JEREMIE (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises) to program Unii Europejskiej. Jego inicjatorami są Komisja Europejska oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny. W Polsce inicjatywę realizuje się na poziomie regionalnym w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013. ? Decyzję o przystąpieniu do projektu w formule funduszu powierniczego podjęły w 2009 r. zarządy pięciu województw: wielkopolskiego, dolnośląskiego, łódzkiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego, przeznaczając na ten cel kwotę blisko 1,7 mld zł. W następnych latach przyłączyły się również województwa mazowieckie i kujawsko-pomorskie ? wyjaśnia Jarosław Kała, dyrektor Departamentu Instrumentów Inżynierii Finansowej w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Wsparcie dla przedsiębiorców

Celem projektu jest wsparcie mikro, małych i średnich firm, które ze względu na brak historii kredytowej czy niewystarczającą liczbę zabezpieczeń mają małe szanse na pozyskanie finansowania na rynku komercyjnym. JEREMIE angażuje się również na rzecz tych podmiotów, które dopiero rozpoczynają działalność ? tzw. startupów oraz przedsiębiorstw wdrażających rozwiązania innowacyjne. Przedsiębiorcy mogą przeznaczyć środki na rozwój swoich firm,
tj. budowę, rozbudowę lub rozszerzenie działalności gospodarczej, np. w zakresie wdrażania nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, wyposażenia w maszyny i urządzenia, tworzenia nowych trwałych miejsc pracy oraz spełniania innych celów, przyczyniających się do rozwoju. ? W ramach inicjatywy JEREMIE odchodzimy od tradycyjnego dotacyjnego modelu wsparcia przedsiębiorstw na rzecz uruchomienia odnawialnych instrumentów finansowych. Są nimi niskooprocentowane kredyty i pożyczki czy poręczenia ? tłumaczy Jarosław Kała. Maksymalna kwota jednorazowego poręczenia to nawet 1 mln zł. Natomiast pożyczka może wynieść 2,5 mln zł, jeśli dotyczy innowacji. Oprocentowanie każdorazowo zależy od pośrednika finansowego, czyli instytucji bezpośrednio udzielającej finansowania. Dla pożyczek na warunkach preferencyjnych kształtuje się na poziomie niższym od rynkowych stóp procentowych. ? Przedsiębiorcy, którzy sięgają po wsparcie w ramach JEREMIE, korzystają nie tylko z preferencyjnych warunków finansowania, ale także z usług zaufanych instytucji. W realizację inicjatywy do roli pośredników finansowych zaangażowaliśmy bowiem aktywne w naszym regionie fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, których procedury i zasady udzielania pożyczek oraz poręczeń są wielkopolskim przedsiębiorcom dobrze znane ? mówi Łukasz Walczyna, przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu.

Jak to działa?

JEREMIE to rodzaj perpetuum mobile ? raz wydatkowane środki wracają do pośredników finansowych i są ponownie inwestowane na rzecz  przedsiębiorców. Dzięki temu możliwe jest zabezpieczenie kapitału na inwestycje większej liczby firm z sektora MŚP niż w przypadku dotacji. Pozwala
to również na stworzenie stałego i pewnego mechanizmu finansowania sektora MŚP w Wielkopolsce. Środki unijne z regionalnych programów operacyjnych trafiają do tzw. funduszy powierniczych. Do stworzenia funduszy powierniczych we wszystkich województwach, oprócz kujawsko-pomorskiego, wybrano Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), który jest ich menadżerem. BGK natomiast w ramach konkursów wybiera
pośredników finansowych ? banki, fundusze poręczeniowe oraz pożyczkowe, którzy przekazują środki JEREMIE na rzecz przedsiębiorców z sektora MŚP w ramach konkretnej oferty produktów finansowych. ? Podstawowym wyzwaniem dla regionu i menadżera funduszu powierniczego było utworzenie
takiej sieci instytucji udzielających wsparcia, aby przedsiębiorcy nie tylko z dużych, ale również mniejszych miast Wielkopolski mieli do niego łatwy dostęp. Mając to na względzie, współpracujemy z gronem pośredników finansowych, posiadających swoje siedziby i oddziały w wielu gminach regionu
? wyjaśnia Łukasz Walczyna. 

JEREMIE w Wielkopolsce

Województwo wielkopolskie jako pierwsze w Polsce uruchomiło inicjatywę JEREMIE. Zarząd Województwa Wielkopolskiego 21 lipca 2009 r. podpisał z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę o finansowanie Funduszu Powierniczego JEREMIE, przekazując na realizację inicjatywy JEREMIE 501,3 mln zł. ? W minionej perspektywie finansowej na lata 2007-2013 inicjatywa JEREMIE była pilotażem, na którego wdrożenie zdecydowaliśmy się przeznaczyć największą kwotę w kraju. Tym bardziej cieszy nas, że JEREMIE okazał się sukcesem, a zainteresowanie przedsiębiorców  inicjatywą wyróżnia Wielkopolskę na tle innych regionów, o czym świadczą liczby ? mówi Łukasz Walczyna. Na koniec sierpnia 2014 r. podpisano 44 umowy operacyjne z 16 pośrednikami finansowymi na kwotę prawie 890 mln zł. Natomiast pośrednicy finansowi podpisali ponad 6200 umów na pożyczki i poręczenia z przedsiębiorcami, którzy ze środków JEREMIE otrzymali ponad 708 mln zł. Pozwoliło to na pozyskanie przez MŚP wsparcia w postaci kredytów i pożyczek o łącznej wartości ponad 1,6 mld zł, na które dodatkowo składają się wkłady własne pośredników finansowych i innych instytucji udzielających wsparcia. Ze względu na zalety i efekty związane z wykorzystywaniem instrumentów pozadotacyjnych, takich jak JEREMIE i pokrewna
inicjatywa JESSICA, władze regionu popierają możliwość takiego typu wsparcia również w okresie wydatkowania środków UE w latach 2014-2020. W ich wdrożeniu na pewno pomocne będą dobre doświadczenia, które udało się zdobyć dzięki inicjatywie JEREMIE.