Katowice przygotowały raport o stanie miasta za 2020 rok

Katowice opracowały dokument podsumowujący działania podejmowane przez miasto w zeszłym roku. W szczególności dotyczy on realizacji polityk, programów i strategii, a także przyjętych uchwał rady miasta oraz budżetu obywatelskiego.

„Raport o stanie miasta Katowice 2020” został już przekazany katowickim radnym i będzie przedmiotem dyskusji na czerwcowej sesji Rady Miasta Katowice, a także na odbywających się w najbliższych dniach komisjach Rady Miasta.

Specyficzny rok 2020

– Stworzony przez nas raport w pigułce i uproszczeniu pokazuje stan naszego miasta w 2020 roku. Musimy jednak pamiętać, że wiele z opisanych działań musimy postrzegać w zdecydowanie szerszej perspektywie czasowej, bo rozpoczęły się w poprzednich latach i są kontynuowane w tym roku, czy też będą w kolejnych latach. Przykładem może tu być zakończona przebudowa węzła DK81 w Piotrowicach i trwająca przebudowa DK81 i DK86 w Giszowcu. Rok 2020 był specyficzny i trudny, a wszystko przez pandemię koronawirusa. Dzięki racjonalnej gospodarce finansowej prowadzonej w ostatnich latach Katowice były w stanie szybko zareagować na trudną sytuację, ponosząc niespodziewane, wielomilionowe wydatki. Wdrożono pakiety osłonowe dla przedsiębiorców, ludzi świata kultury i podmiotów NGO. Miasto wspierało szpitale i pracowników służby zdrowia, zakupiło nowoczesną maszynę do badania próbek pod kątem koronawirusa, a po Katowicach jeździły trzy wymazobusy, by szybciej pobierać testy od mieszkańców. Mimo tak trudnej sytuacji, która dotknęła wszystkie miasta w Polsce, łącznie z Katowicami, miasto dzięki dobrej polityce finansowej, realizowało wiele projektów i inwestycji, a poziom rozwoju utrzymał się na dobrym poziomie. – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Kluczowe wyzwania dla Katowic

– W raporcie postanowiłem także wskazać dwa kluczowe wyzwania dla naszego miasta, które ukierunkowują wiele innych. Po pierwsze to jakość powietrza. W minionym roku poziom wskaźnika PM10 był najniższy w historii pomiarów, ale wciąż pozostaje wiele do zrobienia w tym zakresie. Druga kwestia to walka z negatywnymi trendami demograficznymi. Realizujemy w mieście politykę trzech filarów polegającą na: wysokiej podaży atrakcyjnych miejsc pracy, zapewnieniu zróżnicowanej oferty mieszkaniowej oraz wysokiej jakości życia. Te założenia mają odzwierciedlenie w raporcie – to przykładowo jeden z najniższych poziomów bezrobocia w Polsce, nowe miejsca w żłobkach czy też lokale przekazywane mieszkańcom w ramach TBS czy programu „Mieszkanie za remont”. Do tego oczywiście dochodzą zapowiedziane przeze mnie działania, których efektem było uruchomienie karty mieszkańca, zapewniającej katowiczanom szereg zniżek i dostęp do miejskich usług. Dziś z karty korzysta już ponad 34 tysiące osób – dodaje prezydent Marcin Krupa.

Nagrody i wyróżnienia

W raporcie wymienione zostały także nagrody i wyróżnienia, które otrzymały Katowice w ubiegłym roku. Były to m. in. German Design Award 2020 dla systemu informacji wizualnej opracowanego dla trasy spacerowej po zabytkowym Nikiszowcu, Transfomative Action Award za projekt KATOobywatel, drugie miejsce w rankingu „Najlepsze miejsca do życia w Polsce” portalu otodom.pl oraz pierwsze miejsce w kategorii „dostępność sklepów”, „infrastruktura dla dzieci” i „dostępność służby zdrowia”.

