Z Marią Spalińską, prezes Zarządu Usług Komunalnych „Wodnik” z Trzebnicy, rozmawia Aleksandra Kowalczyk.

W jaki sposób prowadzą Państwo selektywną zbiórkę odpadów?
Racjonalną gospodarkę odpadami rozpoczęliśmy w 2001 r., wprowadzając selektywną zbiórkę odpadów na terenie miasta i gminy Trzebnica. Zakupiliśmy pojemniki typu „igloo” i utworzyliśmy na obszarze miasta sieci punktów, w których można było wyrzucać tworzywo sztuczne, szkło i makulaturę. Ponieważ ta metoda okazała się nie w pełni skuteczna, gdyż do „igloo” trafiały różne odpady, wprowadziliśmy w 2004 r. w zabudowie jednorodzinnej system workowy. Od razu były widoczne efekty, gdyż surowce gromadzone w workach są dużo lepszej jakości.
Nowe reguły „gospodarki śmieciowej” zostały zawarte w uchwalonym w 2006 r. przez Radę Miasta regulaminie „O utrzymaniu czystości i porządku na terenie gminy Trzebnica”. Mieszkańcy wszystkich nieruchomości zostali zobligowani do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych u „źródła”, czyli bezpośrednio w gospodarstwach domowych.
W tym celu zakupiliśmy ok. 3 tys. pojemników i 40 tys. worków do selektywnej zbiórki odpadów. Pojemniki przekazaliśmy do wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych oraz instytucji publicznych i zakładów pracy, natomiast systemem zbiórki „workowej” zostali objęci mieszkańcy domków jednorodzinnych we wszystkich miejscowościach obsługiwanych przez nas gmin.
Aby lepiej realizować przyjętą strategię proekologiczną, uruchomiliśmy sortownię odpadów z dwiema liniami sortowniczymi, które pozwalają odzyskać surowce do powtórnego przerobu. Realizujemy zbiórkę surowców wtórnych: tworzyw sztucznych, makulatury, stłuczki szklanej, puszek aluminiowych, baterii, sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz odpadów wielkogabarytowych.
 
Od kilku lat są Państwo liderami w selektywnej zbiórce odpadów. Jak Państwo to robią?
Najważniejsze to mieć jakiś cel i konsekwentnie go realizować. My postawiliśmy na selektywną zbiórkę odpadów i konsekwentnie ten cel realizujemy. Poprzez modernizacje urządzeń i zdobytą wiedzę staramy się osiągać coraz większe efekty. Dzięki naszej pracy i wytrwałości nasza gmina od kilku lat zajmuje pierwsze miejsce w segregacji odpadów w woj. dolnośląskim.
A wszystkie otrzymane w Konkursie „Przeglądu Komunalnego” nagrody i wyróżnienia utwierdzają nas w przekonaniu, że podążamy we właściwym kierunku i mobilizują do efektywniejszego działania.
 
Jakie działania edukacyjne obecnie Państwo prowadzą?
Aktualnie duży nacisk kładziemy na edukację najmłodszych mieszkańców naszej gminy. Celem nadrzędnym naszych działań jest przekazanie im wiadomości związanych z ekologicznym stylem życia, a w szczególności umiejętności segregowania odpadów. Dążymy więc do tego, aby szkoły, realizując te zadania, znalazły oparcie w lokalnych władzach. Pragniemy również wzbudzić zainteresowanie i skłonić do działania osoby dorosłe.
Aktualnie przy aprobacie dyrekcji placówek przedszkolnych organizujemy dla grup cztero i pięciolatków konkurs pt. „Zostań małym ekologiem”. Jest to połączenie nauki z zabawą, a dzieci uczą się m.in. segregować odpady.
 
Czy docieranie z edukacją ekologiczną do mieszkańców bywa trudne? Jak to wygląda w Państwa okolicy?
Selektywną zbiórkę rozpropagowaliśmy poprzez wykonanie kilku tysięcy ulotek i kilkuset kolorowych plakatów, które zostały rozwieszone w szkołach, sklepach, punktach usługowych, instytucjach publicznych i klatkach schodowych w zasobach mieszkaniowych.
Wszystkich mieszkańców zobligowaliśmy do zbierania odpadów w sposób selektywny. W wydanych broszurach informujemy o tym, jak segregować odpady, co wrzucać, a czego nie do pojemników i worków. Zachęcamy również do używania w czasie zakupów siatek materiałowych i koszyków zamiast plastikowych toreb.
Edukację ekologiczną prowadzimy przede wszystkim w szkołach i przedszkolach poprzez dostarczanie materiałów informacyjnych, konkursy ekologiczne i prelekcje. Organizujemy w przedszkolach i szkołach olimpiady wiedzy ekologicznej, przemarsze dzieci z okazji ,,Dnia Ziemi”, konkursy plastyczne, np. ,,Nasza Planeta – nasz Dom”.
Jesteśmy także koordynatorem zbiórki baterii w szkołach (m.in. poprzez konkurs „Zbieramy zużyte baterie”), w obiektach handlowych, urzędach, wspólnotach mieszkaniowych i punktach usługowych. Przygotowaliśmy dla szkół film opowiadający o wdrażaniu programu selektywnej zbiórki odpadów na terenie gminy i powiatu trzebnickiego. Tego typu działania mają na celu poszerzanie wiedzy dotyczącej gospodarki odpadami, pogłębienie świadomości ekologicznej, tworzenie proekologicznych wzorców zachowań oraz kształtowanie postaw przyjaznych środowisku wśród dzieci i młodzieży, czyli takiego postępowania w życiu codziennym, by minimalizować ilość wytwarzanych odpadów.
A czy to jest trudne zadanie? Oczywiście tak, ale gdy widać efekty, warto to robić.
 
Czym dla Państwa jest zdobyty tytuł „Tygrysa Recyklingu”?
Uhonorowanie naszej spółki tytułem „Tygrysa Recyklingu” jest najwyższym wyrazem uznania dla naszych działań proekologicznych i zwieńczeniem naszego wieloletniego zaangażowania na rzecz ochrony środowiska.
Przyznaję, że z ogromną dumą i radością odbierałam nagrodę na Gali XIV Międzynarodowego Zjazdu Ekologicznego w Poznaniu.
 
Czy zmiana przepisów wpłynie na funkcjonowanie Państwa zakładu?
Nowa ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach na pewno również u nas spowoduje pewne zmiany w zasadach funkcjonowania gospodarki odpadami. Przede wszystkim powstrzymuje nas od realizowania większych inwestycji.