Kraje UE łamią dyrektywę odpadową

Komisja Europejska zdecydowała o wszczęciu postępowania przeciwko czternastu państwom członkowskim w sprawie nieodpowiedniej transpozycji prawa unijnego dotyczącego składowania odpadów do ich krajowego prawodawstwa. W grudniu ubiegłego roku Komisja wystosowała pierwsze pisemne ostrzeżenia do siedmiu państw członkowskich (Austrii, Belgii, Francji, Niemiec, Luksemburga, Holandii i Portugalii), natomiast obecnie przesłała je do Cypru, Republiki Czeskiej, Danii, Estonii, Finlandii, Irlandii, Litwy, Malty, Polski, Słowacji, Słowenii, Hiszpanii, Szwecji i Zjednoczonego Królestwa. Komisji podjęła te kroki po przeprowadzeniu kompleksowej oceny stopnia przestrzegania dyrektywy odpadowej przez państwa członkowskie UE-25.
Komisja przeprowadziła kontrolę prawodawstwa wszystkich państw członkowskich UE-25 pod względem zgodności z dyrektywą odpadową. We wszystkich państwach członkowskich, które otrzymały pierwsze ostrzeżenie, wiele przepisów nie zostało w pełni przetransponowanych do krajowego lub regionalnego prawodawstwa.
– Osiem lat po przyjęciu dyrektywy w sprawie składowania odpadów nadszedł czas, by wszystkie państwa członkowskie bezzwłocznie skorygowały tę sytuację – powiedział Stavros Dimas, komisarz UE ds. środowiska.
Okazuje się, że kraje UE mają problemy z definicją odpadów, jaki odpady powinny być wyłączone ze składowania, wymagań dotyczących treści zezwoleń składowiskowych oraz procedur związanych z przyjęciem odpadów na składowisko, a także z dalszym funkcjonowaniem istniejących składowisk. Poza tym firmy zarządzające składowiskami maja problemy z liczeniem kosztów, do których powinny wliczać także koszty poeksploatacyjne związane z utrzymaniem składowiska prze 30 lat po jego zamknięciu.
Przyjęta w1999 r. dyrektywa na temat składowania odpadów ustanowiła zbiór szczegółowych przepisów, które musza spełniać składowiska odpadów. Celem dyrektywy jest zapobieganie ewentualnym negatywnym skutkom istnienia składowisk odpadów, takim jak skażenie wody, gleby i powietrza, a także emisje metanu, gazu wywołującego istotny efekt cieplarniany, lub minimalizowanie tych skutków. Dyrektywa służy również wspieraniu odzysku i recyklingu odpadów. Wprowadziła ona m.inn. zakaz składowania niektórych rodzajów odpadów, na przykład zużytych opon, oraz zobowiązała państwa członkowskie do ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji o 35 % do 2016 r. w porównaniu z poziomami z 1995 r.
Przebieg postępowania
Artykuł 226 Traktatu Europejskiego daje Komisji prawo do wszczęcia postępowania przeciwko państwom członkowskiemu, które nie przestrzegają nałożonych na nie zobowiązań. Jeżeli Komisja uzna, że doszło do naruszenia prawa wspólnotowego, wszczyna postępowania i wpierw kieruje do danego państwa członkowskiego tzw. „wezwanie do usunięcia uchybienia” (pierwsze pisemne ostrzeżenie), w którym prosi o wyjaśnienie. Kraje, które naruszyły przepisy wspólnotowe maja na te wyjaśnienia zazwyczaj dwa miesiące. W zależności od otrzymanych wyjaśnień lub w przypadku braku odpowiedzi, Komisja może skierować do danego państwa tzw. „uzasadnioną opinię” (ostatnie pisemne ostrzeżenie). W opinii tej w sposób jednoznaczny i ostateczny przedstawia zarzut odnoszące się do naruszenia prawa unijnego. Państwo członkowskie wzywane jest do usunięcia tych naruszeń w ciągu dwóch miesiące. Jeśli w tym terminie państwo członkowskie nie zastosuje się do zaleceń „uzasadnionej opinii”, Komisja może wnieść sprawę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Jeśli Trybunał Sprawiedliwości stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Traktatu, państwo członkowskie, które naruszyło przepisy, zobowiązane jest zastosować niezbędne środki w celu ich przestrzegania. Artykuł 228 Traktatu daje Komisji prawo do podjęcia działań wobec państwa członkowskiego, które nie zastosowało się do wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Artykuł ten upoważnia również Komisję do wystąpienia do Trybunału z wnioskiem o nałożenie na państwo członkowskie kary pieniężnej.
/ak/