Nowe zasady magazynowania odpadów od 2021 roku

Przedsiębiorca, który wytwarza odpady lub je przechowuje albo przetwarza, powinien zapewnić odpowiednie warunki ich magazynowania. Uwzględnić należy ich właściwości chemiczne i fizyczne oraz zgodność z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska a także bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi.

Wytworzenie odpadów niebezpiecznych w ilości powyżej 1 tony w skali roku przez małe lub średniej wielkości przedsiębiorstwo, jest wysoce prawdopodobne. Jak przygotować do tego firmę?

Magazynowanie odpadów

Nowe przepisy wprowadziły tzw. łączny okres magazynowania u wszystkich zaangażowanych w cały proces podmiotów. W ustaleniu tego okresu pomóc mają wpisy na etykiecie, uwzględniające początkową datę magazynowania. Nowe regulacje wprowadziły także limity magazynowania, zgodnie z którymi maksymalna masa wszystkich magazynowanych odpadów w danym momencie nie może przekroczyć połowy maksymalnej masy odpadów, które mogą być magazynowane na danym terenie w ciągu roku.

Wśród dodatkowych zabezpieczeń magazynowania odpadów znalazło się także zapewnienie wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania, jak również wymóg zabezpieczenia finansowania dla zastępczego usunięcia odpadów lub pokrycia kosztów akcji gaśniczej.

Kategorie podmiotów

Nowe przepisy obejmują podmioty (tzw. Kat. C) wytwarzające powyżej 1 tony odpadów niebezpiecznych lub powyżej 100 ton odpadów innych niż niebezpieczne w skali roku. Częściowo wyłączone z obowiązywania nowych przepisów są podmioty (Kat. B) wytwarzające do 1 tony odpadów niebezpiecznych lub do 100 ton odpadów innych niż niebezpieczne. Podmioty całkowicie wyłączone z obowiązków nowego rozporządzenia (Kat. A) to te, które wytwarzają poniżej 100 kg odpadów niebezpiecznych i poniżej 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne w skali roku.

W kategorii A rozróżnia się dodatkowo: 

• magazynowanie odpadów komunalnych przez wytwórcę lub właściciela nieruchomości, na której zostały wytworzone
• magazynowanie w ramach zbierania przez np. apteki i sklepy (tzw. nieprofesjonalny zbierający)
• magazynowanie odpadów, których sposób zbierania określono innymi przepisami (np. baterie i akumulatory, oleje zużyte, pojazdy wycofane z eksploatacji, zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne)
• wytwórcy odpadów zwolnieni z ewidencji na podstawie Rozporządzenia Ministra Klimatu z 23 grudnia 2019 roku.

W grupie B klasyfikuje się także wytwórców odpadów podczas świadczenia usług, takich jak budowa, remont, rozbiórka, czyszczenie zbiorników lub urządzeń, sprzątanie, konserwacja i naprawa, którzy magazynują odpady w miejscu ich wytworzenia.

Wymagania magazynowania odpadów dla przedsiębiorców w kat. A

Ci przedsiębiorcy, choć nie obejmują ich nowe przepisy, muszą spełniać ogólne wymagania wymienione w art. 16 i art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Wymagania magazynowania odpadów dla przedsiębiorców w kat. B

Magazynowanie prowadzi się:

• w miejscach o pojemności dostosowanej do masy odpadów wytwarzanych w danym okresie i częstotliwości;
• w sposób dostosowany do właściwości chemicznych i fizycznych odpadów (opakowania, pojemniki, kontenery, zbiorniki, worki, pryzmy lub stosy);
• w sposób zabezpieczający przed rozprzestrzenianiem się odpadów poza wymienione wyżej rodzaje opakowań;
• w sposób minimalizujący wpływ czynników atmosferycznych na odpady niebezpieczne poprzez stosowanie szczelnych pojemników, kontenerów lub systemu zbierania wycieków  oraz wód odciekowych (kanalizacja przemysłowa).

Tych wytwórców nie dotyczy etykietowanie opakowań zawierających odpady niebezpieczne oraz oznakowanie lokalizacji odpadów w miejscach magazynowania.

– Należy jednak pamiętać, że firma wytwarzająca poniżej 1 tony odpadów niebezpiecznych, ale powyżej 100 ton odpadów innych niż niebezpieczne, będzie musiała spełniać wymagania dot. magazynowania w kategorii C. Wynika to z zapisu rozporządzenia, który zawiera spójnik „lub”, a zatem wystarczające jest przekroczenie jednego z dwóch wskazanych limitów – mówi Anna Wójcik – ze Stena Recycling.

