami. W produkcji benzyn i olejów napędowych stosowane są biokomponenty, których produkcja opiera się na surowcach ze źródeł odnawialnych. Rok 2011 zaowocował w firmie także zainicjowaniem procesu wdrażania systemu zarządzania energią wg wymagań norm EN 16001:2009 oraz ISO 50001:2011. Działania te mają na celu podniesienie efektywności energetycznej spółki, m.in. poprzez identyfikację znaczących aspektów energetycznych w odniesieniu do działalności przedsiębiorstwa, w tym działań modernizacyjno-rozwojowych, związanych z efektywnością energetyczną. Do realizacji projektów z zakresu monitoringu i poprawy efektywności energetycznej w 2011 r. powołano Zespół ds. efektywności energetycznej. Koncern dzięki przyjętym rozwiązaniom technologicznym wykorzystuje również zużyte wody. Procent wód podlegających recyklingowi liczony jest przez spółkę, jako stosunek sumy wody gospodarczej produkowanej z oczyszczonych ścieków i oczyszczonego kondensatu do całkowitego zapotrzebowania zakładu na wodę przemysłową. W 2011 r. recyklingowi poddano 45,7% wód.
Akcja – edukacja
Spółka przykłada także dużą wagę do podnoszenia świadomości ekologicznej lokalnej społeczności, której poprzez różnorodne działania przybliżana jest problematyka ochrony środowiska. Przykładowo w maju 2011 r. firma zaangażowała się w zorganizowanie Międzynarodowego Dnia Bałtyckiego Morświna ASCOBANS, podczas którego upowszechniana była wiedza o tych ssakach (fot. 2), a we wrześniu współorganizowała akcję „Posprzątaj z nami Bałtyk, posprzątaj z nami świat”. W programie uwzględniono działania edukacyjne i rekreacyjne oraz sprzątanie wytyczonego obszaru plaży oraz dna w Gdańsku Brzeźnie. W akcji uczestniczyło ok. 400 osób (fot. 3, 4).
Grupa LOTOS w listopadzie 2011 r. była też organizatorem „Dni Mewiej Łachy”. Dla dzieci i młodzieży z terenu Wyspy Sobieszewskiej zorganizowano konkurs plastyczny, dotyczący walorów przyrodniczych znajdującego się tam rezerwatu „Mewia Łacha”, a także wycieczkę po tym terenie i warsztaty z nim związane. Elementem prowadzonego przez firmę programu „LOTOS pomaga bałtyckiej przyrodzie” była zrealizowana w 2011 r. wystawa fotografii pt. „Okiem Mewy”, która dotyczyła problemów środowiska naturalnego, przyrody i krajobrazu Półwyspu Helskiego oraz otaczających go akwenów – Zatoki Puckiej i Zatoki Gdańskiej. Zdjęcia zostały zaprezentowane na płocie okalającym fokarium w Helu oraz w jednym z centrów handlowych w Gdańsku. Ciekawą inicjatywą, realizowaną w sezonie letnim (kwiecień – sierpień 2011 r.), również w ramach programu „LOTOS pomaga bałtyckiej przyrodzie”, była realizacja kampanii „Natura pod kilem”. Projekt polegał na przeprowadzeniu kampanii informacyjno-edukacyjnej wśród pasażerów statków, kursujących między półwyspem Helskim a Trójmiastem (Gdynia, Gdańsk, Hel, Jastarnia). Realizacja projektu miała na celu zwrócenie uwagi turystów na obszary Natura 2000 oraz na potrzebę ochrony helskiego cypla, którego walory krajobrazowe i siedliskowe są szczególnie cenne.
