Projekt ustawy o obszarach metropolitalnych dotyczy miast lub zespołów miejskich wraz z ich otoczeniem. Celem ma być lepsze zarządzanie na całym tym terenie, szczególnie w zakresie planowania przestrzennego, transportu publicznego czy ochrony środowiska. Czy stworzenie obszarów metropolitalnych będzie sprzyjało rozwojowi kraju?

 
Bronisław Dutka
przewodniczący sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej

Trudno znaleźć takie efekty ustawy, które rzeczywiście będą miały charakter pozytywny. Pójście w kierunku zaproponowanych w projekcie rozwiązań stworzyłoby duże miasta, które znakomicie będą się rozwijały, i strefę biedy poza nimi. W rezultacie może to doprowadzić do tego, że będziemy mieć duże ośrodki miejskie, slamsy na pograniczu, a dalej pustynię. I tego pomysłu raczej nie należałoby realizować. W tej koncepcji wyczuwa się bardziej XIX, a nie XXI w.
Mankamentem jest również brak swobody wstępowania i występowania z metropolii. W zasadzie samorządom byłoby to narzucane ustawą, a następnie nie byłoby możliwości wystąpienia z metropolii. Jest to niekonstytucyjne i łamie zasady samorządności.
Żeby lepiej gospodarować w układzie metropolitalnym, wystarczyłoby poprawić ustawę o powiatach. Myślę, że robienie ustawy metropolitalnej po to, żeby skoncentrować rozwój w jednym miejscu, jest dalece błędne, ponieważ celem władz państwowych, w tym Sejmu, powinno być inspirowanie równomiernego rozwoju gospodarczego całego państwa, a nie tylko koncentrowanie go w wybranych małych obszarach. Warto też zwrócić uwagę na to, że cała ta dyskusja o obszarach metropolitalnych może przepaść, jeżeli nie będzie na to powszechnej zgody w Sejmie, może bowiem być potrzeba odrzucenia weta prezydenta.
 

Andrzej Porawski
dyrektor Biura Związku Miast Polskich

 
Ustawa o obszarach metropolitalnych jest potrzebna, ponieważ obszary takie, czyli tereny o silnym stopniu wzajemnego powiązania, a nawet uzależnienia, wymagają szczególnych rozwiązań w zakresie zarządzania nimi. Gdy takiego systemu nie ma, to całego szeregu usprawnień organizacji niektórych usług na tym obszarze albo nie można zrealizować, albo przy ich wdrażaniu napotyka się na poważne utrudnienia. Wprawdzie na niektórych obszarach metropolitalnych powstały w Polsce związki komunalne, które wspólnie realizują komunikację czy zaopatrzenie w wodę, ale wszyscy wiemy, z jakimi problemami się to wiąże.
Na obszarach metropolitalnych powinny istnieć takie formy organizacyjne, które umożliwiałyby wspólne planowanie rozwoju i koordynację dotyczących go przedsięwzięć. Wiadomo, że z takiego obszaru ludzie dojeżdżają do pracy czy do miasta, dlatego wspólnie powinna być realizowana komunikacja miejska. Warto też planować rozwój i rozbudowę dróg, aby stanowiły jeden system. Znamy obecnie wiele takich przykładów: miasto usiłuje wybudować drogę wylotową, ale otaczająca gmina, przez którą ma ona przechodzić, nie zgadza się na proponowany przebieg. Koordynacja takich działań jest tutaj konieczna.
Struktury metropolitalne powinny mieć taki charakter, aby umożliwiać wspólne planowanie i koordynację poczynań, ale nie na zasadzie narzucania woli jednym przez drugich. Powinien być wprowadzony mechanizm uzgadniania, a nie przegłosowywania. Trzeba podkreślić, że wprowadzenie obszarów metropolitalnych wzmacnia te obszary poprzez organizację i koordynację życia na danym terenie, co w żadnym przypadku nie odbywa się kosztem innych jednostek.
 
Przygotowała Katarzyna Terek