W polskim społeczeństwie dostrzegalny jest ostatnio znaczny wzrost zainteresowania zagadnieniami ekologicznymi. Powstają nowe, ambitne projekty, inspirowane zarówno przez rząd, parlament, organy władzy, jak i przez organizacje pozarządowe, ośrodki edukacyjne, media i zwykłych obywateli.

Celem tworzenia i realizacji nowych projektów jest potrzeba i chęć poprawy stanu naszego środowiska oraz popularyzacji wśród społeczeństwa działań z tym związanych. Jednym z nich jest organizowanie już od 1999 r. Narodowego Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku”. Skierowano go do szerokiego grona samorządów, podmiotów gospodarczych, ośrodków edukacyjnych i naukowych, organizacji pozarządowych oraz mediów lokalnych. Już ponad 300 gmin, firm oraz placówek oświatowych z całej Polski może się pochwalić tytułem „Przyjazny Środowisku”. 25 stycznia 2008 r. dobiegła końca IX edycja Konkursu.
Wyłoniono laureatów w następujących kategoriach: „Samorząd Przyjazny Środowisku”, „Przedsiębiorstwo Przyjazne Środowisku” oraz „Promotor Ekologii”.



Laureaci Konkursu
·        „Samorząd Przyjazny Środowisku”
W podkategorii „Gmina Przyjazna Środowisku” zwyciężyli: Urząd Miasta Bydgoszczy, Urząd Gminy w Chodowie, Urząd Miasta Krosno, Urząd Miejski w Szczytnie, Urząd Gminy Lesznowola, Urząd Miasta Biłgoraj, Urząd Gminy Grzegorzew, Urząd Miejski w Sulechowie oraz Urząd Gminy i Miasta w Warcie. Wyróżnienie w tej kategorii zdobyły – Urząd Miasta Rydułtowy i Urząd Gminy Raciechowice. Statuetka w podkategorii „Powiat Przyjazny Środowisku” trafiła do Starostwa Powiatowego w Tarnowie.
Kategoria ta adresowana jest do samorządów terytorialnych oraz samorządowych związków celowych, które w ostatnim czasie zrealizowały ważne z punktu widzenia społeczności lokalnych lub regionu inwestycje ekologiczne. W składanych wnioskach zwraca się szczególną uwagę na: kompleksowość podjętych rozwiązań, ich nowatorstwo, skalę zaangażowania własnego samorządów, dostosowanie inwestycji do standardów i dyrektyw UE, a przede wszystkim na poprawę stanu środowiska.
·        „Przedsiębiorstwo Przyjazne Środowisku”
Tytuł ten otrzymali: Miejski Zakład Komunikacji w Słupsku, SANITEC Koło, ENERGA-Operator Oddział w Kaliszu, Zakład Utylizacji Odpadów w Koninie i Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne. Wyróżnienie przyznano WC SERWIS Bańska Kucharski z Zabrza. W podkategorii „Technologia Godna Polecenia” uhonorowano PKP Polskie Linie Kolejowe, zaś Rafineria Trzebinia zdobyło statuetkę w dziedzinie „Produkt Godny Polecenia”.
Do udziału w tej kategorii przystąpić mogą podmioty gospodarcze, które poczyniły inwestycje ekologiczne, mające na celu poprawę zarówno funkcjonowania przedsiębiorstwa, jak i stanu środowiska w regionie. Ocenie podlega kompleksowość działań, nowatorstwo zastosowanych rozwiązań technologicznych oraz zaangażowanie w edukację ekologiczną.
·        „Promotor Ekologii”
Do grona laureatów w IX edycji dołączyli – ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego w Warszawie, Gimnazjum nr 2 im. Polskich Olimpijczyków w Kole, Nadleśnictwo Grodzisk, Przedszkole Publiczne nr 55 w Opolu, Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Wsi Gogołowice, Stowarzyszenie Ziemia i My – Centrum Edukacji Ekologicznej, Szkoła Podstawowa w Karlinie, Zespół Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 5 w Krakowie, Zespół Szkół w Dominikowicach oraz Zespół Szkół w Izabelinie. Wyróżnienie w tej kategorii przypadło Głogowskiemu Centrum Edukacji Zawodowej i Szkole Podstawowej w Sarbicach.
W tegorocznej IX edycji Konkursu samorządy oraz przedsiębiorstwa mogły starać się o otrzymanie Europejskiej Nagrody Ekologicznej (European Ecological Award „Environment Friendly”). Nagroda ta została przyznana po raz drugi, a jej laureatami zostali Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Słupsku, Spółka Energetyczna „Jastrzębie”, Urząd Miasta Legnica, Urząd Miasta Torunia, Urząd Gminy Lipinki, Urząd Gminy Pruszcz i Urząd Miasta w Kudowie Zdroju.

Wymierne efekty Konkursu
Realizacja Konkursu pozwoliła na zapoznanie się ze stanem środowiska w poszczególnych regionach kraju, a przede wszystkim z ilością i jakością działań podjętych dla poprawy stanu środowiska przez samorządy terytorialne, podmioty gospodarcze oraz młodzież skupioną w kołach ekologicznych, działających przy szkołach. Zakres prac wykazanych przez uczestniczących w Konkursie pozwolił również na określenie stanu zainteresowania kompleksowym rozwiązywaniem problemów ekologicznych przez samorządy i podmioty gospodarcze. Dzięki Konkursowi osoby odpowiedzialne za ochronę środowiska w samorządach oraz przedsiębiorstwach poznały rozwiązania, które zostały zastosowane w konkretnych, często analogicznych przypadkach.
Jest to o tyle cenne, że w procesach planowania i realizacji można opierać się na sprawdzonych w praktyce doświadczeniach. Nadesłane wnioski stanowią świetną bazę informacji, która umożliwi stworzenie modelowego sposobu postępowania, który może być powielony w przypadku innych podmiotów, niepotrafiących wypracować własnego systemu.
(ml)