Informator
Haczyk na turystów
W drugiej połowie października została oddana do użytku, trzecia już w Dolinie Biebrzy, wieża widokowa sfinansowana przez WWF Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody. Obok wybudowano także zadaszone miejsce wypoczynku i urządzono parking dla samochodów i rowerów. Budowla WWF-u ma pozwolić na wygodne i bezpieczne podziwianie łąk bagiennych. Turyści dzięki ustawionej na punkcie widokowym tablicy informacyjnej mogą zapoznać się z unikalnymi walorami przyrodniczymi miejsca, które mogą teraz obserwować (na łąkach tych występuje brzoza niska – rzadki gatunek, będący reliktem epoki lodowcowej). Wybudowana wieża jest jednym z elementów projektu prowadzonego, przez WWF w Biebrzańskim Parku Narodowym. Jego celem jest pokazanie, że park niekoniecznie musi kojarzyć się z samymi zakazami, ale że może stanowić także koło zamachowe dla rozwoju lokalnej gospodarki. Motorem napędowym tego koła ma być turystyka, a to wymaga tworzenia dodatkowych atrakcji oraz rozwoju infrastruktury. Wszystko to oczywiście w zgodzie z przyrodą.
Prąd z biogazu w Gliwicach
Na wysypisku komunalnym w Gliwicach oddano do użytku elektrownię biogazową. Instalacja pozwala na odgazowanie starego, nieeksploatowanego już składowiska o powierzchni 11 ha, z którego w ciągu godziny wydziela się 680 m3 biogazu. Dzięki inwestycji będzie można o 80% ograniczyć emisję gazów odpowiedzialnych za efekt cieplarniany. Głównym wykonawcą inwestycji było Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane Armex, natomiast podwykonawcami: Elektrobud Katowice i Ekowat Łobez [“Wysypisko Komunalne” w Gliwicach]. Ta ostatnia firma wykonała instalację ujęcia biogazu. Docelowo do bioelektrowni zostaną podłączone także studnie ujmujące gaz na nowym składowisku. Gaz spalany jest w napędzających prądnice silnikach wysokoprężnych, dzięki temu powstaje energia elektryczna, która przekazywana jest Górnośląskiemu Zakładowi Energetycznemu. Projekt biogazowni przewiduje także możliwość uzyskania ok. 1 MW energii cieplnej. Czas zwrotu poniesionych nakładów wyniesie ok. 2 lat. Projekt „Ujęcie i energetyczne wykorzystanie biogazu” przyniósł Gminnemu Zakładowi Budżetowemu „Wysypisko Komunalne” nagrodę w konkursie „Gmina chroni klimat”. Koszt inwestycji wynosi ok. 3 mln zł, z czego 47,5% pokryje EkoFundusz, natomiast 52,5% płacą Gliwice.
Papierek lakmusowy
„Gospodarka wodno-ściekowa i odpadami w zlewniach jezior” była w dniach 10-11.10. br. przedmiotem obrad III samorządowego Forum Ekologicznego w Rybakach pod Olsztynem. Forum zorganizowane zostało przez Urząd Marszałkowski, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i WFOŚiGW w Olsztynie. Prawie 150 uczestników mogło się zapoznać problemami dotyczącymi rzeczywistej ochrony jezior i wymienić uwagi na ten temat. Powinien on być również przedmiotem zainteresowania na Pomorzu, w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Jeziora stanowią bowiem papierek lakmusowy inwestycji ekologicznych i odkrywają przed konsumentem środowiska brutalną rzeczywistość. Na szczególne zainteresowanie walczących z podmiotami stosującymi rabunkową gospodarkę zasługiwały informacje na temat operatów rybackich. Forum dopisała pogoda, dopisali również wystawcy – producenci z dziedziny ochrony wód, neutralizacji ścieków i baz danych.
(zś)
Tylko zaświadczenie
Sporo zamieszania wywołała ustawa z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, która weszła w życie w styczniu br. Część interpretatorów wskazywała na konieczność uzyskania przez firmy świadczące usługi komunalne (w szczególności wywóz odpadów licencji i certyfikatów). Dopiero ich zdobycie miało umożliwiać firmie wykonywanie transportu drogowego (o problemie pisaliśmy w wydaniu czerwcowym). W związku z wątpliwościami Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast zwróciło się do Ministerstwa Infrastruktury o wyjaśnienie tego problemu. W odpowiedzi, udzielonej przez Departament Transportu Drogowego MI, którą KFDZOM przekazało nam w II połowie października, ww. departament …stoi na stanowisku, że firmy wykonujące usługi komunalne powinny legitymować się wyłącznie zaświadczeniem na potrzeby własne, a nie licencją. Oznacza to zatem, że firmom z branży komunalnej powinno wystarczyć stosowne zaświadczenie od starosty właściwego ze względu na siedzibę firmy.
Warto edukować
21 października zakończona została III edycja programu edukacyjnego „Odzysk surowców wtórnych na przykładzie puszek aluminiowych” prowadzonego w powiecie brodnickim. Program adresowany do uczniów szkół z terenu powiatu realizowany jest we współpracy z Fundacją RECAL. Pomimo faktu, że większość ludności powiatu (ok. 65%) zamieszkuje tereny wiejskie akcja edukacyjna została zaakceptowana przez nauczycieli i uczniów. Przykład jednej z gmin, gdzie nie prowadzi się edukacji, pokazał, iż bez tego typu działań selektywna zbiórka jest nieefektywna. W br. program finansowany był ze środków starostwa. Pozwoliło to na dostarczenie do szkół niezbędnych materiałów edukacyjnych oraz pojemników i worków na puszki. W ramach programu organizowane są konkursy na szkołę, która zbierze największą ilość puszek w przeliczeniu na 1 ucznia oraz na indywidualnego zbieracza. W roku bieżącym zwyciężyła Społeczna Szkoła Podstawowa w Brodnicy z wynikiem 2790,9 puszek na ucznia, a w konkurencji indywidualnej Tobiasz Pankowski, który zebrał 108 tys. puszek, tj. ok. 2 ton. Łącznie w III edycji konkursu zebrano 367280 puszek, czyli ok. 6,5 tony aluminium.