Katowice dla mieszkańców

Najważniejsze dla Katowic były wszystkie działania, które bezpośrednio przyczyniały się do poprawy jakości życia mieszkańców Katowic. Realizacja projektów polegających m.in.: na rozbudowie sieci żłóbków i przedszkoli, tworzeniu warunków do aktywnego spędzania czasu wolnego przez różne grupy wiekowe, tworzeniu przestrzeni publicznych w formie centrów społecznościowych wraz ze skwerami, parkami i urządzeniami sportowo-rekreacyjnymi, potwierdzają, jak istotne miejsce w hierarchii priorytetów miasta, zajmują kwestie społeczne. Otwarte zostały dwa baseny miejskie (koszt blisko 80 mln zł), uruchomione zostały centra dwa centra przesiadkowe oraz Międzynarodowy Dworzec Autobusowy (ponad 250 mln zł), wprowadzony został Zielony Budżet z pulą 3 mln zł na działania, powstało blisko 9 km nowy dróg rowerowych (ponad 6 mln zł) – co w sumie na koniec 2020 dało już 180 km.

W raporcie uwzględniono także działania w obszarze rozwijania oferty dla seniorów. Wśród najważniejszych realizacji można wymienić m.in. program aktywny senior, w ramach którego w 2020 roku wydano ponad 850 nowych kart, których łącznie jest już ponad 13 tysięcy. Kontynuowano projekt „Złota rączka” – z pewnymi ograniczeniami związanymi z pandemią. Realizowano także akcję „Katowicka Maseczka dla Seniora” polegającej na przekazywaniu maseczek do przedstawicieli grup seniorów, którzy zgłosili takie zapotrzebowanie. Przy ulicy Słowackiego 27 otwarto Katowickie Centrum Seniora, które stało się przestrzenią realizacji działań dla seniorów z miasta.

Jakość powietrza

Rok 2020 upłynął także pod znakiem realizacji wielu działań mających na celu poprawę jakości powietrza. Dane „Systemu monitoringu jakości powietrza” Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska pokazują, że okres od września 2020 r. do kwietnia tego roku, w porównaniu do analogicznych sezonów grzewczych w poprzednich latach, charakteryzował się najniższym poziomem PM10 w historii pomiarów. Dla wskaźnika PM10 (parametr określający ilość zawieszonych w metrze sześciennym powietrza cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów) średnia miesięczna w 2020 r. wyniosła 29. Dla porównania w 2019 r. było to 33, w 2018 r. – 40, a w 2017 r. – 41, natomiast w 2010 r. średnioroczny wskaźnik PM10 wyniósł aż 52. Porównując rok 2020 i 2019 ilość pyłu zawieszonego PM10 spadła o 12%, a na przestrzeni 10 lat jest to spadek aż o 44%. W 2020 r. w Katowicach dofinansowano ze środków miasta wymianę 1120 „kopciuchów”, a dodatkowo 134 z programu „Czyste powietrze”. Z kolei na ten rok przyjęto ponad 1650 wniosków. Jako jedno z niewielu miast w Polsce Katowice nie mają limitów na dotacje do wymiany kotłów węglowych. Każdy, kto złoży poprawny wniosek otrzyma dofinansowanie, które może sięgać nawet 10 000 zł. Na wymianę kotłów Katowice przeznaczyły w 2020 r. ponad 10 mln zł.Katowicki Pakiet Przedsiębircy

Miasto obywatelskie

Katowice stają się coraz bardziej obywatelskim miastem – w 2020 wzrosło zaangażowanie w sprawy lokalne. W ubiegłym roku katowiczanie złożyli najwięcej projektów w historii budżetu obywatelskiego – 415 pomysłów na blisko 90 mln zł (w 2019 r. było ich 388, a w 2018 r. – 345). Warto dodać, że katowicki budżet obywatelski kolejny raz był największy w Polsce per capita wśród miast wojewódzkich. W 2020 r. w Katowicach, jako jednym z nielicznych polskich miasta, wprowadzono także Zielony Budżet z pulą 3 mln zł.

