Personalia
Premier Marek Belka powołał, 21 lutego br., Andrzeja Skowrońskiego na stanowisko podsekretarza stanu – Głównego Geologa Kraju w Ministerstwie Środowiska. W latach 1997-2001 Skowroński pełnił funkcję przewodniczącego Rad Nadzorczych m.in. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach oraz Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno-Kanalizacyjnej w Tychach.

Kontrakt podpisany
Kontrakt na zagospodarowanie biogazu i termiczne suszenie osadów dla Centralnej Oczyszczalni Ścieków podpisały 9 lutego br. poznański Aquanet i miasto Poznań z konsorcjum firm Budimex, Cadagua i Ferrovial Agroman. Wartość kontraktu wynosi ponad 32 mln euro, jego realizacja rozpocznie się 9 marca br., a termin zakończenia robót przewidywany jest na listopad 2006 r.

Konsultacje społeczne
Akcję przekonywania warszawiaków do rozbudowy oczyszczalni Czajka rozpoczęło w lutym br. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie. Uruchomiono punkty konsultacyjne i infolinię, a wszelkie dokumenty dotyczące modernizacji zamieszczane są w Internecie. Inwestycja planowana jest na lata 2006-2010, a jej koszt szacowany jest na blisko 250 mln euro.

HIT regionu
Statuetkę i tytuł HIT 2004 kapituła wielkopolskiej edycji Konkursu Gospodarczo-Samorządowego HIT Regionu przyznała Miejskiemu Zakładowi Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie za efektywną realizację modelowej strategii proekologicznej. Kapituła Konkursu dostrzegła i doceniła kompleksową działalność zakładu w zakresie gospodarki odpadami oraz rozwój selektywnej zbiórki wśród mieszkańców regionu konińskiego.

Zrezygnowali ze spalarni
Kraków wycofał się z pomysłu budowy spalarni odpadów w Nowej Hucie. Decyzja ta zamyka dyskusję pomiędzy władzami Krakowa, którym bardzo zależało na tej inwestycji, a ekologami i nowohuckimi radnymi dzielnicowymi, sprzeciwiającymi się budowie. Ponadto zmienia ona zupełnie kształt programu ochrony środowiska, w którym spalarnia była jednym z najważniejszych elementów. W zamian za to magistrat zamierza energiczniej zająć się propagowaniem segregacji odpadów.

Bakterie w wodociągu
Bakterie z grupy Clostridium, które znaleziono w sieci wodociągowej Nowego Targu pod koniec lutego, spowodowały wyłączenie na kilka dni nowoczesnej Stacji Uzdatniania Wody w Szaflarach, zasilającej nowotarski wodociąg. Stacja nie poradziła sobie z silnym zanieczyszczeniem Białego Dunajca, z którego miasto czerpie wodę.

Środowisko i zdrowie
Rozdanie nagród w Ogólnopolskim Konkursie Średnich Szkół Plastycznych, zorganizowanym w ramach Programu Wieloletniego „Środowisko a Zdrowie”, odbyło się 3 marca br. w Instytucie Ekologii Terenów Uprzemysłowionych. Celem konkursu, na który wpłynęło 95 prac 66 autorów, była popularyzacja problematyki wpływu stanu otaczającego nas środowiska na jakość życia.

e-Urząd
Urząd Miasta Turek pod koniec lutego br. rozpoczął wdrażanie systemu informatycznego NIL e-Urząd do zarządzania procesami oraz obiegiem dokumentów. Wdrożenie to ma mieć modelowy charakter, w oparciu o który będzie można prowadzić warsztaty i szkolenia dla innych urzędów z Wielkopolski i centralnej Polski. Nowy system ma podnieść sprawność obsługi obywateli i firm oraz poprawić jakość świadczonych usług.

Fotografowie na start
Ruszył V Ogólnopolski Otwarty Konkurs Fotograficzny „Ekologia w Obiektywie 2005”, organizowany cyklicznie przez firmę Bayer. Temat tegorocznej edycji to „Ziemia XXI w.”. Tradycyjnie konkurs ma charakter otwarty. Mogą w nim uczestniczyć zarówno zawodowi fotograficy, jak i amatorzy. Fotografie konkursowe należy nadsyłać do 23 maja 2005 r.

Wielkie szkolenie
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ogłosiła przetarg na organizację ogólnopolskiego programu szkoleń w zakresie ochrony środowiska. Finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego przetarg pozwoli na przeszkolenie blisko 14 tys. osób z kadry zarządzającej MSP. Szkolenie obejmie regulacje prawne w zakresie OŚ i wdrażania Systemów Zarządzania Środowiskowego.

Zabawa śmieciarzy
W ostatnią sobotę karnawału Hotel Park w Ostródzie otworzył swoje podwoje przed reprezentacją branży śmieciarskiej z całego kraju. Około stu osób w szampańskich humorach bawiło się do rana na drugim już Balu Śmieciarza. Zabawę zorganizowała Polska Izba Gospodarki Odpadami.

