Przy wyborze drzew do obsadzania terenów zieleni w miastach obowiązuje podstawowa zasada: „właściwe drzewo we właściwym miejscu”. W założeniach krajobrazowych, szerokich ulicach i alejach najlepiej sprawdzają się drzewa silniej rosnące i o większych koronach.

Tereny mniej intensywnie zabudowane w miastach oraz tereny podmiejskie charakteryzują się warunkami bardziej sprzyjającymi wzrostowi i rozwojowi drzew. Dotyczy to zarówno części peryferyjnych w dzielnicach mieszkaniowych, stref przemysłowych, centrów handlowych i biurowych, jak i szerokich dróg wylotowych oraz arterii komunikacyjnych miast. Do tych terenów zaliczyć można także tereny zabudowane wokół zakładów pracy oraz centra handlowe.
W wyniku wieloletnich prac selekcyjnych prowadzonych na terenach miejskich przez Instytut Dendrologii PAN w Kórniku oprócz drzew i krzewów proponowanych do obsadzania wąskich ulic wybrano także odmiany drzew o właściwościach szczególnie przydatnych dla wielkoobszarowych terenów miejskich. Najważniejszymi kryteriami, jakimi posłużono się przy wyborze tych drzew, były wysokość, rozpiętość i gęstość korony, odporność na działanie wiatru oraz mała wrażliwość na działanie soli. Większość z nich dobrze sprawdza się w naszych warunkach klimatycznych i posiada szczególne walory dekoracyjne. Oprócz znanych drzew, od lat stosowanych w nasadzeniach miejskich, zaproponowano także nowe odmiany, które w naszych szkółkach produkowane są od niedawna i w stosunkowo niewielkich ilościach. Wiele z nich jest w naszym kraju nowością, niemniej jednak ze względu na bardzo dobre wyniki ich uprawy, uzyskiwane w miastach europejskich o zbliżonym klimacie, proponuje się ich szersze wykorzystanie także w Polsce.
Stosunkowo wysokie nakłady na założenie zadrzewień miejskich – na odpowiednie przygotowanie miejsc do sadzenia roślin (wymianę gruntu), staranne wykonanie prac podczas sadzenia oraz właściwą pielęgnację w pierwszych latach wzrostu drzew – zostaną bardzo szybko zrekompensowane zdecydowaną poprawą mikroklimatu naszych miast.


dr Tomasz Bojarczuk, mgr inż. Lesław Rachwał
Arboretum Kórnickie, Instytut Dendrologii PAN, Kórnik

O doborze nasadzeń do miast czytaj też: „Przegląd Komunalny” nr 8/2006, s. 40 oraz „Zieleń Miejska” nr 2/2006, s. 14

Drzewa i krzewy proponowane do nasadzeń miejskich. Cz. 2.

Do obsadzania szerokich ulic, alei i większych założeń krajobrazowych
Warunki środowiskowe przy szerokich ulicach, alejach i większych założeniach krajobrazowych umożliwiają zastosowanie drzew silniej rosnących, o większych koronach. Natomiast ze względu na duże przestrzenie nie są to odpowiednie miejsca do eksponowania małych drzew.


