Druga szansa dla transportu intermodalnego

Ze względu na tranzytowe położenie na skrzyżowaniu głównych europejskich korytarzy transportowych Polska ma bardzo dobre warunki do rozwoju transportu intermodalnego, stanowiącego połączenie różnych gałęzi transportu bez zmiany jednostki ładunkowej. Jest to bardzo konkurencyjne rozwiązanie zarówno pod względem kosztów, jak i czasu dostarczenia towarów. Ponadto przyczynia się do ograniczenia ruchu drogowego, zwiększenia liczby towarów przewożonych koleją, a tym samym sprzyja ochronie środowiska naturalnego.

By transport intermodalny mógł się w Polsce rozwijać, muszą powstawać kolejne terminale przeładunkowe i centra logistyczne przy liniach kolejowych oraz w portach morskich, a na to są potrzebne pieniądze. Realizacja takich inwestycji będzie możliwa ramach działania7.4 Rozwój transportu intermodalnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, wdrażanego przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych (jednostkę podległą Ministerstwu Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej).

 

To jeden z ostatnich w ramach POIiŚ – dostępnych dla przedsiębiorstw – konkursów umożliwiających dofinansowanie projektów inwestycyjnych. Wartość minimalna określona dla projektu to 20 mln zł (kwota kosztów kwalifikowanych), natomiast maksymalnej nie podano. Premiowane będą rozwiązania ulokowane przy transeuropejskich sieciach transportowych i międzynarodowych liniach kolejowych, a także obszarach przygranicznych.
Budżet przeznaczony na konkurs to ponad 167 mln zł. O wsparcie finansowe mogą ubiegać się przedsiębiorcy, bez względu na wielkość przedsiębiorstwa, zarządy portów morskich oraz operatorzy terminali. Poziom dofinansowania jest uzależniony od typu projektu i wynosi maksymalnie 50% dla projektów zakładających budowę lub rozbudowę infrastruktury oraz do 30% dla projektów obejmujących zakupy systemów oraz urządzeń, w tym taboru intermodalnego. Wielkość przedsiębiorstwa aplikującego do konkursu nie wpływa na wysokość udzielonej pomocy publicznej.

Działanie umożliwia wsparcie projektów inwestycyjnych, zakupowych, taborowych lub mieszanych, przy czym projekt mieszany to taki, który uwzględnia części infrastrukturalną i zakupową. Ten typ projektów, cieszący się największym zainteresowaniem potencjalnych wnioskodawców, wymaga dokładnego przeliczenia wnioskowanej kwoty w oparciu o udział procentowy poszczególnych kosztów. Podział procentowy wartości inwestycji w infrastrukturę i wartości inwestycji nieinfrastrukturalnej ma również wpływ na ocenę przygotowania projektu do realizacji.

 

Opierając się na doświadczeniach ze współpracy z ekspertami oceniającymi dokumentację aplikacyjną w poprzedniej rundzie aplikacyjnej, należy podkreślić wartość dobrze przygotowanej analizy finansowej i ekonomicznej projektu. Wnioskodawcy powinni więc rzetelnie opracować analizy kosztów i korzyści ekonomiczno-społecznych płynących z jego realizacji oraz realnie oszacować popyt na nowe oferowane usługi. Kolejną ważną kwestią jest procedura administracyjna, związana z uzyskaniem decyzji pozwolenia na budowę oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Wnioskodawcy, realizujący projekty z zakresu transportu przyjaznego środowisku, powinni czuwać nad prawidłowością przeprowadzania procedury środowiskowej. Oznacza to przeanalizowanie potencjalnego wpływu projektu na środowisko naturalne poprzez zapewnienie konsultacji z właściwymi organami ds. ochrony środowiska i opinią społeczną.

Wybrane do dofinansowania projekty muszą odpowiadać celom POIiŚ i z założenia w istotny sposób wpływać na zachowanie trwałości środowiska naturalnego. W związku z tym mają mieć przełożenie na zwiększenie udziału w przewozie ładunków gałęzi transportu alternatywnych w stosunku do transportu drogowego, lepsze zrównoważenie systemu transportowego, zmniejszać negatywny wpływ transportu na środowisko oraz redukować zator motoryzacyjny.

Już na etapie projektowania inwestycji szczególną uwagę wnioskodawcy winni poświęcić właściwemu doborowi parametrów, materiałów oraz urządzeń, zapewniając prawidłowość i niezawodność funkcjonowania systemu transportowego. Z kolei na etapie realizacji przedsięwzięć, koniecznie trzeba zastosować rozwiązania zapobiegawcze, gwarantujące bezpieczeństwo otaczającego środowiska oraz pozwalające na zapobieganie szkodom w środowisku. Wnioskodawcy działania 7.4, jako podmioty odpowiedzialne, prowadzące działalność zgodnie z Prawem ochrony środowiska, powinni dostosować się do ustalonych zasad, w tym w zakresie uiszczania opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, co ma swoje odzwierciedlenie również w zapisach dokumentacji aplikacyjnej.

Ze względu na ograniczenie terminu kwalifikowalności wydatków i zakończenia projektu do 31 grudnia 2015 r., a także specyfikę przedsięwzięć infrastrukturalnych, można spodziewać się przyspieszonej procedury oceny wniosków konkursowych w stosunku do pierwszej jego edycji. Wnioski należy składać w terminie od 24 września do 17 grudnia br. Wyniki konkursu zostaną opublikowane w połowie 2013 r.

 

Katarzyna Barnaś, starszy konsultant, PNO Consultant