O recyklingu w budownictwie podczas drugiego dnia Forum Recyklingu

Moderatorem panelu był dr hab. inż. Jacek Szer,  profesor uczelni, Kierownik Zakładu Budownictwa Ogólnego i Utrzymania Obiektów PŁ, a zarazem Przewodniczący Komitetu Budownictwa Krajowej Izby Gospodarczej.

W panelu uczestniczyli: dr hab. inż. Tomasz Klepka, prof. Politechniki Lubelskiej, Radosław Domagała – Sustainability Manager z Fundacja PlasticsEurope Polska, Robert Geryło Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej i Hanna Zajączkowska Członek Zarządu, Dyrektor Dywizji Usług Środowiskowych w FBSerwis.

Czy jesteśmy gotowi na CPR? 

– Nowe unijne prawa dotyczące recyklingu odpadów w branży budowlanej, które wkrótce zaczną obowiązywać i będą wdrażane w naszym kraju, tak naprawdę dotyczyć będą mniejszych podmiotów, a to dlatego, duże przedsiębiorstwa w 95 procentach poddają już materiały budowlane recyklingowi – zauważyła Hanna Zajączkowska Członek Zarządu, Dyrektor Dywizji Usług Środowiskowych w FBSerwis. – Na mocy nowego unijnego prawa, powstać mają też instalacje do recyklingu odpadów. Przykładowo, podmiot który reprezentuje jest na zaawansowanym etapie przygotowań do utworzenia dwóch tego rodzaju instalacji. Powstanie tego typu obiektów wiąże się jednak z kosztami. Nie jest również pewne to, że wysegregowane w nich odpady trafią do budownictwa, bo ja mam przemożne wrażenie, że trafiać one będą na rynek paliw alternatywnych.

Uczestniczka debaty wyraziła też opinię, że odpady pochodzące z budownictwa i tak w najbliższej przyszłości trafiać będą w większości na wysypiska, bo korzystanie z instalacji do ich odzysku nadal wiązać się będzie z kosztami.

Hanna Zajączkowska obawia się również o to, że w nowych warunkach formalno-prawnych realizatorzy skupiać się będą przede wszystkim na kontrolach nowych instalacji, a nie podmiotów wytwarzających odpady, co zniechęcać będzie potencjalnych inwestorów do ich tworzenia.

Tylko 16 procent odzysku

O procentowym poziomie zagospodarowania odpadów – tworzyw sztucznych – w budownictwie, na obecnym etapie, mówił natomiast Radosław Domagała- Sustainability Manager z Fundacji PlasticsEurope Polska:

– W obecnej sytuacji w Polsce odzyskuje się 16 procent tworzyw sztucznych wykorzystanych wcześniej w budownictwie – podkreślał Radosław Domagała. – To nieco mniej niż średnia europejska. Z tego rodzaju odpadów odzyskuje się również około 26 procent energii. Niech państwo zwrócą uwagę na to, jak wiele jeszcze jest do zrobienia i jak duży procent tworzyw sztucznych wykorzystanych wcześniej w budownictwie jest do odzyskania.

Definicje i przepisy 

– Jak już wcześniej wspomniano, spore nadzieje wiążemy z wprowadzeniem nowych unijnych regulacji CPR, czyli Construction Products Regulation, określających zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, bo dokument ten uchyla wcześniejszą Dyrektywę Budowlaną 89/106/EWG – zaznaczył moderator debaty – dr hab. inż. Jacek Szer. – Obecnie obowiązujące przepisy są lekko niedoregulowane, tak pod kątem definicji, jak i parametrów dotyczących odpadów. Natomiast wdrożenie CPR ustandaryzuje definicje i normy formalno-prawne, co uporządkować ma sytuację w sektorze odzysku odpadów budowlanych. Oczywiście inna kwestia to to, czy jesteśmy na to gotowi, jak słusznie zauważyła pani Hanna Zajączkowska. Nie mniej jednak, można mieć nadzieję na to, że władni ustawodawcy pomyślą o odpowiednio długim okresie przejściowym, co pozwoli nam się odpowiednio przygotować do zmieniającej się sytuacji.  

Współpraca nauki z branżą

O roli naukowców w doskonaleniu procesów odzysku materiałów użytych w budownictwie mówił natomiast dr hab. inż. Tomasz Klepka, prof. Politechniki Lubelskiej. – My naukowcy lubimy dostawać konkretne zadania do realizacji, a te – by miały sens – muszą być odpowiednio wyznaczane. I do tego potrzeba jest dyskusja z branżowcami, której efektem będzie ocena rzeczywistych potrzeb. Należy też zaapelować do branżowców o to, by na bieżąco zaznajamiali się na naszymi opracowaniami i na bieżąco dzielili się swoimi refleksjami oraz uwagami, bo obustronny przepływ informacji ma nadrzędne znaczenie.    

Podczas debaty uczony wspominał również o prowadzonych obecnie badaniach nad właściwościami i parametrami materiałów będących np. syntetycznych polimerów z piaskiem i innymi kruszywami, co ma duży potencjał do wykorzystania w przyszłości.

Kwestia odzysku użytych elementów 

W trakcie debaty “Recykling w budownictwie” analizowano również możliwości dotyczące odzysku elementów używanych wcześniej do celów budowlanych.

– To bardzo stare zjawisko, bo odzysk drewna, czy ceramiki w budownictwie istniał od zawsze – Robert Geryło Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej. – Obecnie jednak, chcąc wykorzystać ponownie np. elementy starych drzwi, czy np. okna, należy zbadać ich parametry, po to by przekonać się czy są one obecnie dopuszczone do użytku, a to wymaga przeprowadzenia odpowiednich procedur. Mam jednak nadzieję, że nowe regulacje związane z CPR stworzą nową, formalno-prawną rzeczywistość która uporządkuje te kwestie.

Podczas debaty dyskutowano też m.in. o poziomach zaawansowania wdrażania recyklingu machanicznego, rozpuszczalnikowego i chemicznego w naszym kraju, a także o możliwościach spełnienia w naszym kraju unijnych norm dotyczących zrównoważonego odzysku materiałów i energii w budownictwie i gospodarce, czego efekty uzależniono od popytu na tego rodzaju działalność.