Inwestujemy w energię

Polskie Sieci Energetyczne w ramach POIiŚ 2014-2020 będą realizować aż 30 projektów. O planach rozwojowych i możliwościach, jakie daje dofinansowanie z funduszy unijnych, rozmawiamy z Henrykiem Majchrzakiem, prezesem PSE. Katarzyna Szkudlarska-Nowaczyk

Sektor energetyczny stoi przed wieloma wyzwaniami. Jakie to są wyzwania, Pana zdaniem?

Warunkiem bezpiecznej i niezawodnej pracy systemu jest bieżące bilansowanie systemu elektroenergetycznego, w tym równoważenie bieżącego zapotrzebowania na energię elektryczną z dostawami tej energii w krajowym systemie elektroenergetycznym. PSE, pełniąc funkcję operatora systemu przesyłowego, muszą być przygotowane na wyzwania związane z zagwarantowaniem sprawnej i niezawodnej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) ? zwłaszcza z uwagi na konieczność wyłączenia wielu przestarzałych bloków wytwarzających energię oraz prowadzenia ich remontów, a także ze względu na rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną. Dlatego też w ostatnich latach uruchomiliśmy proces inwestycyjny na ogromną skalę. W planach rozwojowych i modernizacyjnych mamy określone zadania inwestycyjne, które są dedykowane poprawie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Działalność inwestycyjną ukierunkowujemy głównie na rozwój linii 400 kV, które posiadają większe możliwości przesyłu przy mniejszych stratach

energii. Ponadto rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną w kraju determinuje realizację szeregu inwestycji infrastrukturalnych związanych z potrzebą przyłączenia i wyprowadzenia mocy z nowych źródeł wytwórczych.

Uchwalono m.in. Strategię Europa 2020, gdzie wśród priorytetów znalazł się zapis o zwiększeniu efektywności energetycznej o 20%. Czy jest to możliwe?

Jako operator systemu zobowiązani jesteśmy do sporządzania i aktualizowania planu rozwoju

w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię. Obecny projekt Planu Rozwoju Sieci Przesyłowej zakłada realizację zamierzeń inwestycyjnych, które mają zapewnić pokrycie prognozowanych potrzeb na moc i energię. Ponadto plan uwzględnia realizację założeń Polityki Energetycznej Polski, zakłada wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii, realizację celów pakietu klimatycznego oraz rozwój połączeń transgranicznych. Podejmowane przez PSE działania mają prowadzić do wypełnienia celów w zakresie zarówno krajowym, jak i unijnym, a jednym z naszych priorytetów jest zwiększenie efektywności energetycznej.

Jak możliwość dofinansowania inwestycji w ramach kolejnej perspektywy finansowej wpłynie na polską sytuację energetyczną?

W nowej perspektywie finansowej blisko. 2,8 mld euro w ramach POIiŚ przypadnie na współfinansowanie inwestycji związanych ze zmniejszaniem emisyjności gospodarki oraz zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego. Kwota ta stanowi istotne źródło finansowania

przedsięwzięć związanych z infrastrukturą energetyczną, zwłaszcza tych, które są ukierunkowane na wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze OZE oraz zwiększenie efektywności energetycznej i bezpieczeństwa dostaw energii poprzez rozwój inteligentnych systemów dystrybucji i przesyłu.

Aż 30 projektów, które mają być realizowane przez PSE, zostało wpisanych na Listę Projektów Strategicznych. Jakie to będą przedsięwzięcia?

To inwestycje, które w ocenie zarówno PSE, jak i ministerstw odpowiedzialnych za wdrożenie i realizację POIiŚ 2014-2020 są kluczowe dla rozwoju sektora energetycznego. Spośród tych 30 projektów aż 10 największych, o łącznej wartości ponad 4 mld zł, zostało ujętych w POIiŚ w wykazie projektów dużych. Niezależnie od tego wszystkie inwestycje PSE o łącznej wartości ok. 5,7 mld zł zostały uznane za strategiczne dla sektora i ujęte w dokumencie Lista Projektów Strategicznych. Projekty dotyczą zarówno budowy nowych ciągów liniowych, jak i modernizacji już istniejących. Ponadto budowane, rozbudowywane i modernizowane będą obiekty stacyjne. Wszystkie te inwestycje zakładają implementację i rozwój inteligentnych funkcjonalności w ramach KSE.