Wymagania magazynowania odpadów dla przedsiębiorców w kat. C

Magazynowanie prowadzi się w:

• instalacji,
• obiekcie budowlanym lub jego części,
• innym miejscu magazynowania oddzielnie od magazynowanych substancji lub przedmiotów niebędącymi odpadami.

Rozporządzenie wskazuje na obowiązek oznakowania (tablicami z co najmniej kodem odpadu) lokalizacji każdego rodzaju odpadu. Na tablicach mogą być również zamieszczone nazwa odpadu zgodna z katalogiem, czy nazwy zwyczajowe takie jak „makulatura”. Oznakowanie powinno być czytelne i trwałe (odporne na warunki atmosferyczne) oraz umieszczone w widocznym miejscu, w sposób umożliwiający odczytanie kodów odpadów znajdujących się w danej lokalizacji.

Magazynowanie odpadów prowadzi się w sposób:

• selektywny, obejmujący jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takimi samymi cechami, uwzględniający właściwości odpadów, stan skupienia i zagrożenia;
• zapobiegający rozprzestrzenianiu się poza lokalizację danego rodzaju odpadu;
• ograniczający pylenie odpadów, w tym przez magazynowanie wyłącznie do wysokości ścian boksów, pod szczelnym przykryciem lub z zastosowaniem preparatów błonotwórczych, z zastosowaniem instalacji zraszających, zainstalowanie barier przeciwwietrznych;
• zapewnienie właściwej rotacji odpadów oraz ograniczenie obniżenia wartości użytkowej odpadów;
• zapewnienie drożności dróg pożarowych i ewakuacyjnych. 

Zasady etykietowania odpadów niebezpiecznych

Rozporządzenie wskazuje na obowiązek oznakowania (tablicami z kodem odpadu) lokalizacji każdego rodzaju odpadu. Jednak w przypadku magazynowania odpadów niebezpiecznych w pojemnikach/kontenerach o pojemności powyżej 5 litrów, powstaje obowiązek etykietowania każdego pojemnika. A zatem jeśli odpady niebezpieczne są magazynowane w sposób inny niż w pojemnikach/kontenerach to stosuje się wyłącznie oznakowanie tabliczkami z kodem odpadu. Oznakowanie umieszcza się w widocznym miejscu – z wykorzystaniem tablicy w białym kolorze z napisem „ODPADY NIEBEZPIECZNE”. Oznakowanie powinno być́ czytelne i trwałe (odporne na warunki atmosferyczne).

4 kroki, o których warto pamiętać dostosowując się do nowych wymagań

1. Monitoruj ilości wytwarzanych odpadów na bieżąco np. sprawdzając ewidencję odpadów i dokonaj oceny, które wymagania dotyczą Twojego przedsiębiorstwa poprzez kwalifikację do odpowiedniej kategorii A, B lub C.
2. Dokonaj wstępnego przeglądu miejsc magazynowania odpadów w zakresie:

• wyznaczenia miejsca magazynowania odpadów o odpowiedniej pojemności;
• wyposażenia technicznego w opakowania, pojemniki, zbiorniki, worki;
• oznakowania miejsc magazynowania poszczególnych odpadów;
• wydzielenia i oznakowania strefy magazynowania odpadów niebezpiecznych;
• etykietowania opakowań z odpadami niebezpiecznymi;
• zapewnienia utwardzonego, szczelnego podłoża;
• zabezpieczenia odpadów przed kontaktem z warunkami atmosferycznymi (zadaszenia, zapewnienia szczelnych pojemników);
• zabezpieczania przed rozproszeniem, pyleniem oraz uciążliwościami zapachowymi;
• zabezpieczenia miejsc magazynowania odpadów w system zbierania wycieków (wanny odciekowe, sorbenty) oraz wód odciekowych (kanalizacja przemysłowa);
• zapewnienia właściwej rotacji odpadów oraz ograniczenia obniżenia wartości użytkowej odpadów;
• zapewnienia spełnienia wymagań ppoż;
• dotrzymania okresów magazynowania odpadów;

3. Sprawdź terminy wejścia w życie wymagań.
4. Jeśli masz wątpliwości, zleć audyt miejsc magazynowania odpadów.