Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków

Jeden z mieszkańców zgłosił się do naszego przedsiębiorstwa z wnioskiem o uzgodnienie lokalizacji przydomowej oczyszczalni ścieków dla istniejącego budynku mieszkalnego wyposażonego w szczelny osadnik bezodpływowy. Sołectwo, w którym miałaby być zlokalizowana niniejsza oczyszczalnia, posiada już projekt kanalizacji sanitarnej, który zostanie zrealizowany w najbliższych latach.
Prosimy o opinię, możemy odmówić uzgodnienia lokalizacji przydomowej oczyszczalni ścieków w przypadku, gdy istnieje projekt kanalizacji sanitarnej (np. na podstawie art. 5 p. 2 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach lub też innych przepisów)? Czy też nie mamy takiego prawa i dopóki kanalizacja sanitarna nie została oddana do eksploatacji, dpóty musimy pozytywnie rozpatrywać takie wnioski?
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminie jest jednym aktem prawnym odnoszącym się do kwestii istnienia przydomowej oczyszczalni ścieków w kontekście budowy sieci kanalizacyjnej. Z powoływanego przez państwa art. 5 wyraźnie wynika, że zasadą jest obowiązek przyłączenia się do sieci, a właściciel nieruchomości jest zwolniony z tego obowiązku jedynie w sytuacji braku sieci albo braku uzasadnienia budowy takiej sieci. Ustawodawca w żaden sposób nie wiąże obowiązków przyłączenia się do sieci z planowaniem inwestycji, a jedynie istnieniem sieci lub brakiem ekonomicznego uzasadnienia sieci. Nie można zabronić właścicielowi nieruchomości budowy przydomowej oczyszczalni ścieków tylko z tego względu, że jest planowana budowa sieci kanalizacyjnej.
Na podstawie: dr hab. Bartosz Rakoczy: Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków. „Zeszyty IGWP” 12/2010
 
Przepompownie ścieków
Prosimy o opinię na temat indywidualnych przepompowni ścieków obsługujących pojedynczych odbiorców, które w zakresie zasilania w energię elektryczną są podłączone do wewnętrznej instalacji elektrycznej odbiorcy, a zużycie energii jest rejestrowane poprzez podlicznik. Inwestorem sieci kanalizacyjnej na omawianym terenie była gmina. Sieć została wykonana jako ciśnieniowo-grawitacyjna. Zrealizowano kilka indywidualnych przepompowni ścieków. Część przepompowni jest podłączona do głównej sieci energetycznej i MZWiK płaci należności za zużytą energię na podstawie faktur Zakładowi Energetycznemu. Kilka przepompowni zostało natomiast podłączonych na zasadzie podlicznika, tzn. zostały podłączone do wewnętrznych instalacji odbiorców, a zużycie energii rejestruje podlicznik. Sieć kanalizacyjna została przekazana przez Gminę MZWiK, który jest zakładem budżetowym tejże Gminy. Po kilku latach jeden z mieszkańców upomniał się o zwrot kosztów za dostarczaną energię elektryczną z jego instalacji wewnętrznej na potrzeby działania indywidualnej przepompowni obsługującej jego i jego sąsiada. MZWiK nie otrzymał od inwestora – gminy – informacji dotyczących zasad rozliczeń za zużywaną energię elektryczną przez tę przepompownię. Wydaje się, że powinny być one ustalone na etapie prowadzonych uzgodnień związanych z przygotowaniem inwestycji, wykonaniem projektu, czy już samego wykonawstwa. (…)
Na jakiej podstawie możemy zwrócić koszty zużycia energii elektrycznej? Inwestycja została przekazana do użytkowania siedem lat temu, więc jak naliczyć koszty zużycia energii elektrycznej, jeśli w tym okresie cena energii zmieniała się kilkakrotnie? Kolejne pytanie brzmi, jakie dokumenty powinien dostarczyć zainteresowany w celu uwiarygodnienia wielkości i kosztów zużycia energii?
Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” wyjaśnia, że koszty eksploatacji środków trwałych ponosi ich właściciel, chyba że umowa z ich użytkownikiem stanowi inaczej.
Z treści pisma wynika, że inwestorem i właścicielem przepompowni ścieków jest gmina. Zakład budżetowy eksploatuje je w imieniu gminy, ponosząc wszystkie koszty eksploatacji, z wyjątkiem kosztów energii dotyczących przepompowni podłączonych do wewnętrznych instalacji odbiorców. Zużycie energii mierzone jest w tych przypadkach na podstawie „podliczników”. Możliwe jest zatem dokładne określenie tego zużycia i kosztów poniesionych przez odbiorcę usług MZWiK.
Zakład ma rację, twierdząc, że zasady rozliczeń za zużytą energię elektryczną przez przepompownie umiejscowione na instalacji wewnętrznej odbiorców usług Zakładu powinny być ustalone na etapie projektowania, a przynajmniej wykonawstwa inwestycji. Winny też wynikać z zawartej w tym celu umowy pomiędzy właścicielami instalacji a właścicielem przepompowni (w tym przypadku przez gmina).
Niezrozumiały jest przypadek ponoszenia przez odbiorcę usług w zakresie odprowadzania ścieków opłat za energię elektryczną dotyczącą przepompowni ścieków w części służącej odprowadzaniu ścieków sąsiada. To na osobie zwracającej się o zwrot poniesionych kosztów ciąży obowiązek udowodnienia ich poniesienia w imieniu zakładu oraz udokumentowania kwoty roszczenia. Mają tu zastosowanie przepisy dotyczące rachunkowości. Osoba składająca roszczenie powinna zatem przedstawić faktury, rachunki i/lub inne dowody wpłaty/przelewu środków wskazujące jednoznacznie na faktycznego, obciążanego kosztami płatnika. Nie należy jednak zapominać, że część kosztów energii dotyczyła przepompowni umożliwiającej odprowadzanie ścieków z nieruchomości zgłaszającego roszczenie. Skoro ponosił je osobiście w związku z otrzymywaną usługą, to nie ponosił ich zakład. Nie były zatem uwzględnione w cenie odprowadzania ścieków. W przypadku ujęcia ich w cenie usługi świadczonej przez zakład wydatki poniesione samodzielnie przez usługobiorcę wzrosłyby chociażby o koszty pośrednie i marżę zysku zakładu. Z uwagi na konieczność eliminacji subsydiowania skrośnego, nie jest uzasadnione przerzucanie tych kosztów na innych odbiorców, tj. na inne grupy taryfowe, które z tych urządzeń nie korzystały i nie będą z nich nadal korzystać. Do wyjaśnienia pozostaje także kwestia, czy osoba występująca z roszczeniem nie uzyskała zwrotu środków od poprzedniego właściciela urządzenia i odpowiedniej rekompensaty od sąsiada. Zgodnie z postanowieniami art. 118 Ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93, ze zm.): „Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.” Z uwagi na okresowość ponoszonych opłat, roszczenia przedawniają się po upływie trzech lat.
Na podstawie: Maria Bakalarczyk: Przepompownie ścieków.„Zeszyty IGWP” 12/2010
 
Wybór i opracowanie całości – Jolanta Kuligowska-Roszak IGWP