Rusza kompleksowy program
Pod koniec września w Długoszynie (gm. Sulęcin) uruchomiono linię segregacji odpadów w Zakładzie Utylizacji Odpadów Komunalnych, który obsługuje gminy należące do Celowego Związku Gmin (CZG-12). Na pokrycie kosztów inwestycji środki przekazały: Unia Europejska (Funduszu Phare), EkoFundusz, NFOŚiGW oraz WFOŚiGW w Zielonej Górze. Uroczystego przecięcia wstęgi i uruchomienia Zakładu dokonał John O’Rourke ambasador Unii Europejskiej. Od 23 września, kiedy oficjalnie ruszyła linia sortownicza, rozpoczęła się także realizacja „Kompleksowego Regionalnego Programu Gospodarki Odpadami”, który na swym terenie wdrażać będzie 13 lubuskich gmin. Należy dodać, że Zakład jest przygotowany do odbioru zarówno odpadów komunalnych, jak i gromadzonych selektywnie. Na te ostatnie Związek kładzie szczególny nacisk, prowadząc zakrojoną na szeroką skalę kampanię edukacyjną.
Zielono w Krakowie
Już od dawna w większości miast zieleń traktuje się po macoszemu. Bardzo rzadko powstają nowe założenia parkowe. Tym bardziej cieszy informacja, że 15 października br. w Krakowie odbyło się uroczyste otwarcie Parku Dębnickiego. Ceremonię uświetnił ówczesny prezydent Krakowa prof. Andrzej Gołaś oraz przewodniczący Rady Miasta Stanisław Handzlik. Odbyła się też wystawa zdjęć i projektów poświęconych przedsięwzięciu. Inwestorem był Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Miasta Krakowa, natomiast generalnym wykonawcą Hydrotrest Skanska S.A. Wartość projektu, który powstał w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, wyniosła prawie 2 mln złotych. Prace nad realizacją projektu rozpoczęły się w grudniu 2000 r. W parku będzie rosło około 28 gatunków drzew, 29 rodzajów krzewów oraz 5 gatunków pnączy i 4 rodzaje bylin. Należy życzyć mieszkańcom, aby w kasie miasta nie zabrakło środków na jego pielęgnację i konserwację.
ISPA finansuje
W 1999 r. dokonano w Bydgoszczy analizy dotychczasowych inwestycji i potrzeb w gospodarce wodno-ściekowej. Na tej podstawie został opracowany „Bydgoski Program Rozwoju Usług Wodociągowych i Kanalizacyjnych”. Zakłada on poprawę zaopatrzenia miasta w wodę oraz przebudowę systemu kanalizacyjnego, aby ścieki przesyłane były do oczyszczalni. Projekt ten został zaakceptowany jako pierwszy w Europie Środkowej i Wschodniej w ramach programu ISPA. Obecnie realizowana część planu dotyczy likwidacji odpływu ścieków sanitarnych wylotami deszczowymi. Koszt jej realizacji wyniesie ok. 32,5 mln euro. Zostanie usuniętych 11 wylotów kanałów ściekowych do Brdy i Wisły oraz wybudowane będą małe przepompownie, kanały grawitacyjne i przewody tłoczne. W ten sposób zostanie wyeliminowany wyciek 3 tys. m3/d. Wykonawcami prac będzie „Hydrobudowa 9” Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Crulex”. Zakończenie inwestycji przewidziane jest na listopad przyszłego roku.
Szampan na sortowni
21 października na terenie Miejskiego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie otwarto sortownię odpadów, która będzie obsługiwać miasto. Linię otwarto rozbiciem szampana o sito bębnowe. W tym samym momencie została też ona uruchomiona. Na uroczystości otwarcia obecny był wicepremier Marek Pol, prezydent miasta Kazimierz Pałasz oraz przedstawiciele władz samorządowych Konina i przedsiębiorstw komunalnych z Wielkopolski. Po otwarciu goście zwiedzili linię segregacji odpadów od momentu ich przyjęcia do podziału na poszczególne frakcje. W hali sortowni został zorganizowany poczęstunek. Konińska sortownia jest przeznaczona do segregacji odpadów komunalnych. Jest to bardzo nowoczesny obiekt, w którym docelowo mają pracować dwie linie sortownicze. Dyrektor Zakładu Wojciech Woźniakowski ma nadzieję, że na sortownię trafi wystarczająca ilość odpadów. Jeśli będzie taka potrzeba dyrektor planuje uruchomić pracę dwuzmianową.