Pandemia koronawirusa

Rok 2020 był bardzo trudny dla Katowic. To czas pandemii koronawirusa i wielu dodatkowych działań oraz wydatków na rzecz walki z pandemią. Prezydent Katowic Marcin krupa na bieżąco podejmował optymalne w ramach aktualnych uwarunkowań prawnych oraz swoich możliwości działania pomocowe, jak Katowicki Pakiet Przedsiębiorcy.
– Utrzymanie miejsc pracy i przetrwanie firm, to główne cele Katowickiego Pakietu Przedsiębiorcy (KPP). Pandemia to bardzo trudny czas na prowadzenie działalności gospodarczej, dlatego pomagaliśmy katowickim przedsiębiorcom na wielu płaszczyznach. Rozwiązania zawarte w naszym pakiecie to między innymi zwolnienia z opłat za czynsze, dzierżawy i wywóz odpadów. Warto podkreślić, że opracowaliśmy je wspólnie – ponad podziałami politycznymi z radnymi wszystkich klubów Rady Miasta – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Pierwsze dwa filary KPP adresowane są do przedsiębiorców, którzy są najemcami lub dzierżawcami miejskich lokali i gruntów za okres, w którym na mocy przepisów, przedsiębiorca ma zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Trzeci filar dotyczy m.in. możliwości umorzenia, rozłożenia na raty lub odroczenia terminu wpłaty podatku od nieruchomości na indywidualny wniosek przedsiębiorcy za okres jednego miesiąca, który odnotował znaczący spadek przychodów. Czwarty filar, dotyczy 50% obniżki na odbiór odpadów dla przedsiębiorców mających podpisaną umowę z miejską spółką MPGK Sp. z o.o.
KPP za okres od kwietnia 2020 do maja 2021 r.:
• Zwolnienia z czynszu najmu – 1 348 wniosków – ok. 6 176 823 zł
• Zwolnienia z czynszu dzierżawnego – 117 wniosków – ok. 311 360 zł
• 50% obniżki na odbiór odpadów – 529 wniosków – 222 861 zł
• zwolnienie z podatku od nieruchomości i przedłużenia terminów płatności z podatku od nieruchomości – 108 wniosków – ponad 4,5 mln zł.
Razem: 2 102 wnioski na łączną kwotę ponad 11 211 044 zł.

Miasto oferowało pomoc w ramach przeciwdziałania i zwalczania skutków COVID dla mieszkańców którzy zgłosili taką potrzebę, w postaci paczek higienicznych (419 szt.) i żywnościowych (3 074 szt.) o łącznej wartości 218 326 zł oraz odbioru i utylizacji śmieci (24 656 ton; koszt 342 736 zł). Ponadto Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Katowicach udzielał w roku 2020 i udziela nadal pomocy osobom dotkniętym skutkami pandemii Covid -19. Do działań tych należą: poradnictwo specjalistyczne, pomoc prawna, pomoc w uzyskaniu informacji o sposobach postępowania w przypadku zarażenia się wirusem, informacja o zasadach kwarantanny i możliwościach zrobienia testu, wsparcie psychologiczne. Dbając o bezpieczeństwo osób starszych i niepełnosprawnych, dodatkowo zostało uruchomionych szereg dodatkowych usług np. pogotowie zakupowe, odbiór leków z apteki, załatwianie spraw urzędowych, krzyżówki dla Seniorów
Katowice – centrum biznesowym

Jeden z największych ośrodków gospodarczych w Polsce

Katowice są jednym z największych ośrodków gospodarczych w Polsce, co potwierdza m.in. raport ABSL. W Katowicach mimo spowodowanego stanem pandemii pogorszenia koniunktury gospodarczej w roku 2020 odnotowano niewielki wzrost stopy bezrobocia rejestrowanego z 1 % w 2019 roku do 1,7 % – jest to jeden z najniższych poziomów tego wskaźnika w Polsce (6,2 dla całego kraju i 4,6 dla województwa śląskiego). Katowice charakteryzują się także wyższym niż średnia krajowa przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem brutto w sektorze przedsiębiorstw 6 456,71 zł (kraj 5 973,75 zł).

