Holandia ma precyzyjny, długofalowy plan, aby do 2050 r. być państwem o modelu circular economy (CE), czyli o gospodarce o obiegu zamkniętym. Prace, w tym nad instrumentami potrzebnymi do wdrażania nowego modelu, są w toku. Tymczasem wiele projektów i przedsięwzięć wpisujących się w koncepcję CE już funkcjonuje. 

Circular economy to szerokie pojęcie odnoszące się do nowego modelu gospodarki, który niesie za sobą olbrzymie możliwości dla sektorów odnawiania, regeneracji i innowacji w przemyśle. Ważna jest zmiana myślenia nie tylko biznesowego, ale też każdego obywatela. Gospodarka o obiegu zamkniętym rozwiązuje problemy z zasobami, ale może być także bodźcem do rozwoju gospodarczego, tworzenia nowych miejsc pracy i ograniczania negatywnych zjawisk środowiskowych, w tym emisji dwutlenku węgla. Pod egidą Fundacji Circle Economy szukane są rozwiązania pozwalające stworzyć bardziej zasobooszczędny światowy rynek. 
Posiłki z odpadów
Jak zapobiec marnowaniu 1/3 globalnej produkcji żywności? Najlepiej przez jej racjonalne wykorzystanie. 
Na ciekawy pomysł wpadli inwestorzy, którzy stworzyli sieć restauracji InStock (w Amsterdamie, Rotterdamie i Hadze). Ich działaniom przyświeca idea dania drugiego życia nadwyżce jedzenia. Każdego ranka zabierają z supermarketów i z targowisk niesprzedaną żywność. Z owoców, warzyw, pieczywa, nadmiaru mięsa i ryb przygotowują śniadania, obiady oraz kolacje w restauracjach. A spragnionym serwują również piwo z odpadów, którymi w tym przypadku są ziemniaki (bowiem mimo iż Holendrzy są miłośnikami ziemniaków, to marnują ich 340 mln kg rocznie). Aby ograniczyć to zjawisko, InStock wraz z amsterdamską piwiarnią wykorzystują te nadwyżki do produkcji piwa serwowanego do posiłków. Umieszczone w lokalach tablice informują konsumentów o ilościach niewyrzuconego jedzenia. 
Na dobry początek grzyby z kawy 
W zaniedbanym wodnym parku rozrywki Tropicana w Rotterdamie powstało Blue City, czyli przestrzeń dla innowacyjnych firm, które łączy strumień odpadów wykorzystywanych do tworzenia cennych produktów. Jest to miejsce, gdzie, jak twierdzą jego twórcy: Mark Slegers i Siemen Cox, przedsiębiorcy, naukowcy, mieszkańcy i administracja wspólnie wdrażają gospodarkę cyrkulacyjną i kreują miasto przyszłości. ? Uczymy się od natury, w której nie ma odpadów. 
Co dla jednego jest materiałem wyjściowym, dla innego stanowi wkład ? mówią twórcy Blue City. W ten sposób redefiniuje się ekonomię, a nowy model gospodarki nie jest utopią, co dobitnie potwierdza kooperacja przedsiębiorców w Blue City. 
W podziemiach dawnego basenu Mark Slegers i Siemen Cox odpad, jakim są fusy z kawy, wykorzystują do hodowania boczniaków. Po dwóch miesiącach w specjalnych warunkach, w dużych foliowych workach na kawowym podłożu wyrastają grzyby. Następnie zostają one sprzedane do marketów i restauracji, gdzie w osobnych pojemnikach gromadzone są pozostałości po kawie. Dotąd prawie 50 tys. kg kawy nie trafiło na składowisko i przyczyniło się do wyhodowania ponad 5 tys. kg grzybów. Pomysłodawcy zarażają pomysłem innych. Przeszkolili już 33 przedsiębiorców, którzy w różnych regionach Europy prowadzą hodowlę grzybów z kawy. 
Nie tylko w ten sposób wykorzystuje się odpad, jakim są fusy. Jak twierdzą pomysłodawcy projektu, z fusów można m.in. ekstrahować barwnik, stosować je do produkcji pojemników do? zbiórki fusów lub jako kompost. 