Zrównoważona Rada
Zarządzeniem nr 107 Prezesa Rady Ministrów z 11 września 2002 r. powołana została Rada do Spraw Zrównoważonego Rozwoju (MP Nr 40, poz. 629). Jej głównym celem jest opiniowanie, opracowywanie analiz, propozycji i wniosków mających zapewnić zrównoważony rozwój kraju. Przewodniczącym Rady jest minister środowiska, wiceprzewodniczącym podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury a członkami pozostali ministrowie oraz prezes Rządowego Centrum Studiów Strategicznych i przedstawiciel Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Skład Rady powołuje premier a jej kadencja trwa odpowiednio do kadencji parlamentu. Organy administracji rządowej mają udzielać potrzebnych przy pracach Rady informacji i udostępniać konieczne dokumenty. W swojej działalności Rada współdziała z organami samorządu terytorialnego, instytucjami naukowymi oraz organizacjami społecznymi. Minister środowiska zwrócił się do organizacji ekologicznych z prośbą o wskazanie przedstawicieli, którzy mogliby wziąć udział w pracach Rady.
Wysypisko dla Poznania
W październiku br. wysypisko śmieci w Suchym Lesie zostało uchwałą rady tej gminy oddane w wieczyste użytkowanie miastu Poznań. Jest to zwieńczenie długich sporów, jakie gmina toczyła z miastem. W sporze chodziło o pieniądze, jakie miasto przekazywało Lasom Państwowym a nie gminie Suchy Las. Z tego tytułu gmina zażądała rekompensaty 19 mln zł. Ostatecznie zrezygnowano z tego żądania a Poznań zapłaci jednorazowo 1,3 mln zł oraz co roku przez 99 lat 1% wartości gruntu (obecnie ok. 850 tys. zł). Poza tym dodatkowo miasto wypłaci Suchemu Lasowi w ratach 2,4 mln zł. Decyzja podzieliła radnych gminy. Część dostrzega w niej korzyści dla obu stron, część natomiast uważa, że korzysta na tym tylko Poznań. Słusznym argumentem wydaje się jednak, że miasto ma większe możliwości zmodernizowania wysypiska według unijnych standardów, tym bardziej, że zadeklarowało się stosować najnowocześniejsze technologie i razem z Suchym Lasem chce opracować wspólny plan gospodarki odpadami.
Targi pod napięciem
Od 12 do 14 lutego 2003 w Warszawie odbędą się Międzynarodowe Targi Sektora Energetyki, Gospodarki Wodnej i Gospodarki Odpadami (EWW 2003). Miejscem targów będzie nowoczesne Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnym EXPO XXI w Warszawie. Pierwsza edycja targów EWW 2003, łącząca branżę energetyczną, gospodarkę wodną i gospodarkę odpadami, ma zaprezentować możliwości rozwoju tych sektorów gospodarki w świetle przystąpienia do Unii Europejskiej. Targi pozwalają spotkać się sferze finansowej z decydentami z Polski i krajów Europy Centralnej i Wschodniej. Organizatorem imprezy jest Amsterdam RAI Utility Group. Ten międzynarodowy organizator wystaw ma w swym dorobku takie imprezy jak Aquatech, Ecotech, Sustain, Climatech, Energy Economy, Intertraffic, Utilities, Waste&Energy, Energy in the Build Environment, ASEAN Energy itd.
Krótko
PWiK i sześć gmin
Przez Poznań i pięć gmin zawarta została umowa o przeniesieniu własności Poznańskich Wodociągów i Kanalizacji na rzecz gmin-udziałowców. Poznań będzie miał 81,5%, Luboń 3,77%, Mosina 4,02%, Murowana Goślina 3,15%, Puszczykowo 2,55% a Swarzędz 5,01% udziałów. Odtąd losy przedsiębiorstwa zależne będą od decyzji sześciu wspólników.
Europejskie kontrole
Na początku października, w ramach prac Grupy Roboczej EUROSAI ds. Kontroli Środowiska, odbyło się seminarium, w którym wzięli udział m.in. przedstawiciele 27 europejskich odpowiedników NIK. Podczas seminarium dzielono się doświadczeniami w zakresie planowania, prowadzenia i upowszechniania wyników kontroli dotyczących środowiska. Za priorytetowy na lata 2003-2005 uznano problem odpadów.
Głogowskie obligacje
24 października br. Bank Ochrony Środowiska podpisał z powiatem głogowskim umowę zlecenia organizacji, przeprowadzenia i obsługi emisji obligacji komunalnych. Łączna wartość obligacji wynosi 2,5 mln zł. Środki z obligacji zostaną przekazane m.in. na prace inwestycyjne w zakresie budownictwa. BOŚ podpisał dotychczas 26 umów na emisje obligacji komunalnych.
Personalia
Przemysław Szustakiewicz, dotychczasowy doradca i rzecznik prasowy ministra środowiska, został powołany na stanowisko wiceprezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Przed podjęciem pracy w resorcie środowiska był rzecznikiem prasowym, a następnie dyrektorem departamentu w NIK.
Brońmy Ojcowizny
Tak zatytułowały swe stanowisko w sprawie negocjacji rolnych i zmian Wspólnej Polityki Rolnej pozarządowe organizacje ekologiczne. Jednym z postulatów jest przywrócenie w programie SAPARD możliwości finansowania projektów rolno-środowiskowych. Stanowisko podpisały m.in.: Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, Polski Klub Ekologiczny i Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć.
Ciepłowniczy holding
11 października 2002 r. Praterm S.A. podpisał umowę o podniesieniu kapitału ZEC Świecie sp. z o.o., gwarantując sobie 51% udziałów. Wartość transakcji wynosi 4,1 mln zł. System ogrzewa miasto Świecie i produkuje ponad 200 tys. GJ energii rocznie. W br. łączna ilość sprzedanej przez Praterm energii przekroczy 1,5 mln GJ i 20 tys. MWh.
