System kaucyjny jednak od 1 października 2025 r.

Donald Tusk na konferencji prasowej 29 października, po posiedzeniu rządu poinformował o przesunięciu startu systemu kaucyjnego w Polsce. Pierwotnie miał on ruszyć od 1 stycznia 2025.

Argumenty premiera

“Kilka miesięcy więcej resort klimatu i środowiska dostał, żeby to przygotować tak, żeby ludzie na tym niczego nie stracili – ani komfortu, ani pieniędzy. Jestem przekonany, że 1 października 2025 będziemy dużo lepiej do tego przygotowani” – powiedział Tusk. Premier wskazał, że nie wystarczy uchwalić ustawy w tej sprawie. Trzeba do niej również przygotować całe państwo, w tym samorządy, handel i konsumentów, “żeby ta ustawa nie była dotkliwa i bolesna dla pracowników i właścicieli placówek handlowych, także tych mniejszych”. Tusk podkreślił, że rząd chce, aby nowe przepisy przyczyniły się maksymalnie do ochrony środowiska. “Do tego potrzebujemy jeszcze trochę pracy, żeby to przygotować perfekcyjnie, żeby ludzie nie stracili na tym, żeby mieli 100-proc. pewność, gdzie można oddać to opakowanie i dostać z powrotem kaucję” – dodał. Szef rządu zauważył, że ustawa wdrażająca system jest bardzo skomplikowana, a doświadczenia innych krajów europejskich z systemami kaucyjnymi “są różne”. “To jest bardzo trudny projekt, wymaga pełnej świadomości wszystkich, klarowności przepisów – i dlatego ta ustawa wejdzie w życie 1 października” – podkreślił Tusk.

To nie pierwsza zapowiedź przesunięcia terminu

W ubiegłym tygodniu na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego (RCL) poinformowano, że resort klimatu i środowiska skierował do konsultacji autopoprawkę przesuwającą o 6 miesięcy wejście w życie pełnego systemu kaucyjnego. Ministerstwo tłumaczyło, że uruchomienie systemu kaucyjnego wymaga wysiłku organizacyjnego i finansowego ze strony podmiotów uczestniczących w tym systemie, wprowadzających napoje w opakowaniach, podmiotów reprezentujących oraz jednostek handlu detalicznego i hurtowego.

Nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi przyjęta przez rząd

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw doprecyzowuje przepisy dotyczące wydawania, cofania i zmieniania zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego, który w przyszłym roku będzie obowiązywał w Polsce. Nowe przepisy przewidują także m.in. wprowadzenie zamkniętego obiegu kaucji oraz znoszą obowiązek zbierania w systemie opakowań po mleku i napojach mlecznych. Wprowadzony zostanie ponadto obowiązek przyjmowania przez sklepy szklanych opakowań wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są takie napoje – poinformowało MKiŚ. Zgodnie z decyzją Rady Ministrów, aby jednostki handlowe miały czas na dostosowanie się do nowych przepisów, system kaucyjny będzie obowiązywał nie wcześniej niż od 1 października 2025 roku.

Najważniejsze rozwiązania

Oto najważniejsze rozwiązania o których informuje MKiŚ w kontekście przyjętych przez rząd przepisów:

Stworzony zostanie tzw. zamknięty system obiegu kaucji. Chodzi o pobieranie kaucji w całym łańcuchu dystrybucji, co przyczyni się do uszczelnienia systemu i zapewnienia monitorowania przepływów kaucji.
Rozwiązanie wyeliminuje możliwość defraudacji kaucji oraz problemy z jej rozliczeniem. Zagwarantuje także poprawne rozliczanie się operatorów z jednostkami handlu detalicznego, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie systemu.
W każdej gminie wprowadzony zostanie wymóg funkcjonowania co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego.
Rozwiązanie umożliwi objęcie terytorium całego kraju systemem odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych, co zapewni użytkownikom powszechny i równy dostęp.
Wszystkie sklepy (także te, o powierzchni poniżej 200 m2) będą musiały przyjmować szklane opakowania wielokrotnego użytku, jeśli w danym miejscu sprzedawane są napoje w takich opakowaniach.
W ramach systemu kaucyjnego nie będzie obowiązku zbiórki opakowań po mleku i produktach mlecznych.
Wprowadzona zostanie harmonizacja oznakowania logotypem systemu kaucyjnego.
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie kontrolował tzw. podmioty reprezentujące, czyli firmy, które prowadzą systemy kaucyjne w imieniu przedsiębiorców wprowadzających napoje w opakowaniach.
Prowadzenie kontroli przyczyni się do zapewnienia, że systemy zostały przygotowane prawidłowo i funkcjonują zgodnie z udzielonym zezwoleniem.
Kontrole prowadzone będą przed i po uruchomieniu systemu.
Obowiązek realizacji poziomów zbiórki w systemie kaucyjnym oraz związany z tym obowiązek poboru i zwrotu kaucji przy przyjmowaniu pustych opakowań będą obowiązywały nie wcześniej niż od 1 października 2025 roku.