Natura 2000 rozszerzona

Większość obszarów znajduje się w nowych państwach członkowskich. Rumunia i Bułgaria po raz pierwszy dodały do sieci nowe obszary, w tym tereny wzdłuż Morza Czarnego zamieszkiwane przez wiele odmian rzadkich i zagrożonych zwierząt i roślin. Do sieci Natura 2000 należy obecnie ok. 25 000 obszarów zajmujących prawie 20 proc. powierzchni lądowej UE. Jest to tym samym największa połączona sieć obszarów chronionych na świecie.  Sieć Natura 2000 jest głównym narzędziem UE w walce z utratą różnorodności biologicznej.

Komisarz ds. środowiska Stavros Dimas stwierdził: „Każdy nowy obszar dodany do sieci oznacza większą ochronę gatunków i siedlisk w Europie. Cieszę się, że do listy dodano tak wiele obszarów znajdujących się w nowych państwach członkowskich. Sieć Natura 2000 stanowi gwarancję, że przyszłe pokolenia będą mogły korzystać z bogatego dziedzictwa naturalnego Europy.”

Gdzie znajdują się nowe obszary?

Większość z nich położona jest w Bułgarii, Rumunii i Polsce. Obejmują one tereny wokół Morza Czarnego (Bułgaria i Rumunia) oraz w stepowym regionie biogeograficznym (Rumunia).

Region Morza Czarnego obejmuje deltę Dunaju – jeden z największych terenów podmokłych Europy oraz ogromne źródło różnorodności biologicznej. Na obszarze tym można znaleźć piwonię delikatną (paeonia tenuifolia), miłka wołżańskiego (adonis volgensis) oraz 12 gatunków ptaków zagrożonych w skali światowej, w tym pelikana kędzierzawego (pelecanus crispus) i berniklę rdzawoszyją (branta ruficollis), jedną z najrzadszych gęsi Europy. Delta Dunaju jest też ważnym obszarem występowania ryb (zarejestrowano tu ponad 70 gatunków), zaś w lasach żyją rzadkie gady, jak np. żmija łąkowa (vipera ursinii).

Bułgaria dodała do sieci 252 obszary, w tym teren gór Pirin, na którym znaleźć można zróżnicowaną roślinność, np. gatunek maku (papaver pirinica) czy goryczkę żółtą (gentiana lutea). Na terenie tym żyje również wiele dzikich zwierząt, takich jak  jarząbek (bonasa bonasia), sokół wędrowny (falco peregrinus) czy głuszec (tetrao urogallus).

Rumunia dodała 316 obszarów, w tym góry Macin w stepowym regionie biogeograficznym, gdzie żyje tchórz marmurkowy (vormela peregusna) i chomik rumuński (mesocricetus newtoni). Występuje tam również wiele gatunków roślin, takich jak rzadki gatunek możylinka moehringia jankae i dzwonek rumuński (campanula romanica).

Polska dodała 177 obszarów, w tym jezioro Gopło, gdzie znajduje się 19 różnych typów siedlisk i gdzie wystepują rośliny takie jak lipiennik Loesella (Liparis Loeselii) czy ptaki takie jak narażony dubelt (gallinago media) i bąk (botaurus stellaris).

W Zjednoczonym Królestwie ujścia rzek Humber, Dee i Severn uzyskają specjalny status mający na celu ochronę wrażliwych gatunków i siedlisk. Ujścia te należą do najpiękniejszych w Europie, reprezentując mozaikę siedlisk przybrzeżnych.

Czym jest Natura 2000?

Natura 2000 to ogólnounijna sieć obszarów ochrony przyrody mająca zagwarantować przetrwanie najbardziej cenionych siedlisk i zagrożonych gatunków europejskich. Składa się ona z „terenów mających znaczenie dla Wspólnoty” wyznaczonych na mocy dyrektywy siedliskowej oraz „obszarów specjalnej ochrony” wyznaczonych na mocy dyrektywy ptasiej.

Dodano 769 nowych obszarów wyznaczonych na mocy dyrektywy siedliskowej o łącznej powierzchni 95 522 km². Obszar sieci został rozszerzony w ośmiu z dziewięciu regionów biogeograficznych Unii Europejskiej (w regionach alpejskim, atlantyckim, czarnomorskim, borealnym, kontynentalnym, śródziemnomorskim, panońskim, stepowym). Dziewięć biogeograficznych regionów UE odzwierciedla ogromną różnorodność biologiczną kontynentu. Sieć Natura 2000 obejmuje obecnie około 700 000 km² w 27 państwach członkowskich, czyli prawie 20 proc. powierzchni lądowej UE. Rozszerzony wykaz zawiera 36 nowych obszarów z elementami morskimi.

Przewodnią ideą sieci jest zapewnienie zgodności działań człowieka z potrzebami środowiska naturalnego. Działania prowadzone na obszarach należących do sieci muszą mieć charakter proekologiczny i być w harmonii ze środowiskiem naturalnym. Oznacza to, że przy spełnieniu tego warunku na obszarach Natura 2000 zasadniczo w dalszym ciągu możliwe jest prowadzenie działalności przez człowieka, w tym działalności rolniczej, połowowej i leśnej.

Państwa członkowskie wybierają obszary do sieci Natura 2000 we współpracy z Komisją. Wybrane obszary zostają oficjalnie uznane przez Komisję jako „tereny mające znaczenie dla Wspólnoty" i dodane do przyjętych wykazów. Procedura ta potwierdza formalny status obszarów oraz jest podstawą zobowiązania do ich ochrony.

źródło: Komisja Europejska

---