Szerszy dostęp do informacji
Komisja Europejska 14 lutego 2005 r. poinformowała o wejściu w życie nowej dyrektywy zapewniającej obywatelom Unii Europejskiej większy dostęp do informacji o ochronie środowiska naturalnego (Directive 2003/4/EC of the European Parliament and of the Council of 28 January 2003 on public access to environmental information), która zastąpiła stare uregulowanie (Council Directive 90/313/EEC, OJ L 41 of 14.02.2003, p. 26). Mieszkańcy Unii mają teraz prawo do informacji o stopniu zanieczyszczenia środowiska. Komisja Europejska do połowy lutego otrzymała oficjalne potwierdzenia z dziewięciu krajów UE (w tym z Polski) o wejściu stosownych przepisów w życie. Komisja ocenia, że dyrektywa jest ważnym krokiem w kierunku zwiększania przejrzystości polityki ochrony środowiska. Jej zapisy zapewniają każdej osobie fizycznej lub prawnej – niezależnie od obywatelstwa, narodowości czy kraju zamieszkania – prawo do uzyskania informacji dotyczących środowiska naturalnego, a posiadanych lub opracowywanych przez instytucje publiczne. Mogą to być np. dane dotyczące wielkości emisji zanieczyszczeń do atmosfery i ich wpływu na zdrowie. Ponadto dyrektywa skraca z dwóch do jednego miesiąca okres, w którym instytucje publiczne muszą dostarczyć żądane informacje.

Sprawozdanie przyjęte
Rada Ministrów zaakceptowała Sprawozdanie z realizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami za okres od 29 października 2002 do 29 października 2004 r. Omówiono w nim wykonanie zadań z zakresu gospodarki odpadami przez administrację rządową i samorządową oraz przez przedsiębiorców. Przedstawiono również sposób finansowania i realizację inwestycji z tej dziedziny, w tym realizację projektów finansowanych z programu ISPA. Ze sprawozdania wypływa wiele niepokojących wniosków – przede wszystkim fakt, iż wielu właścicieli nieruchomości nie zawiera umów z firmami zajmującymi się odbieraniem odpadów komunalnych. Z kolei przedsiębiorcy zajmujący się odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów ewidencjonują je w sposób niezgodny ze stanem faktycznym. Gminy natomiast często nie wywiązują się z obowiązku organizowania systemów selektywnego zbierania odpadów domowych. Niepokoi również mała liczba projektów inwestycyjnych dotyczących gospodarki odpadami, które są finansowane ze środków unijnych. W sprawozdaniu zasygnalizowano konieczność utworzenia rządowej agencji ochrony środowiska, której zadaniem byłoby m.in. zbieranie informacji i ich analizowanie, prowadzenie rejestrów przedsiębiorców, zajmujących się gromadzeniem i unieszkodliwianiem odpadów, prowadzenie kontroli i opracowywanie raportów wymaganych przez Komisję Europejską.

Protokół z Kioto obowiązuje
16 lutego br. oficjalnie wszedł w życie Protokół z Kioto – międzynarodowe porozumienie, którego celem jest powstrzymanie procesów globalnego ocieplenia poprzez ograniczenie do 2012 r. emisji gazów cieplarnianych o 5,2% w stosunku do stanu z 1990 r. Protokół został podpisany i ratyfikowany przez 141 krajów, w tym 30 wysoko uprzemysłowionych. Jego sygnatariuszem jest również Polska. Pod porozumieniem nie podpisały się natomiast Stany Zjednoczone – odpowiedzialne za 40% światowej emisji szkodliwych gazów do atmosfery. Wdrożenie celów Protokołu w Unii Europejskiej ma być ułatwione dzięki systemowi handlu uprawnieniami do emisji CO2, który działa od 1 stycznia 2005 r. W każdym państwie Unii przedsiębiorstwa działające w energetyce, metalurgii, produkcji szkła, cementu i papieru otrzymają pozwolenia na emisję określonej ilości CO2. Ile tych pozwoleń dostaną, zależy od narodowych planów rozdziału uprawnień, które rządy muszą wynegocjować z Komisją Europejską. Polski rząd wciąż negocjuje z KE szczegóły „planu rozdziału”. Komisja twierdzi, że rząd był dla firm zbyt hojny (pomiędzy 1000 polskich przedsiębiorstw miałyby zostać rozdzielone pozwolenia na wyemitowanie ok. 286 mln ton CO2). Firmom będzie teraz opłacało się inwestować w ekologiczne instalacje, bo niewykorzystane zezwolenia będą mogły sprzedawać tym, którym darmowe pozwolenia nie wystarczają. Emisja CO2 bez pozwolenia będzie surowo karana – ponad 100 euro za każdą nielegalną tonę.

