Konieczne zmiany w aktach prawnych

 Zmiany prawa są niezbędne dla umożliwienia budowy i funkcjonowania energetyki jądrowej oraz związanej z tym infrastruktury. Dostosowanie przepisów prawa polskiego ujęte jest w „Ramowym harmonogramie działań dla energetyki jądrowej” przyjętym przez Radę Ministrów 11 sierpnia 2009 r.

 

22 lipca 2009 r. rozpoczął prace zespół roboczy do spraw przygotowania projektu regulacji prawnych dotyczących energetyki jądrowej. W chwili obecnej prace zespołu koncentrują się na zidentyfikowaniu dziedzin, w których należy podjąć decyzję co do kształtu przyszłych rozwiązań kierunkowych i przygotowaniu propozycji takich rozstrzygnięć. Dopiero po takich przesądzeniach nastąpi redagowanie zapisów prawnych. Takie podejście wydaje się być w pełni uzasadnione – wprowadzane zmiany mają charakter fundamentalny dla tego sektora energii i są w znacznym stopniu nowe w polskim systemie prawa.

 Przewiduje się, że jeszcze w bieżącym roku przygotowany zostanie projekt odpowiednich zmian prawa. W 2010 r. projekt ten będzie przedmiotem prac rządowych i parlamentarnych z założeniem, że całość regulacji wejdzie w życie 1 stycznia 2011 r. Trwają intensywne prace w tym zakresie. W fazie odbioru znajduje się wykonane na zlecenie Ministerstwa Gospodarki opracowanie: „Analizy rozwiązań prawnych w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej przyjętych w wybranych krajach Unii Europejskiej i w USA.

 

Wiele jest zagadnień, które wymagają rozstrzygnięcia: m in. należy określić czy system budowy elektrowni jądrowych będzie reglamentowany – czy też każdy kto spełni wymogi wynikające z prawa będzie mógł realizować takie przedsięwzięcie?, czy w inicjowaniu budowy elektrowni jądrowych państwo ma być aktywne czy ma się ograniczać  do funkcji regulacyjnych i kontrolnych? czy system wydawania zezwoleń związanych z budową elektrowni jądrowej będzie miał charakter scentralizowany tj. zezwolenia będzie wydawał organ dozoru jądrowego, we współdziałaniu z innymi właściwymi organami, czy też system będzie zdecentralizowany, a inwestor będzie inicjował postępowania przed szeregiem organów?, czy wydawane, przez organ dozoru jądrowego, zezwolenie będzie obejmowało cały proces inwestycyjny i eksploatację elektrowni, czy wydawane będą zezwolenia, oddzielnie na każdy etap procesu inwestycyjnego i późniejszej eksploatacji? czy dopuszczalny jest wywóz i wwóz do Polski odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego?

Wyraźnie określony powinien być kształt instytucjonalny i kompetencje jednostek przygotowujących i wdrażających „Program polskiej energetyki jądrowej” – czy zasadne jest powołanie nowej agencji?

Zagadnieniem kluczowym dla rozwoju energetyki jądrowej jest sposób zagwarantowania inwestorowi stabilności przepisów w okresie całego procesu inwestycyjnego. Inwestor musi mieć pewność, angażując bardzo duże środki finansowe, że reguły dotyczące jego inwestycji – raz ustalone – nie ulegną zmianie. Znany powinien być zakres i rodzaj pomocy Państwa oraz  czy wymagany jest udział Skarbu Państwa w firmie inwestora.

Ważną sprawą wymagającą rozstrzygnięcia jest określenie na jakim szczeblu mają być podejmowane decyzje lokalizacyjne – czy tak jak dla zdecydowanej większości inwestycji – na poziomie lokalnym, czy z uwagi na specjalny charakter elektrowni jądrowych decyzje podejmować ma  organ wyższego szczebla?

Przed podjęciem decyzji budowy musi też być również  jasno określony system finansowania postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym oraz likwidacji elektrowni jądrowej a ponadto czy dopuszczalny jest wywóz i wwóz do Polski ww odpadów?

Określony musi być tez zakres obowiązywania ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz

sposoby i metody działań w sytuacjach nadzwyczajnych. Wypracowany musi być również model wprowadzenia nowych regulacji – „specustawa” i nowelizacja Prawa atomowego czy szereg nowelizacji istniejących ustaw?

 

Tytuł i śródtytuły od redakcji