Volvo dla Gdyni i Berlina
29 października do gdyńskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej pojechały 2 niskopodłogowe autobusy Volvo 7000A. Natomiast do Berlina, w wyniku nowej umowy, pojedzie następnych 14 autobusów Volvo 7000, którymi pasażerów wozić będzie berliński przewoźnik BVG. Do października br. do Berlina dotarło już 37 takich autobusów.
Debata z Bayerem
3 października w Warszawie odbyła się Debata programowa zorganizowana przez firmę Bayer. Podczas Debaty, w której uczestniczyli kandydaci na prezydenta Warszawy, próbowano wskazać najpilniejsze problemy ekologiczne miasta i znaleźć dla nich rozwiązania. Niestety zabrakło kilku kandydatów, oby nie świadczyło to o poziomie zainteresowania polityków sprawami środowiska.
Nagrody Bayera rozdane
W czwartej edycji konkursu Indywidualna Ekologiczna Nagroda Bayera, rozgrywanej pod hasłem „Miasto – Samorząd – Ekologia”, 15 tys. zł nagrodzono Irenę Śmiałek z Koszalina za projekt „Park Dostępny”. Drugą nagrodą (3 tys. zł) uhonorowano projekt pt. „Rewitalizacja zespołu akwenów Amelung w Chorzowie”, nadesłany przez Hannę Pompę-Obońską.
Bayer także nagrodzony
15 października br. miesięcznik „Poznaj Świat” nagrodził inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju prowadzone przez polski oddział niemieckiego koncernu chemiczno-farmaceutycznego Bayer. W ten sposób docenione zostały działania edukacyjne podejmowane przez firmę od 4 lat.
Fundusz Spójności
WFOŚiGW z Wrocławia przedstawił NFOŚiGW plany inwestycji dla woj. dolnośląskiego w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powierzchni ziemi i powietrza, które mogłyby być sfinansowane w ramach Funduszu Spójności. Z dwunastu złożonych wniosków jedenaście uzyskało pozytywną opinię Narodowego Funduszu, ale ostateczna decyzja należy do ministra środowiska.
Pierwszeństwo dla gmin
2 października WFOŚiGW we Wrocławiu podpisał z ARiMR porozumienie o współpracy przy udzieleniu pomocy w ramach działania 3 programu SAPARD. Program ten dotyczy rozwoju i poprawy infrastruktury obszarów wiejskich. Dofinansowane będzie obejmowało sektor wod-kan, gospodarkę odpadami i zaopatrzenie w energię.
Edukacja i informacja
Od kwietnia w Krakowie prowadzona jest kampania edukacyjno-informacyjna dotycząca gospodarki odpadami. Jednym z jej elementów było sympozjum pt.: „Edukacja i informacja – elementy programu gospodarki odpadami”. Zorganizowano też konkursy muzyczne i plastyczne dla uczniów krakowskich szkół. Do końca roku ukaże się książeczka związana z tematem odpadów.
Maksymalne opłaty produktowe
22 sierpnia minister środowiska, na podstawie art. 14 ust. 3 Ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, w obwieszczeniu (M.P. Nr 37, poz. 591) określił maksymalne stawki opłat produktowych na 2003 r.
Wieś a środowisko
We wrześniu w Przysieku k. Torunia odbyło się międzynarodowe seminarium pt. „Ograniczenia zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego – wzorcowa praktyka”. Polska zaprezentowała projekt „Ochrona Środowiska na Terenach Wiejskich”, w ramach którego w rejonie Elbląga, Torunia i Ostrołęki/Łomży zbudowano 597 zbiorników na gnojówkę i 265 płyt obornikowych.
Ziemia pod nadzorem
19 października weszło w życie Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU Nr 165, poz. 1359), wydane na podstawie Ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Przedstawiono w nim sposób ustalania stężeń szkodliwych substancji a w załączniku zostały podane dopuszczalne ich wartości.
Praterm w Zamościu
Kolejna inwestycja, specjalizującej się m.in. w automatyzacji systemów ciepłowniczych, spółki Praterm. Tym razem podpisana została przedwstępna umowa kupna 49% udziałów w PEC Zamość. Koszt wykupu udziałów wynosi 7,86 mln złotych. Tym samym Praterm został inwestorem strategicznym zamojskiego PEC-u.
Finansowanie środowiska
15 października br. odbyło się w Senacie spotkanie parlamentarzystów, naukowców, przedstawicieli sektora gospodarczego i funduszy ekologicznych. Debata dotyczyła finansowania ochrony środowiska w Polsce w świetle integracji z UE. Celem spotkania było opracowanie skutecznego systemu pozyskiwania i wydatkowania funduszy unijnych.
Odpadowy plan
29 października Rada Ministrów przyjęła Krajowy plan gospodarki odpadami. Został on opracowany zgodnie z założeniami ustawodawstwa polskiego i unijnego. Zakłada zapobieganie powstawaniu i minimalizację ilości odpadów, zapewnienie ich odzysku oraz unieszkodliwianie w inny sposób niż składowanie, które musi być bezpieczne dla zdrowia i środowiska.