Informacja i komunikacja
W firmie nie zapomina się także o edukacji pracowników w zakresie ochrony środowiska, a także o informowaniu ich o tym, jakie inicjatywy w tym celu są podejmowane przez firmę. Pracownikom poprzez komunikację wewnętrzną wyjaśniane są kwestie związane z ochroną środowiska, rozumiane jako działania indywidualne, zakładowe, regionalne oraz globalne. We wrześniu 2011 r. dla pracowników firmy i ich rodzin zorganizowano „Eko-party”. Celem tej imprezy motywacyjno-integracyjnej było propagowanie zasad zrównoważonego rozwoju poprzez ekologiczną edukację. Odbyły się prelekcje, a także konkursy związane z segregacją odpadów, oszczędzaniem energii elektrycznej, ekologicznym stylem jazdy. Informacje na tematy środowiskowe pracownicy mogą też pozyskiwać dzięki zakładce „Środowisko”, zlokalizowanej na wewnętrznym portalu informacyjnym „Lotostrada” czy też gazetce pracowniczej „Lotosfera”. W 2011 r. LOTOS opublikował też szereg raportów i broszur informujących o realizacji przez firmę polityki środowiskowej, a m.in. „Zintegrowany Raport Roczny”, broszurę „Grupa LOTOS na rzecz społeczeństwa i środowiska naturalnego”, „Pomagamy bałtyckiej przyrodzie” czy też folder „Ujście Wisły. Ścieżki natury”. W drugim półroczu 2011 r. w firmie był też realizowany program „LOTOS optymalna jazda”, którego założeniem było przekazywanie zasad umożliwiających kierowcom optymalne wykorzystanie samochodu, a dzięki temu obniżenie kosztów jego eksploatacji (mniejsze zużycie paliwa i części), redukcję emisji szkodliwych gazów do środowiska oraz zwiększenie poziomu bezpieczeństwa jazdy. Elementami kampanii były m.in. publikacje na ten temat w prasie i telewizji, konkursy oraz broszury.
Bioróżnorodność w programach
Grupa LOTOS w 2011 r. realizowała dwa ciekawe programy, związane z ochroną bioróżnorodności. Jednym z nich był „LOTOS pomaga bałtyckiej przyrodzie”, którego cele stanowiły ochrona przyrody i gatunków żyjących w Morzu Bałtyckim, ze szczególnym uwzględnieniem bałtyckiego morświna, oraz edukacja ekologiczna w zakresie dbałości o Bałtyk. Od 2009 r. spółka współpracuje z Fundacją Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego i Stacją Morską Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu. Wspólne działania mają pomóc w zahamowaniu procesu wymierania najbardziej zagrożonych gatunków fauny morskiej, a przede wszystkim morświna. Współpraca obejmuje również edukację i propagowanie wiedzy na temat różnorodności biologicznej Bałtyku oraz informowanie o sposobach ochrony zagrożonych gatunków. Drugi program wspierający ochronę bioróżnorodności to „Chronimy NATURĘ na Wyspie Sobieszewskiej”, który jest realizowany w partnerstwie z Grupą Badawczą Ptaków Wodnych Kuling, Stacją Ornitologiczną MiIZ PAN oraz Stowarzyszeniem Przyjaciół Wyspy Sobieszewskiej. W 2011 r. w ramach przedsięwzięcia wykonano i zakonserwowano ścieżkę przyrodniczo-edukacyjną, a także edukowano uczniów, mieszkańców Gdańska i turystów w zakresie bioróżnorodności występującej w rezerwatach: „Mewia Łacha” oraz „Ptasi Raj”.
Mnogość działań na rzecz ochrony środowiska, podjętych przez Grupę LOTOS w 2011 r., ich różnorodność i nieszablonowość, sprawiły, że kapituła konkursowa niemal jednogłośnie dokonała wyboru laureata drugiej edycji konkursu „Ekoodpowiedzialni w biznesie”. Inaczej było w przypadku przyznawania wyróżnień, gdyż w tej kategorii konkurencja okazała się spora. Jednak ostateczną decyzją kapituły na podkreślenie zasłużyła działalność prośrodowiskowa firm: Carlsberg Polska, Mazowiecka Spółka Gazownictwa, a także Unilever Polska. Zostaną one zaprezentowane w następnym wydaniu „Ecomanagera”.
Małgorzata Masłowska-Bandosz,
Barbara Krawczyk
|
Materiał dotyczący Grupy LOTOS opracowano na podstawie informacji zamieszczonych we wniosku konkursowym.
|