Załóżmy, że wszystkie projekty zostaną zrealizowane. Jak to wpłynie na przesył i dystrybucję energii w Polsce?

Projekty planowane do realizacji są elementem planu rozbudowy sieci przesyłowej, która docelowo ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne wraz z przewidywanym rozwojem sektora wytwórczego na północy kraju (nowe źródła konwencjonalne oraz OZE). Realizacja zaplanowanych zamierzeń inwestycyjnych, w tym projektów, dla których PSE będzie ubiegać się o wsparcie w ramach POIiŚ, wpłynie na poprawę efektywności energetycznej, a dzięki podniesieniu napięcia przesyłu z 220 kV na 400 kV oraz pracy źródeł wytwórczych na obszarze północnym i źródeł rozproszonych przyłączonych na poziomie sieci dystrybucyjnej w całym kraju zmniejszone zostaną straty mocy w systemie. Odbywać się to będzie poprzez wdrażanie demonstracyjnych projektów dotyczących inteligentnych systemów przesyłu energii, zwiększanie udziału OZE w produkcji energii oraz rozwój i modernizację sieci elektroenergetycznych, zapewniających możliwość efektywnego wykorzystania energii produkowanej z tych źródeł. Powinno też nastąpić zmniejszanie emisyjności gospodarki. Poprzez usprawnienie infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej osiągniemy kluczowy efekt, jakim jest poprawa bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Nie są to Państwa pierwsze projekty realizowane w ramach POIiŚ. W poprzedniej perspektywie na lata 2007-2013 także Państwo prowadzili inwestycje.

W poprzedniej perspektywie finansowej PSE otrzymały wsparcie na realizację dwóch projektów. Największym przedsięwzięciem była budowa połączenia elektroenergetycznego Polska ? Litwa. Celem tego projektu było zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez rozwój systemu przesyłowego, zarówno poprzez wewnętrzne wzmocnienie sieci, jak i zrealizowanie połączenia transgranicznego z Litwą. W ramach projektu realizowano 11 zadań inwestycyjnych o łącznej wielkości nakładów ok. 1,8 mld zł. Obecnie oddane do użytku zostały trzy stacje energetyczne: Ołtarzew, Łomża oraz Siedlce Ujrzanów, a także   linia Narew ? Łomża ? Ostrołęka i linia Miłosna ? Siedlce Ujrzanów. Pozostałe inwestycje będą systematycznie oddawane do końca 2015 r. Przy współudziale środków POIiŚ realizowany jest również projekt rozbudowy stacji energetycznej Słupsk, który umożliwi przyłączenie farm wiatrowych do KSE.

Jak Państwo oceniacie korzystanie z możliwości uzyskania dofinansowania w ramach POIiŚ?

Dostępność środków finansowych na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury energetycznej istotnie wpływa na proces podejmowania decyzji dotyczących rozpoczęcia inwestycji, przyspiesza ich uruchamianie, determinuje zakres rzeczowy, a konieczność rozliczenia projektów w okresie kwalifikowania wydatków wpływa na proces realizacji i finalizowania prac. Otwiera to możliwości sprawniejszego uruchamiania inwestycji służących

wzmocnieniu pracy sieci przesyłowej, wzrostowi efektywności energetycznej, przeciwdziałaniu awariom systemu oraz zmniejszaniu zanieczyszczenia środowiska, a tym samym strat gospodarczych. Unijne wsparcie to istotne, dodatkowe źródło finansowania przedsięwzięć, dzięki któremu koszty związane z realizacją inwestycji nie są przełożone na taryfę, a tym samym na odbiorcę końcowego.