Samorząd w Internecie
Polska Agencja Prasowa w połowie lutego br. zaprezentowała wyniki raportu pt. „Badania postaw przedstawicieli samorządu terytorialnego wobec Internetu”. Wyniki badań przeprowadzonych przez Pentora w pierwszej połowie grudnia 2004 r. wskazują, że w jednostkach samorządu terytorialnego średnio 83% osób pracuje na stanowiskach z komputerem, przy czym 55% wykorzystuje w pracy Internet. Ponad 97% korzysta z poczty elektronicznej do korespondowania z innymi instytucjami, a 95% do pozyskiwania informacji z różnych instytucji centralnych oraz specjalistycznych serwisów. Jedynie 61% ankietowanych urzędników deklaruje, że w celach zawodowych wykorzystuje e-mail do kontaktów z obywatelami. Jako główną przyczynę tak niskiego wykorzystania sieci respondenci wskazują po prostu na brak potrzeby dostępu do Internetu (57%), a także względy bezpieczeństwa (42%). Następne w kolejności są: brak środków na informatyzacje jednostki (32%), brak możliwości wykonywania swoich obowiązków przy pomocy Internetu (30%), brak sprzętu komputerowego (29%), brak wystarczających umiejętności (18%) oraz brak szybkiego/stałego łącza (4%). Z badań wynika, że jednostki samorządowe poprzez swoje witryny internetowe oferują obywatelom głównie treści informacyjne (96%). Możliwość kontaktu poprzez e-mail zapewnia 83%, a pobrania i wydrukowania różnego rodzaju wniosków 69%. Jednocześnie tylko 20% zapewnia możliwość odesłania takich formularzy drogą elektroniczną.

Edukacja i Ekorozum
Ośrodek Edukacji Ekologicznej, którego zadaniem będzie koordynacja działań edukacyjnych podejmowanych przez gminy, starostwo, szkoły różnych szczebli i przedszkola otwarto uroczyście na początku lutego br. w budynku Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie. Ośrodek powstał w ramach prowadzonego w powiecie programu edukacji ekologicznej „Ekorozum”, którego celem jest poprawa stanu świadomości ekologicznej mieszkańców powiatu. – Ten ośrodek będzie przede wszystkim służył informacją na temat środowiska wszystkim mieszkańcom powiatu – powiedziała podczas otwarcia Katarzyna Złotnicka, dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa. Ośrodek wyposażony jest w sprzęt komputerowy oraz programy edukacyjne, tworzony jest księgozbiór. Wśród zadań przewidzianych w programie „Ekorozum”, którego realizację przewidziano do końca 2006 r., wymienia się m.in. założenie poletek upraw roślin energetycznych oraz sadu ze starymi odmianami drzew owocowych. Przybliżony koszt realizacji programu to 74 tys. zł.

Zagrożone branże
Czynniki biologiczne w miejscu pracy były tematem szkoleń, które odbyły się 9 i 10 lutego br. w Szczecinie. Pierwszego dnia uczestnikami szkolenia byli pracodawcy i pracownicy zakładów gospodarki odpadami, a drugiego przedstawiciele oczyszczalni ścieków. Szkolenie zostało przeprowadzone w ramach projektu Phare realizowanego w oparciu o polsko-niemiecką umowę bliźniaczą. Wykonawcami tej umowy ze strony polskiej są Główny Inspektorat Sanitarny i Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, a ze strony niemieckiej Federalny Instytut Bezpieczeństwa Pracy i Zdrowia.
Unia Europejska, dążąc do zminimalizowania zagrożenia pracowników przez czynniki biologiczne, w dyrektywie 2000/54/EG określiła działania, jakie należy podejmować w celu ich ochrony. Wśród 20 zidentyfikowanych branży, w których występuje narażenie na czynniki biologiczne, znalazły się także gospodarka odpadami i oczyszczanie ścieków.
Wspomniana dyrektywa dzieli czynniki biologiczne na cztery grupy ryzyka, w zależności od stopnia, w jakim wywołują one choroby, i od możliwości ich uniknięcia i leczenia. Czynniki te mogą wywołać zakażenia (główne czynniki sprawcze to pasożyty, wirusy i bakterie) oraz alergie wskutek działania zanieczyszczonych mikrobiologicznie pyłów lub enzymów mikroorganizmów. Czynniki te mogą także spowodować np. zatrucia lub działania toksyczne.
Podczas szkolenia można było się zapoznać m.in. z podstawowymi informacjami nt. czynników biologicznych, z wywoływanymi przez nie chorobami, metodami oceny ryzyka i ich identyfikacją. Podane zostały także informacje o środkach ochronnych oraz obowiązkach pracodawców w tym zakresie.
(ps)


Rady na odpady
Zgodnie z deklaracją złożoną na konferencji, która odbyła się pod koniec lutego podczas Targów Edukacyjnych w Poznaniu, Wysypisko Odpadów Komunalnych miasta Poznania w ramach akcji edukacyjnej rozpoczęło rozprowadzanie filmu animowanego „Felka rady jak segregować odpady – cenne rzeczy oddziel od śmieci”. Adresatami filmu są dzieci i młodzież poznańskich placówek oświatowych. Akcja ma na celu podniesienie świadomości ekologicznej w zakresie selektywnej zbiórki odpadów. Przedsięwzięcie zostało dofinansowane ze środków Funduszu Ochrony Środowiska, będących w dyspozycji miasta Poznania.

Informator przygotował:
Bartosz Paprzycki