Platan Drzewem Roku

Ogólnopolski konkurs Drzewo Roku, od dwóch lat ogłaszany przez Klub Gaja, ma za zadanie promowanie postaw poszanowania dla przyrody w najbliższym otoczeniu oraz pokazywania silnych związków pomiędzy kulturą i historią lokalnej społeczności, a drzewem, do którego przywiązuje ona szczególne znaczenie. Kandydatury drzew zgłaszają osoby indywidualne, placówki edukacyjne, urzędy administracji państwowej i samorządowej, instytucje i organizacje społeczne. – Drzewo chroni człowieka, daje mu świeże powietrze, materiał do budowy, opał. Jest jeszcze coś – drzewa są piękne i różnorodne. Są inspirujące – podkreśla Jacek Bożek, prezes Klubu Gaja.

Do tegorocznej, 2. edycji konkursu zgłoszono 290 drzew (o 205 więcej niż w ubiegłorocznej 1. edycji konkursu). W sumie na 11 drzew wybranych do finału oddano prawie 31 tys. ważnych głosów (o 15 270 więcej niż w 1. edycji konkursu). Laureat – platan w Kozach – znajduje się w zabytkowym parku w centrum miejscowości, którego początki sięgają połowy XVIII wieku. Współczesny okazały, rozłożysty wygląd drzewa został zaplanowany już na początku, ponieważ do ziemi włożono kilka zrośniętych ze sobą sadzonek. Kim był ów przewidujący ogrodnik do dziś nie ustalono. W przeszłości platan miał zaświadczać o zamożności i rozległych kontaktach właściciela ziem, do których należał park, gdzie go zasadzono. Współcześnie stał się przesłaniem do ustanowienia Honorowego Wyróżnienia „Platana” dla osób, które mają szczególny wpływ na rozwój Kóz.

W czasie trwania konkursu wzrosło zainteresowanie drzewem, jego historią i związkami z dziejami miejscowości– mówi Halina Kozieł z Urzędu Gminy w Kozach, który zgłosił drzewo do konkursu. Drzewo i jego historie prezentowano w lokalnym biuletynie, na stronie internetowej, na ulotkach, plakatach. Temat poruszano na lekcjach w szkole i zajęciach w przedszkolach oraz na zebraniach rodziców. Rywalizacja wyzwalała coraz to nowe akcje i działania. Z inicjatywy młodzieży rozdawane były ulotki zachęcające do głosowania, wysyłano maile i SMS-y. Pod drzewem zorganizowano happening, do głosowania zachęcano także na facebooku. 

Tylko o 128 głosów mniej niż kozieński platan zdobyła lipa w Wambierzycach (woj. dolnośląskie).  Nasza miejscowość to centrum pielgrzymkowe, dlatego w głosowanie angażowali się nawet przybywający do nas pątnicy – wyjaśnia Kornelia Urbanek z Zespołu Szkolno – Przedszkolnego  w Wambierzycach, która zgłosiła drzewo do konkursu. Plakaty informacyjne rozwiesiliśmy w okolicznych miejscowościach, wiadomości podawane były w kościele oraz na ulotkach, które stale powielaliśmy.

Najstarsze drzewo w finale konkursu dąb Bartek z Bartkowa (woj. świętokrzyskie) zajął w głosowaniu trzecie miejsce. – Bardzo często drzewa traktujemy jako niezmienny element krajobrazu i nie zastanawiamy się nad ich istnieniem. Konkurs Drzewo Roku skłania do potraktowania drzew w bardziej personalny sposób, jako elementów natury, które są bardzo blisko nas – tłumaczy Marta Szczecińska, prezes kieleckiej Fundacji Odzyskaj Środowisko. Oprócz fundacji Bartka do konkursu zgłosił Urząd Gminy Zagnańsk, Zespół Szkół Leśnych im. Romana Gesinga w Zagnańsku oraz Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 w Kielcach.

Statuetka Drzewo Roku zostanie wręczona w Warszawie (październik 2012 r.) podczas inauguracji jubileuszowej 10. edycji Święta Drzewa – programu edukacyjnego Klubu Gaja.

Dokładna liczba głosów zdobyta przez poszczególne drzewa:

Dąb Bartek – 4962 głosów
Dąb Kameduła – 1483                   
Platan Olbrzym – 1969
Buk Drzewo Szczęścia- 703
Wierzba Adam – 631
Platan Kozy – 7044
Dąb Aleksander – 2635
Wierzba – Legionowo – 1193
Lipa Okręt – 2500
Dąb Rozalia – 654
Lipa – Wambierzyce – 6916

Konkurs Drzewo Roku prowadzony jest w ramach Programu Święto Drzewa dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Partnerem strategicznym programu Święto Drzewa są Lasy Państwowe.

Foto: Klub Gaja / Tomek Pikuła