Pociąć wraki
Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji niektórych ustaw związany z recyklingiem pojazdów wycofanych z eksploatacji. Wprowadza on zmiany do czterech ustaw w celu dopasowania prawodawstwa polskiego do unijnego. Zmiany dotyczą m.in.: przyjęcia i opłat za demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Informacje zebrali i opracowali: Agnieszka Dąbrowska i Piotr Strzyżyński
W drugiej połowie października została oddana do użytku, trzecia już w Dolinie Biebrzy, wieża widokowa sfinansowana przez WWF Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody. Obok wybudowano także zadaszone miejsce wypoczynku i urządzono parking dla samochodów i rowerów. Budowla WWF-u ma pozwolić na wygodne i bezpieczne podziwianie łąk bagiennych. Turyści dzięki ustawionej na punkcie widokowym tablicy informacyjnej mogą zapoznać się z unikalnymi walorami przyrodniczymi miejsca, które mogą teraz obserwować (na łąkach tych występuje brzoza niska – rzadki gatunek, będący reliktem epoki lodowcowej). Wybudowana wieża jest jednym z elementów projektu prowadzonego, przez WWF w Biebrzańskim Parku Narodowym. Jego celem jest pokazanie, że park niekoniecznie musi kojarzyć się z samymi zakazami, ale że może stanowić także koło zamachowe dla rozwoju lokalnej gospodarki. Motorem napędowym tego koła ma być turystyka, a to wymaga tworzenia dodatkowych atrakcji oraz rozwoju infrastruktury. Wszystko to oczywiście w zgodzie z przyrodą.
Prąd z biogazu w Gliwicach
Na wysypisku komunalnym w Gliwicach oddano do użytku elektrownię biogazową. Instalacja pozwala na odgazowanie starego, nieeksploatowanego już składowiska o powierzchni 11 ha, z którego w ciągu godziny wydziela się 680 m3 biogazu. Dzięki inwestycji będzie można o 80% ograniczyć emisję gazów odpowiedzialnych za efekt cieplarniany. Głównym wykonawcą inwestycji było Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane Armex, natomiast podwykonawcami: Elektrobud Katowice i Ekowat Łobez [“Wysypisko Komunalne” w Gliwicach]. Ta ostatnia firma wykonała instalację ujęcia biogazu. Docelowo do bioelektrowni zostaną podłączone także studnie ujmujące gaz na nowym składowisku. Gaz spalany jest w napędzających prądnice silnikach wysokoprężnych, dzięki temu powstaje energia elektryczna, która przekazywana jest Górnośląskiemu Zakładowi Energetycznemu. Projekt biogazowni przewiduje także możliwość uzyskania ok. 1 MW energii cieplnej. Czas zwrotu poniesionych nakładów wyniesie ok. 2 lat. Projekt „Ujęcie i energetyczne wykorzystanie biogazu” przyniósł Gminnemu Zakładowi Budżetowemu „Wysypisko Komunalne” nagrodę w konkursie „Gmina chroni klimat”. Koszt inwestycji wynosi ok. 3 mln zł, z czego 47,5% pokryje EkoFundusz, natomiast 52,5% płacą Gliwice.
Papierek lakmusowy
„Gospodarka wodno-ściekowa i odpadami w zlewniach jezior” była w dniach 10-11.10. br. przedmiotem obrad III samorządowego Forum Ekologicznego w Rybakach pod Olsztynem. Forum zorganizowane zostało przez Urząd Marszałkowski, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i WFOŚiGW w Olsztynie. Prawie 150 uczestników mogło się zapoznać problemami dotyczącymi rzeczywistej ochrony jezior i wymienić uwagi na ten temat. Powinien on być również przedmiotem zainteresowania na Pomorzu, w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej. Jeziora stanowią bowiem papierek lakmusowy inwestycji ekologicznych i odkrywają przed konsumentem środowiska brutalną rzeczywistość. Na szczególne zainteresowanie walczących z podmiotami stosującymi rabunkową gospodarkę zasługiwały informacje na temat operatów rybackich. Forum dopisała pogoda, dopisali również wystawcy – producenci z dziedziny ochrony wód, neutralizacji ścieków i baz danych.
(zś)
Tylko zaświadczenie
Sporo zamieszania wywołała ustawa z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, która weszła w życie w styczniu br. Część interpretatorów wskazywała na konieczność uzyskania przez firmy świadczące usługi komunalne (w szczególności wywóz odpadów licencji i certyfikatów). Dopiero ich zdobycie miało umożliwiać firmie wykonywanie transportu drogowego (o problemie pisaliśmy w wydaniu czerwcowym). W związku z wątpliwościami Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast zwróciło się do Ministerstwa Infrastruktury o wyjaśnienie tego problemu. W odpowiedzi, udzielonej przez Departament Transportu Drogowego MI, którą KFDZOM przekazało nam w II połowie października, ww. departament …stoi na stanowisku, że firmy wykonujące usługi komunalne powinny legitymować się wyłącznie zaświadczeniem na potrzeby własne, a nie licencją. Oznacza to zatem, że firmom z branży komunalnej powinno wystarczyć stosowne zaświadczenie od starosty właściwego ze względu na siedzibę firmy.
Warto edukować
21 października zakończona została III edycja programu edukacyjnego „Odzysk surowców wtórnych na przykładzie puszek aluminiowych” prowadzonego w powiecie brodnickim. Program adresowany do uczniów szkół z terenu powiatu realizowany jest we współpracy z Fundacją RECAL. Pomimo faktu, że większość ludności powiatu (ok. 65%) zamieszkuje tereny wiejskie akcja edukacyjna została zaakceptowana przez nauczycieli i uczniów. Przykład jednej z gmin, gdzie nie prowadzi się edukacji, pokazał, iż bez tego typu działań selektywna zbiórka jest nieefektywna. W br. program finansowany był ze środków starostwa. Pozwoliło to na dostarczenie do szkół niezbędnych materiałów edukacyjnych oraz pojemników i worków na puszki. W ramach programu organizowane są konkursy na szkołę, która zbierze największą ilość puszek w przeliczeniu na 1 ucznia oraz na indywidualnego zbieracza. W roku bieżącym zwyciężyła Społeczna Szkoła Podstawowa w Brodnicy z wynikiem 2790,9 puszek na ucznia, a w konkurencji indywidualnej Tobiasz Pankowski, który zebrał 108 tys. puszek, tj. ok. 2 ton. Łącznie w III edycji konkursu zebrano 367280 puszek, czyli ok. 6,5 tony aluminium.