Drzewa liściaste
Acer campestre – klon polny
Acer campestre ‘Elsrijk’ – klon polny odm. ‘Elsrijk’
Acer platanoides – klon zwyczajny
Acer platanoides ‘Columnare’ – klon zwyczajny odm. kolumnowa
Acer platanoides ‘Emerald Queen’ – klon zwyczajny odm. ‘Emerald Queen’
Acer platanoides ‘Royal Red’ – klon zwyczajny odm. ‘Royal Red’
Acer pseudoplatanus – klon jawor
Acer pseudoplatanus ‘Atropurpureum’ – klon jawor odm. purpurowa
Acer pseudoplatanus ‘Rotterdam’ – klon jawor odm. ‘Rotterdam’
Acer saccharinum – klon srebrzysty
Aesculus x carnea ‘Briotii’ – kasztanowiec czerwony odm. ‘Briota’
Aesculus x carnea – kasztanowiec czerwony
Aesculus hippocastanum – kasztanowiec pospolity
Aesculus hippocastanum ‘Baumannii’ – kasztanowiec pospolity odm. pełnokwiatowa
Ailanthus altissima – bożodrzew gruczołowaty1
Alnus glutinosa – olsza czarna2
Alnus incana – olsza szara2
Alnus spaethii – olsza Szpaeta2
Betula papyrifera – brzoza papierowa
Betula pendula – brzoza brodawkowata
Betula utilis ‘Doorenbos’ – brzoza pożyteczna odm. ‘Doorenbos’
Carpinus betulus – grab pospolity
Carpinus betulus ‘Columnaris’ – grab pospolity odm. kolumnowa
Catalpa bignonioides – surmia zwyczajna
Corylus colurna – leszczyna turecka
Crataegus laevigata – głóg dwuszyjkowy
Crataegus x media ‘Paul’s Scarlet’ – głóg pośredni odm. pełnokwiatowa różowa
Crataegus persimilis ‘Splendens’ – głóg śliwolistny odm. ‘Splendens’
Fagus sylvatica – buk zwyczajny1
Fagus sylvatica ‘Dawyck’ – buk zwyczajny odm. ‘Dawyck’1
Fraxinus excelsior – jesion wyniosły
Fraxinus excelsior ‘Westhof’s Glorie’ – jesion wyniosły odm. ‘Westhof’s Glorie’
Fraxinus pennsylvanica ‘Zundert’ – jesion pennsylwański odm. ‘Zundert’
Ginkgo biloba – miłorząb dwuklapowy
Gleditsia triacanthos – glediczja trójcierniowa
Gleditsia triacanthos ‘Skyline’ – glediczja trójcierniowa odm. ‘Skyline’
Gleditsia triacanthos ‘Sunburst’ – glediczja trójcierniowa odm. ‘Sunburst’
Liquidambar styraciflua – ambrowiec amerykański (a. balsamiczny)
Malus ‘Red Sentinel’ – jabłoń [jagodowa] odm. ‘Red Sentinel’
Malus ‘Rudolph’ – jabłoń [jagodowa] odm. ‘Rudolph’
Platanus x hispanica ‘Acerifolia’ – platan klonolistny2, 3
Populus ‘Hybrida 275’ – topola 275 (= NE 42)2, 4
Populus nigra – topola czarna2, 4
Populus simonii ‘Fastigiata’ – topola Simona (topola chińska) odm. stożkowata2, 4
Populus tremula – topola osika, osika
Populus x berolinensis ‘Berlin’ – topola berlińska2, 4
Populus x canadensis ‘Gelrica’ – topola geldryjska2, 4
Populus x canadensis ‘Robusta’ – topola bujna (topola niekłańska)2, 4
Prunus avium – czereśnia ptasia, trześnia
Prunus avium ‘Plena’ – czereśnia ptasia odm. pełnokwiatowa
Prunus padus – czeremcha zwyczajna
Pyrus calleryana ‘Chanticleer’ – grusza drobnoowocowa odm. ‘Chanticleer’
Quercus robur – dąb szypułkowy
Quercus robur ‘Fastigiate Koster’ – dąb szypułkowy odm. kolumnowa
Quercus rubra – dąb czerwony
Robinia pseudoacacia – robinia biała odmiany silniej rosnące
Salix alba – wierzba biała2
Sorbus aria ‘Magnifica’ – jarząb mączny odm. ‘Magnifica’
Sorbus aucuparia – jarząb pospolity
Tilia cordata – lipa drobnolistna
Tilia cordata ‘Erecta’ – lipa drobnolistna odm. ‘Erecta’
Tilia cordata ‘Greenspire’ – lipa drobnolistna odm. ‘Greenspire’
Tilia cordata ‘Rancho’– lipa drobnolistna odm. ‘Rancho’
Tilia x euchlora – lipa krymska
Tilia x europaea – lipa holenderska
Tilia platyphyllos – lipa szerokolistna
Tilia platyphyllos ‘Rubra’ – lipa szerokolistna odm. ‘Rubra’
Tilia tomentosa – lipa srebrzysta
Tilia tomentosa ‘Brabant’ – lipa srebrzysta odm. ‘Brabant’
Tilia vulgaris ‘Pallida’ – lipa zwyczajna odm. ‘Pallida’
Tilia x varsaviensis – lipa warszawska


Drzewa iglaste
Abies concolor – jodła jednobarwna
Larix decidua – modrzew europejski
Metasequoia glyptostroboides – metasekwoja chińska1
Picea omorica – świerk serbski
Picea pungens ‘Glauca’ – świerk kłujący odm. srebrzysta
Pinus nigra – sosna czarna
Pseudotsuga menziesii – daglezja zielona



Objaśnienia
1 – w województwach zachodnich
2 – do nasadzeń w miejscach wilgotnych
3 – do nasadzeń przy trasach komunikacyjnych
4 – wyłącznie klony męskie topoli