Grzyby wykorzystywane są m.in. do przygotowywania posiłków w barze Aloha, znajdującym się w budynku Blue City, skąd również pozyskiwane są fusy z kawy.
Ekoskóra z owoców
Około 45% produkowanych rocznie owoców jest wyrzucanych, zatem aby wykorzystać i ten potencjał, kolejni przedsiębiorcy z Blue City, Koen Meerkerk i Hugo de Boon, stworzyli pionierski projekt. Chodzi o przekształcenie resztek skór owoców w materiał skóropodobny. 
Jak twierdzą, może on stanowić alternatywę dla skór biliona rocznie zabijanych zwierząt. Do produkcji ?owocowego? materiału wykorzystuje się metody zacierania, gotowania i suszenia, a to dużo bardziej ekologiczne procesy niż te wymagane do tradycyjnego przetwarzania zwierzęcych skór. Pomysłodawcy zapewniają, że dzięki użyciu naturalnych materiałów końcowy produkt jest dużo mniej szkodliwy zarówno dla środowiska, jak i dla zwierząt. Koncepcja wykorzystania skór z owoców zrodziła się podczas wykonywania jednego z zadań w szkole, polegającego na zaprojektowaniu wyrobu z odpadów. Po kilku eksperymentach okazało się, że z owoców można wytworzyć produkt skóropodobny. Twórcy projektu Fruitleather Rotterdam wskazują również na ograniczenie emisji CO2 w porównaniu z tradycyjnym pozyskiwaniem skór. 
Obecnie proces jest rozwijany i doskonalony, aby móc używać owocowej ekoskóry do produkcji butów, torebek i innych towarów.
Poza tym w Blue City ?uratowano? już 430 tys. bochenków chleba, które po zebraniu skierowano do procesu fermentacji służącego do produkcji biogazu. W ramach projektu BroodNodig raz w tygodniu organizuje się zbiórkę chleba w specjalnych pojemnikach, by nie był on mieszany z pozostałymi odpadami. 
Na tym nie koniec pomysłów, ponieważ w piwnicach Blue City wykorzystuje się dżdżownice do przetwarzania papieru i odpadów organicznych, przetwarza się akcesoria rowerowe i opony samochodowe, np. na biżuterię, a to ? jak zaznaczają inicjatorzy ? dopiero początek. 
Holandia może być źródłem inspiracji, choć nierzadko również w Polsce podejmowane są podobne inicjatywy. Istnieje potrzeba wskazywania takich projektów, trzeba więc zbudować efektywną platformę współpracy w ramach GOZ-u, 
co jest niezbędne przy tworzeniu systemu na dużą skalę. W efekcie możliwe staną się wspólne opracowywanie produktów, wymiana informacji w oparciu o systemy informatyczne oraz tworzenie wspólnych systemów zbiórki, standardów przemysłowych, ujednoliconych zachęt i mechanizmów wspomagających kooperację.

Holenderskie studia przypadków CE
Wizyta pod hasłem ?Circular economy? i poznanie przykładów wdrażania idei gospodarki o obiegu zamkniętym w Holandii były możliwe dzięki zaproszeniu dziennikarzy przez Circle Economy i Ambasadę Holandii w lutym 2017 r. W ramach wyjazdu odwiedzono: Metabolic Lab Ceuvel area; Sympany; InStock; Uit je Eigen Stad; Blue City Rotterdam, Erasmus University Rotterdam, Coolrec; Park 2020; Meerlanden i Valley Beta Circular Exhibition. W tym wydaniu skupiono się na temacie związanym z żywnością, jednakże w kolejnych numerach kwartalnika będziemy przedstawiać kolejne dobre praktyki i inicjatywy związane z wdrażaniem gospodarki o obiegu zamkniętym w Holandii.
Fundacja Circle Economy skupia się na działaniach przyspieszających przejście na gospodarkę cyrkulacyjną. Koncentruje się na transpozycji i rozwoju praktycznych rozwiązań oraz międzynarodowych projektów, a także na przepływie i rozpowszechnianiu informacji na temat CE.