Branżowe ABC

W budynku wielorodzinnym czterokondygnacyjnym parter został wydzielony na lokale usługowe. W jednym z lokali ma powstać restauracja, która posiada niezależne opomiarowanie wody dla punktów socjalnych (toalety, pomieszczenia dla pracowników) i kuchni. Ścieki ze wspomnianego lokalu przez dwa piony kanalizacyjne odprowadzane są jednym przyłączem do kanalizacji sanitarnej. Pionem kanalizacyjnym, którym odprowadzane są ścieki z części kuchennej, transportowane są również ścieki mieszkańców wyższych kondygnacji. Jednocześnie dzierżawca lokalu zapewnia Spółkę, że w restauracji zastosowana będzie nowoczesna technologia nisko tłuszczowa, a zatem ścieki składem nie będą różniły się od tych bytowych. Wskazuje też, że należy uwzględnić w taryfikacji fakt, iż ścieki wytwarzane w obiektach użyteczności publicznej, czyli również w restauracjach, mają parametry zbliżone do ścieków socjalno-bytowych. Stanowisko wywodzi się wprost z definicji ścieków zawartych w ustawie, pomija interpretacje i wyjaśnienia innych organów.

Spółka, powołując się na zapis definicji o ściekach przemysłowych, ścieki powstające w tego typu obiektach klasyfikuje jako przemysłowe.

Jak należy zakwalifikować ścieki płynące przyłączem kuchennym?

 

Zasady ustalania ilości świadczonych usług i definicje ścieków zawiera Ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (DzU z 2006 r. nr 123, poz. 858, ze zm.), zwana dalej ustawą zaopatrzeniową. Zgodnie z jej art. 2 pkt 9-11 zasadniczo rozróżniane są (poza ściekami opadowymi i roztopowymi) dwa rodzaje ścieków: ścieki bytowe oraz przemysłowe.

Te pierwsze stanowią: „ścieki z budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej, powstające w wyniku ludzkiego metabolizmu lub funkcjonowania gospodarstw domowych oraz ścieki o zbliżonym składzie pochodzące z tych budynków”.

Za ścieki o zbliżonym składzie do ścieków bytowych można uznać ścieki powstałe w związku z prowadzeniem działalności w tych budynkach, ale tylko niektórych jej rodzajów, takich jak: biura rachunkowe, doradztwo podatkowe, kancelarie prawne itp., tj. gdy z działalnością tą nie wiąże się produkcja.

Za ścieki bytowe nie mogą być uznane ścieki stanowiące mieszaninę ścieków bytowych i przemysłowych.

Z kolei ścieki przemysłowe to: „ścieki, niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu”.

Ścieki powstające w lokalach usługowych, takich jak: kawiarnie, bary, restauracje, mała gastronomia czy catering, bez względu na ich lokalizację, tj. w wydzielonym budynku lub zajmujące lokale w budynku mieszkalnym, to ścieki przemysłowe. Dostawcami ścieków przemysłowych są także piekarnie, zakłady fryzjerskie oraz kosmetyczne.

Rozróżnienie dostawców ścieków jest istotne z punktu widzenia obowiązków, jakie nałożono na dostawców ścieków przemysłowych Rozporządzeniem Ministra Budownictwa z 14 lipca 2006 r. w sprawie realizacji sposobu obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (DzU nr 136, poz. 964).

Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, to dwa różne rodzaje działalności, oznaczone różnymi symbolami PKD 2007 (36 – „Woda w postaci naturalnej; Usługi związane z uzdatnieniem i dostarczeniem wody”, 37 – „Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków; Osady ze ścieków kanalizacyjnych”) oraz odrębnie zdefiniowane w art. 2 pkt 20 i 21 ustawy zaopatrzeniowej.

Odrębnie powinny być zatem ustalane grupy odbiorców usług w tych różnych rodzajach działalności oraz w zależności od warunków lokalnych dostosowane winny być sposoby określania wielkości usług.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej oraz §16 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Budownictwa z 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (DzU nr 127, poz. 886), ilość wody dostarczonej do nieruchomości (pobranej w budynkach) ustala się na podstawie wskazania wodomierza głównego, a w przypadku jego braku – w oparciu o przeciętne normy zużycia wody.

Ilość odprowadzonych ścieków, wg art. 4 i 5 ustawy zaopatrzeniowej, „ustala się na podstawie wskazań urządzeń pomiarowych”, a w razie ich braku – w oparciu pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków, zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług, „jako równą ilości wody pobranej lub określonej w umowie.”

Istotna dla ustalenia prawidłowych grup odbiorców usług w poszczególnych rodzajach działalności, m.in. w celu eliminacji subsydiowania skrośnego, jest identyfikacja kosztów, które te grupy wyróżniają.

Zgodnie z tabelą E „Współczynniki alokacji w roku obowiązywania nowych taryf”, zamieszczoną w załączniku do rozporządzenia taryfowego, literalnie wskazanym współczynnikiem wyznaczającym grupy odbiorców usług z punktu widzenia ponoszonych kosztów – zarówno w odniesieniu do usług zaopatrzenia w wodę, jak i usług odprowadzania ścieków – są opłaty za korzystanie ze środowiska. Określa je Rozporządzenie Rady Ministrów z 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (DzU nr 196, poz.1217) – stawki 2011 r. (MP z 2010 r. nr 74, poz. 945).

Opłaty te, upraszczając, ustalane są w odniesieniu do ilości pobranej wody w zależności od celu jej pobrania i sposobu uzdatniania, a w przypadku ścieków – w zależności od ich rodzaju i stanu zanieczyszczenia.

 

Mając na uwadze wszystkie wyjaśnienia, należy stwierdzić, że w przypadku restauracji zlokalizowanej w budynku mieszkalnym wielolokalowym, może mieć zastosowanie art. 6 ust. 6 ustawy zaopatrzeniowej, tj. przypadek, kiedy na wniosek właściciela lub zarządcy budynku, przedsiębiorstwo zawiera umowy także z osobą korzystającą z lokalu wskazaną przez niego we wniosku, lecz tylko po spełnieniu warunków ujętych w tym artykule. Ilość ścieków w restauracji określać będzie wówczas wodomierz mierzący ilość wody dostarczanej do restauracji.

W przypadku odrębnego przyłącza wodociągowego, służącego do dostawy wody dla restauracji zlokalizowanej w budynku mieszkalnym, ilość ścieków odprowadzanych z restauracji powinna odpowiadać ilości pobranej wody, ustalanej na podstawie odczytu wodomierza głównego, zlokalizowanego na przyłączu.

Na marginesie należy także wskazać, że tłuszcze wytworzone w restauracji stanowią odpady zapychające przewody kanalizacyjne i stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej nie mogą być wprowadzane do urządzeń kanalizacyjnych.