Od 1 stycznia 2020 r. prowadzenie ewidencji odpadów odbywać się będzie wyłącznie elektronicznie ? tak stanowi uchwalona w lipcu br. nowelizacja ustawy o odpadach. Jak wpłynie na działalność gospodarujących odpadami? Jakie może przynieść im korzyści, a jakie stawia wyzwania?

 

Nowelizacja ustawy podpisana przez Prezydenta zakłada od 2020 r. wprowadzenie dodatkowego modułu w elektronicznej bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (w skrócie BDO), służącego prowadzeniu ewidencji odpadów za pośrednictwem indywidualnego konta w systemie. Zwiększeniu ulegnie również liczba danych prowadzonych w ewidencji odpadów. Zmiana przepisów pozwoli Ministerstwu Środowiska na zbieranie w czasie rzeczywistym danych, które pozwolą na bieżącą kontrolę gospodarki odpadami. Zmiana ustawy związana jest z koniecznością przystosowania się do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Z początkiem przyszłego roku ma wejść w życie elektroniczna baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami.

Tylko przez Internet

Obecnie, w przypadku posiadania możliwości składania podpisu elektronicznego, można również prowadzić ewidencję odpadów w systemie teleinformatycznym. Od 2020 r. ewidencję odpadów trzeba będzie obowiązkowo i wyłącznie prowadzić w systemie teleinformatycznym. Wielu ekspertów uznaje, że dotrzymanie tego terminu jest mało prawdopodobne, lecz nie należy wykluczać sytuacji, w której ostatecznie dojdzie do zmiany sposobu prowadzenia ewidencji, a o szeregu szczegółów podmioty przetwarzające odpady dowiedzą się na kilka dni przed wejściem w życie nowych regulacji.

Walka z szarą strefą

Celem BDO jest uszczelnienie systemu gospodarki odpadami oraz walka z szarą strefą. Temu zadaniu mają służyć liczne dane zbierane w BDO, którego funkcjonalność ma zostać znacznie poszerzona. Dzięki bieżącemu wprowadzaniu danych organy kontrolne bez żadnych problemów będą mogły identyfikować wytwórcę i kolejnych posiadaczy odpadów.

Założeniem nowelizacji jest również stworzenie bazy, która będzie zawierać rejestr podmiotów gospodarującymi odpadami, w tym podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, a także dane na temat osiągniętych poziomów zbierania, recyklingu i odzysku.

Rejestracja podmiotów gospodarujących odpadami odbywać się będzie wyłącznie za pomocą wpisu w systemie teleinformatycznym. Również wprowadzenie zmian w rejestrze będzie możliwe, co do zasady, tylko online. Jedyny wyjątek dotyczyć będzie przedsiębiorcy zagranicznego, który nie ustanowi swojego oddziału w Polsce. W takim przypadku wygenerowanie papierowego wniosku będzie odbywać się przy pomocy BDO.

Weryfikacja na bieżąco

Powyższe należy połączyć również z dodatkowymi obowiązkami w zakresie dokumentowania procesu gospodarowania odpadami. Karta przekazywania odpadów komunalnych (w skrócie KPOK) oraz karta przekazywania odpadów (KPO) będą sporządzane wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem indywidualnego konta przedsiębiorcy w BDO. Projekt zakłada znaczne rozszerzenie zakresu danych, które będą musiały zostać uwzględnione w przygotowywanych dokumentach.

KPOK zawierać będzie m.in. informacje o dacie i godzinie zebrania odpadów oraz przekazania ich następnemu podmiotowi. Z kolei KPO obejmować będzie także datę i określenie czasu, w jakim dokonywał się transport, oraz numery rejestracyjne środków transportu odpadów. Tak oto będzie można na bieżąco uzyskać informacje na temat ilości zebranych odpadów, ich transportu oraz miejsca ich przetwarzania, a co za tym idzie ? dokładnie śledzić przemieszczanie się odpadów w zbliżonym do rzeczywistego czasie. Weryfikowana będzie również waga transportowanych odpadów.

Więcej kontrolujących, większe wyzwanie

Wiele organów będzie mogło przeprowadzić kontrolę, czy ewidencja prowadzona przez posiadaczy odpadów jest zgodna ze stanem rzeczywistym. Uprawnienie takie będzie przysługiwać o wiele szerszemu kręgowi podmiotów niż obecnie, w tym m.in. ministrowi środowiska, Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska, regionalnym dyrektorom ochrony środowiska, marszałkom województw, wojewodom, starostom, wójtom, burmistrzom, prezydentom miast, organom Inspekcji Ochrony Środowiska, a także policji i organom Inspekcji Transportu Drogowego.

Elektroniczna ewidencja odpadów niewątpliwie stanowi ułatwienie dla organów w zakresie uzyskania szybkiego dostępu do aktualnego stanu faktycznego dotyczącego ewidencjonowanych odpadów, obejmującego bardzo szeroki zakres informacji, pozwalający na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości i nadużyć.

Wprowadzenie nowych zasad w zakresie ewidencji odpadów to jednak przede wszystkim ogromne wyzwanie dla wszystkich posiadaczy odpadów, prowadzące do znacznie zwiększonej liczby wypełnianych dokumentów związanych z dodatkowymi kosztami prowadzenia działalności. Wprowadzenie nowych przepisów wymusi także konieczność wyposażenie firm w legalizowaną wagę, a każdy pojazd przewożący odpady w szybkie łącze internetowe, umożliwiające elektroniczne wypełnienie kart.

Nowe przepisy, z określonymi wyjątkami, mają wejść w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Rita Świętek

Głowacki i Wspólnicy sp.k.

 

 

 

Celem BDO jest uszczelnienie systemu gospodarki odpadami oraz walka z szarą strefą. Temu zadaniu mają służyć liczne dane zbierane w BDO, którego funkcjonalność ma zostać znacznie poszerzona.

 

Elektroniczna ewidencja odpadów niewątpliwie stanowi ułatwienie dla organów w zakresie uzyskania szybkiego dostępu do aktualnego stanu faktycznego dotyczącego ewidencjonowanych odpadów, obejmującego bardzo szeroki zakres informacji, pozwalający na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości i nadużyć.