Katowice i GZM odpowiadają za 7,8% ogółu zatrudnienia w sektorze nowoczesnych usług biznesowych w Polsce, który wynosi prawie 350 tys. osób. Zestawienie roku 2019 i 2020 pokazuje, że w Katowicach i GZM sektor wygenerował 2800 nowych miejsc pracy. Realne zatrudnienie do końca 2021 r., pomimo pandemii może wzrosnąć o kolejne 1500 miejsc pracy.

Doskonała lokalizacja na przecięciu transeuropejskich korytarzy transportowych oraz w niedalekiej odległości od 3 lotnisk międzynarodowych w połączeniu z wysokiej jakości kapitałem ludzkim oraz dostępną, atrakcyjną powierzchnią biurową, czynią z Katowic atrakcyjny kierunek dla nowoczesnych usług biznesowych. Wzrost zatrudnienia w nowych centrach usług przyczynił się do przeformułowania krajobrazu gospodarczego Katowic. W 2020 roku 3191 podmiotów zarejestrowało swoją działalność w mieście. W Katowicach w szybkim tempie powstają kolejne nowoczesne centra biurowe o wysokim komforcie użytkowania, przyjazne dla środowiska, inteligentne przy jednocześnie niskim zapotrzebowaniu na energię. Działanie te umożliwiają tworzenie miejsc pracy w atrakcyjnych sektorach gospodarki oraz zwiększenie środków płynących do budżetu miasta z podatków.

Katowice – eko-rewolucja transportowa

W 2020 roku przygotowywano i prowadzono liczne inwestycje zmierzające do poprawy funkcjonowania systemu transportowego w mieście Katowice, w tym Katowicki System Zintegrowanych Węzłów Przesiadkowych czy rozbudowa DK 81. – Prowadziliśmy również działania zachęcające mieszkańców i turystów do korzystania z bardziej ekologicznych środków transportu. Zwiększona została liczba zarówno stacji, jak i rowerów miejskich działających w ramach systemu. We flocie PKM Katowice wzrosła liczba autobusów spełniających normy emisji spalania Euro 6 i EEV, pojawiło się 5 krótkich autobusów elektrycznych, a spółka zamówiła kolejne elektryki, które od maja bieżącego roku kursują obsługując miejskie linie. W sumie we flocie PKM będzie w tym roku łącznie 20 autobusów o napędzie elektrycznym – wyjaśnia Bogusław Lowak, naczelnik wydziału transportu.

Mimo spadku liczby pasażerów korzystających w tym trudnym roku z usług komunikacji miejskiej wzrosła liczba wozokilometrów (szczególnie komunikacji autobusowej). Otwarcie centrów przesiadkowych pozwoliło zwiększyć do 28 liczbę bezpośrednich linii (autobusowych i tramwajowych) zbiorowej komunikacji miejskiej obsługujących obszar Śródmieścia w powiązaniu z nimi. W mieście systematycznie wycofywano z użytkowania autobusy PKM Katowice spełniające najniższe normy emisji spalania (Euro 1-3), przy jednoczesnym wzroście liczby elektrycznych i proekologicznych pojazdów komunikacji miejskiej. Wzrost świadomości i odpowiedzialności ekologicznej mieszkańców Katowic przejawia się również we wzroście odsetka zarejestrowanych samochodów elektrycznych i hybrydowych w ogólnej liczbie zarejestrowanych samochodów osobowych. W ramach działań inwestycyjnych zakończono budowę trzech wielkich zintegrowanych węzłów przesiadkowych –„Sądowa”, „Brynów Pętla”, „Zawodzie” .