Rusza kompleksowy program
Pod koniec września w Długoszynie (gm. Sulęcin) uruchomiono linię segregacji odpadów w Zakładzie Utylizacji Odpadów Komunalnych, który obsługuje gminy należące do Celowego Związku Gmin (CZG-12). Na pokrycie kosztów inwestycji środki przekazały: Unia Europejska (Funduszu Phare), EkoFundusz, NFOŚiGW oraz WFOŚiGW w Zielonej Górze. Uroczystego przecięcia wstęgi i uruchomienia Zakładu dokonał John O’Rourke ambasador Unii Europejskiej. Od 23 września, kiedy oficjalnie ruszyła linia sortownicza, rozpoczęła się także realizacja „Kompleksowego Regionalnego Programu Gospodarki Odpadami”, który na swym terenie wdrażać będzie 13 lubuskich gmin. Należy dodać, że Zakład jest przygotowany do odbioru zarówno odpadów komunalnych, jak i gromadzonych selektywnie. Na te ostatnie Związek kładzie szczególny nacisk, prowadząc zakrojoną na szeroką skalę kampanię edukacyjną.
Zielono w Krakowie
Już od dawna w większości miast zieleń traktuje się po macoszemu. Bardzo rzadko powstają nowe założenia parkowe. Tym bardziej cieszy informacja, że 15 października br. w Krakowie odbyło się uroczyste otwarcie Parku Dębnickiego. Ceremonię uświetnił ówczesny prezydent Krakowa prof. Andrzej Gołaś oraz przewodniczący Rady Miasta Stanisław Handzlik. Odbyła się też wystawa zdjęć i projektów poświęconych przedsięwzięciu. Inwestorem był Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska Miasta Krakowa, natomiast generalnym wykonawcą Hydrotrest Skanska S.A. Wartość projektu, który powstał w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, wyniosła prawie 2 mln złotych. Prace nad realizacją projektu rozpoczęły się w grudniu 2000 r. W parku będzie rosło około 28 gatunków drzew, 29 rodzajów krzewów oraz 5 gatunków pnączy i 4 rodzaje bylin. Należy życzyć mieszkańcom, aby w kasie miasta nie zabrakło środków na jego pielęgnację i konserwację.
ISPA finansuje
W 1999 r. dokonano w Bydgoszczy analizy dotychczasowych inwestycji i potrzeb w gospodarce wodno-ściekowej. Na tej podstawie został opracowany „Bydgoski Program Rozwoju Usług Wodociągowych i Kanalizacyjnych”. Zakłada on poprawę zaopatrzenia miasta w wodę oraz przebudowę systemu kanalizacyjnego, aby ścieki przesyłane były do oczyszczalni. Projekt ten został zaakceptowany jako pierwszy w Europie Środkowej i Wschodniej w ramach programu ISPA. Obecnie realizowana część planu dotyczy likwidacji odpływu ścieków sanitarnych wylotami deszczowymi. Koszt jej realizacji wyniesie ok. 32,5 mln euro. Zostanie usuniętych 11 wylotów kanałów ściekowych do Brdy i Wisły oraz wybudowane będą małe przepompownie, kanały grawitacyjne i przewody tłoczne. W ten sposób zostanie wyeliminowany wyciek 3 tys. m3/d. Wykonawcami prac będzie „Hydrobudowa 9” Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Crulex”. Zakończenie inwestycji przewidziane jest na listopad przyszłego roku.
Szampan na sortowni
21 października na terenie Miejskiego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie otwarto sortownię odpadów, która będzie obsługiwać miasto. Linię otwarto rozbiciem szampana o sito bębnowe. W tym samym momencie została też ona uruchomiona. Na uroczystości otwarcia obecny był wicepremier Marek Pol, prezydent miasta Kazimierz Pałasz oraz przedstawiciele władz samorządowych Konina i przedsiębiorstw komunalnych z Wielkopolski. Po otwarciu goście zwiedzili linię segregacji odpadów od momentu ich przyjęcia do podziału na poszczególne frakcje. W hali sortowni został zorganizowany poczęstunek. Konińska sortownia jest przeznaczona do segregacji odpadów komunalnych. Jest to bardzo nowoczesny obiekt, w którym docelowo mają pracować dwie linie sortownicze. Dyrektor Zakładu Wojciech Woźniakowski ma nadzieję, że na sortownię trafi wystarczająca ilość odpadów. Jeśli będzie taka potrzeba dyrektor planuje uruchomić pracę dwuzmianową.
