Nowelizacja ustawy powodziowej. Zmiany w wykupach nieruchomości

Zgodnie z założeniami opublikowanymi w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, osoby poszkodowane w powodzi będą mogły sprzedać Skarbowi Państwa nieruchomości z budynkami mieszkalnymi. Dotyczy to obiektów, które znajdują się na terenach szczególnie zagrożonych powodzią, zostały uszkodzone we wrześniu 2024 r. i są przeznaczone do rozbiórki.

Cena sprzedaży będzie odpowiadać wartości rynkowej gruntu, powiększonej o wartość budynków mieszkalnych i lokali.

Uprawnienia Wód Polskich do dobrowolnego wykupu

W celu ograniczenia zabudowy na terenach szczególnie zagrożonych powodzią Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie uzyska uprawnienia do dobrowolnego wykupu nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

Obszary objęte wykupem to te, gdzie prawdopodobieństwo powodzi wynosi co najmniej 10 proc. Cena wykupu zostanie określona na poziomie wartości rynkowej powiększonej o 20 proc.

Wprowadzenie zakazu zabudowy wykupionych nieruchomości ma zapobiec ponownemu lokowaniu budynków mieszkalnych na terenach o wysokim ryzyku powodzi. Wyjątek stanowić będzie wyłącznie infrastruktura liniowa, krytyczna oraz przeciwpowodziowa.

Premia powodziowa dla poszkodowanych

Jednym z nowych instrumentów wsparcia będzie premia powodziowa. Otrzymają ją właściciele budynków wielorodzinnych uszkodzonych w wyniku powodzi. Wysokość premii będzie wynosić:

• 70 proc. dla gmin i Towarzystw Budownictwa Społecznego,
• 50 proc. dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych,
• 60 proc. dla budynków zabytkowych.

Dofinansowanie przybierze formę dotacji bezzwrotnej lub grantu, który pokryje część kosztów remontu.

Zwolnienia inwestycji z decyzji środowiskowych

Aby przyspieszyć odbudowę zniszczonych obiektów, niektóre inwestycje zostaną zwolnione z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej. Dotyczy to odbudowy urządzeń wodnych o parametrach innych niż poprzednie. W przypadku wałów przeciwpowodziowych ich rekonstrukcja będzie możliwa jedynie w odległości równej lub większej od koryta rzeki.

Derogacja ta będzie obowiązywać do 31 grudnia 2026 r. i dotyczyć wyłącznie terenów, gdzie wprowadzono stan klęski żywiołowej. Nie zwolni jednak z procedur dotyczących obszarów Natura 2000.

Wydłużenie terminów na składanie wniosków

Nowelizacja przewiduje również wydłużenie terminów dotyczących wnioskowania o pomoc:

• Wniosek o świadczenie interwencyjne można składać do końca czerwca 2025 r.
• Czas na oszacowanie szkód dla przedsiębiorców zostaje wydłużony z 5 do 10 miesięcy.
• Przedsiębiorcy będą mieli 18 miesięcy (zamiast 6) na złożenie wniosku o pożyczkę.
• Beneficjenci pożyczek zyskają 18 miesięcy na ich rozliczenie.

Nowelizacja ustawy powodziowej ma na celu skuteczniejsze przeciwdziałanie skutkom powodzi i zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców terenów zagrożonych. Wykup nieruchomości, zakaz ich ponownej zabudowy, premie remontowe oraz wydłużone terminy na składanie wniosków mają pomóc w odbudowie i zapobiec przyszłym stratam. Projekt przewiduje szereg korzystnych zmian, które mogą znaczenie poprawić sytuację mieszkańców dotkniętych powodziami.