Zrównoważona Rada
Zarządzeniem nr 107 Prezesa Rady Ministrów z 11 września 2002 r. powołana została Rada do Spraw Zrównoważonego Rozwoju (MP Nr 40, poz. 629). Jej głównym celem jest opiniowanie, opracowywanie analiz, propozycji i wniosków mających zapewnić zrównoważony rozwój kraju. Przewodniczącym Rady jest minister środowiska, wiceprzewodniczącym podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury a członkami pozostali ministrowie oraz prezes Rządowego Centrum Studiów Strategicznych i przedstawiciel Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Skład Rady powołuje premier a jej kadencja trwa odpowiednio do kadencji parlamentu. Organy administracji rządowej mają udzielać potrzebnych przy pracach Rady informacji i udostępniać konieczne dokumenty. W swojej działalności Rada współdziała z organami samorządu terytorialnego, instytucjami naukowymi oraz organizacjami społecznymi. Minister środowiska zwrócił się do organizacji ekologicznych z prośbą o wskazanie przedstawicieli, którzy mogliby wziąć udział w pracach Rady.
Wysypisko dla Poznania
W październiku br. wysypisko śmieci w Suchym Lesie zostało uchwałą rady tej gminy oddane w wieczyste użytkowanie miastu Poznań. Jest to zwieńczenie długich sporów, jakie gmina toczyła z miastem. W sporze chodziło o pieniądze, jakie miasto przekazywało Lasom Państwowym a nie gminie Suchy Las. Z tego tytułu gmina zażądała rekompensaty 19 mln zł. Ostatecznie zrezygnowano z tego żądania a Poznań zapłaci jednorazowo 1,3 mln zł oraz co roku przez 99 lat 1% wartości gruntu (obecnie ok. 850 tys. zł). Poza tym dodatkowo miasto wypłaci Suchemu Lasowi w ratach 2,4 mln zł. Decyzja podzieliła radnych gminy. Część dostrzega w niej korzyści dla obu stron, część natomiast uważa, że korzysta na tym tylko Poznań. Słusznym argumentem wydaje się jednak, że miasto ma większe możliwości zmodernizowania wysypiska według unijnych standardów, tym bardziej, że zadeklarowało się stosować najnowocześniejsze technologie i razem z Suchym Lasem chce opracować wspólny plan gospodarki odpadami.
Targi pod napięciem
Od 12 do 14 lutego 2003 w Warszawie odbędą się Międzynarodowe Targi Sektora Energetyki, Gospodarki Wodnej i Gospodarki Odpadami (EWW 2003). Miejscem targów będzie nowoczesne Centrum Wystawienniczo-Konferencyjnym EXPO XXI w Warszawie. Pierwsza edycja targów EWW 2003, łącząca branżę energetyczną, gospodarkę wodną i gospodarkę odpadami, ma zaprezentować możliwości rozwoju tych sektorów gospodarki w świetle przystąpienia do Unii Europejskiej. Targi pozwalają spotkać się sferze finansowej z decydentami z Polski i krajów Europy Centralnej i Wschodniej. Organizatorem imprezy jest Amsterdam RAI Utility Group. Ten międzynarodowy organizator wystaw ma w swym dorobku takie imprezy jak Aquatech, Ecotech, Sustain, Climatech, Energy Economy, Intertraffic, Utilities, Waste&Energy, Energy in the Build Environment, ASEAN Energy itd.
Krótko
PWiK i sześć gmin
Przez Poznań i pięć gmin zawarta została umowa o przeniesieniu własności Poznańskich Wodociągów i Kanalizacji na rzecz gmin-udziałowców. Poznań będzie miał 81,5%, Luboń 3,77%, Mosina 4,02%, Murowana Goślina 3,15%, Puszczykowo 2,55% a Swarzędz 5,01% udziałów. Odtąd losy przedsiębiorstwa zależne będą od decyzji sześciu wspólników.
Europejskie kontrole
Na początku października, w ramach prac Grupy Roboczej EUROSAI ds. Kontroli Środowiska, odbyło się seminarium, w którym wzięli udział m.in. przedstawiciele 27 europejskich odpowiedników NIK. Podczas seminarium dzielono się doświadczeniami w zakresie planowania, prowadzenia i upowszechniania wyników kontroli dotyczących środowiska. Za priorytetowy na lata 2003-2005 uznano problem odpadów.
Głogowskie obligacje
24 października br. Bank Ochrony Środowiska podpisał z powiatem głogowskim umowę zlecenia organizacji, przeprowadzenia i obsługi emisji obligacji komunalnych. Łączna wartość obligacji wynosi 2,5 mln zł. Środki z obligacji zostaną przekazane m.in. na prace inwestycyjne w zakresie budownictwa. BOŚ podpisał dotychczas 26 umów na emisje obligacji komunalnych.
Personalia
Przemysław Szustakiewicz, dotychczasowy doradca i rzecznik prasowy ministra środowiska, został powołany na stanowisko wiceprezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Przed podjęciem pracy w resorcie środowiska był rzecznikiem prasowym, a następnie dyrektorem departamentu w NIK.
Brońmy Ojcowizny
Tak zatytułowały swe stanowisko w sprawie negocjacji rolnych i zmian Wspólnej Polityki Rolnej pozarządowe organizacje ekologiczne. Jednym z postulatów jest przywrócenie w programie SAPARD możliwości finansowania projektów rolno-środowiskowych. Stanowisko podpisały m.in.: Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, Polski Klub Ekologiczny i Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć.
Ciepłowniczy holding
11 października 2002 r. Praterm S.A. podpisał umowę o podniesieniu kapitału ZEC Świecie sp. z o.o., gwarantując sobie 51% udziałów. Wartość transakcji wynosi 4,1 mln zł. System ogrzewa miasto Świecie i produkuje ponad 200 tys. GJ energii rocznie. W br. łączna ilość sprzedanej przez Praterm energii przekroczy 1,5 mln GJ i 20 tys. MWh.
Volvo dla Gdyni i Berlina
29 października do gdyńskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej pojechały 2 niskopodłogowe autobusy Volvo 7000A. Natomiast do Berlina, w wyniku nowej umowy, pojedzie następnych 14 autobusów Volvo 7000, którymi pasażerów wozić będzie berliński przewoźnik BVG. Do października br. do Berlina dotarło już 37 takich autobusów.
Debata z Bayerem
3 października w Warszawie odbyła się Debata programowa zorganizowana przez firmę Bayer. Podczas Debaty, w której uczestniczyli kandydaci na prezydenta Warszawy, próbowano wskazać najpilniejsze problemy ekologiczne miasta i znaleźć dla nich rozwiązania. Niestety zabrakło kilku kandydatów, oby nie świadczyło to o poziomie zainteresowania polityków sprawami środowiska.
Nagrody Bayera rozdane
W czwartej edycji konkursu Indywidualna Ekologiczna Nagroda Bayera, rozgrywanej pod hasłem „Miasto – Samorząd – Ekologia”, 15 tys. zł nagrodzono Irenę Śmiałek z Koszalina za projekt „Park Dostępny”. Drugą nagrodą (3 tys. zł) uhonorowano projekt pt. „Rewitalizacja zespołu akwenów Amelung w Chorzowie”, nadesłany przez Hannę Pompę-Obońską.
Bayer także nagrodzony
15 października br. miesięcznik „Poznaj Świat” nagrodził inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju prowadzone przez polski oddział niemieckiego koncernu chemiczno-farmaceutycznego Bayer. W ten sposób docenione zostały działania edukacyjne podejmowane przez firmę od 4 lat.
Fundusz Spójności
WFOŚiGW z Wrocławia przedstawił NFOŚiGW plany inwestycji dla woj. dolnośląskiego w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, ochrony powierzchni ziemi i powietrza, które mogłyby być sfinansowane w ramach Funduszu Spójności. Z dwunastu złożonych wniosków jedenaście uzyskało pozytywną opinię Narodowego Funduszu, ale ostateczna decyzja należy do ministra środowiska.
Pierwszeństwo dla gmin
2 października WFOŚiGW we Wrocławiu podpisał z ARiMR porozumienie o współpracy przy udzieleniu pomocy w ramach działania 3 programu SAPARD. Program ten dotyczy rozwoju i poprawy infrastruktury obszarów wiejskich. Dofinansowane będzie obejmowało sektor wod-kan, gospodarkę odpadami i zaopatrzenie w energię.
Edukacja i informacja
Od kwietnia w Krakowie prowadzona jest kampania edukacyjno-informacyjna dotycząca gospodarki odpadami. Jednym z jej elementów było sympozjum pt.: „Edukacja i informacja – elementy programu gospodarki odpadami”. Zorganizowano też konkursy muzyczne i plastyczne dla uczniów krakowskich szkół. Do końca roku ukaże się książeczka związana z tematem odpadów.
Maksymalne opłaty produktowe
22 sierpnia minister środowiska, na podstawie art. 14 ust. 3 Ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, w obwieszczeniu (M.P. Nr 37, poz. 591) określił maksymalne stawki opłat produktowych na 2003 r.
Wieś a środowisko
We wrześniu w Przysieku k. Torunia odbyło się międzynarodowe seminarium pt. „Ograniczenia zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego – wzorcowa praktyka”. Polska zaprezentowała projekt „Ochrona Środowiska na Terenach Wiejskich”, w ramach którego w rejonie Elbląga, Torunia i Ostrołęki/Łomży zbudowano 597 zbiorników na gnojówkę i 265 płyt obornikowych.
Ziemia pod nadzorem
19 października weszło w życie Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU Nr 165, poz. 1359), wydane na podstawie Ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Przedstawiono w nim sposób ustalania stężeń szkodliwych substancji a w załączniku zostały podane dopuszczalne ich wartości.
Praterm w Zamościu
Kolejna inwestycja, specjalizującej się m.in. w automatyzacji systemów ciepłowniczych, spółki Praterm. Tym razem podpisana została przedwstępna umowa kupna 49% udziałów w PEC Zamość. Koszt wykupu udziałów wynosi 7,86 mln złotych. Tym samym Praterm został inwestorem strategicznym zamojskiego PEC-u.
Finansowanie środowiska
15 października br. odbyło się w Senacie spotkanie parlamentarzystów, naukowców, przedstawicieli sektora gospodarczego i funduszy ekologicznych. Debata dotyczyła finansowania ochrony środowiska w Polsce w świetle integracji z UE. Celem spotkania było opracowanie skutecznego systemu pozyskiwania i wydatkowania funduszy unijnych.
Odpadowy plan
29 października Rada Ministrów przyjęła Krajowy plan gospodarki odpadami. Został on opracowany zgodnie z założeniami ustawodawstwa polskiego i unijnego. Zakłada zapobieganie powstawaniu i minimalizację ilości odpadów, zapewnienie ich odzysku oraz unieszkodliwianie w inny sposób niż składowanie, które musi być bezpieczne dla zdrowia i środowiska.
Pociąć wraki
Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji niektórych ustaw związany z recyklingiem pojazdów wycofanych z eksploatacji. Wprowadza on zmiany do czterech ustaw w celu dopasowania prawodawstwa polskiego do unijnego. Zmiany dotyczą m.in.: przyjęcia i opłat za demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Informacje zebrali i opracowali: Agnieszka Dąbrowska i Piotr Strzyżyński
