Łódzkie rzeki i ich renaturyzacja
Łódź, drugie co do wielkości miasto w Polsce, swój dzisiejszy wizerunek zawdzięcza przede wszystkim występującym na jej terenie rzekom. Jednak ich eksploatacja na przestrzeni ostatnich dwóch wieków zamieniła koryta cieków w betonowe kanały zasilane wodą opadową lub ściekami bytowymi. Aby zmienić ten stan rzeczy miasto zdecydowało się na ich renaturyzację.
Biorąc pod uwagę unikalne w skali miasta pozostałości dolin rzecznych, miasto podjęło działania mające na celu zachowanie i odtworzenie tych obszarów wraz ze zbiornikami wodnymi tam, gdzie jest to jeszcze możliwe. Działania te polegają na przywróceniu stanu naturalnego dolinom rzek poprzez ich regulację metodami naturalnymi oraz zagospodarowanie i odtworzenie zbiorników wodnych.
Stan rzek
Zapoczątkowany niespełna dwa wieki temu intensywny rozwój Łodzi związany był z lokalizowaniem na jej obszarze przemysłu włókienniczego, dla którego istnienia koniecznym warunkiem był dostęp do czystych wód. O kierunku rozwoju miasta zdecydowała więc obfitość małych, czystych strumieni, przepływających przez miasteczko i jego okolicę oraz wartkość nurtu cieków, spowodowana dużymi spadkami terenu (aktualnie różnica wysokości między najwyższym i najniższym punktem w Łodzi wynosi blisko 107 m) Miasto rozbudowywało się na terenach, które stanowią obszary źródłowe Bzury i Neru oraz ich licznych dopływów i strumieni.
W północno-wschodniej części miasta – na wzniesieniu Stoków i w obrębie Wzgórz Łagiewnickich znajduje się węzeł wodny, z którego za sprawą rzeźby terenu (pełnej fałd, garbów i dolin) cieki spływają promieniście ku rzekom wyższego rzędu. Występujący w Łodzi odśrodkowy układ sieci rzecznej stanowi o niespotykanej w innych miastach specyfice mapy hydrograficznej, na którą wpływ miała postępująca od początku XIX w. koncentracja miejska. Do przyspieszonego spływu wody, parowania oraz odcięcia rzek od naturalnych źródeł zasilania, a w konsekwencji do ograniczenia lub całkowitego zaniku przepływu naturalnego w łódzkich ciekach przyczyniło się wiele czynników. Można do nich zaliczyć wylesianie terenów, osuszanie obszarów podmokłych i zbiorników wodnych, zabudowa i niwelacja dolin rzecznych, utwardzanie powierzchni miejskich, a także wprowadzanie podziemnego uzbrojenia dolin rzecznych i ujmowanie rzek w podziemne kanały. W konsekwencji łódzkie cieki odbierają wody opadowe z terenu zlewni o powierzchni ponad 290 km2, a charakteryzuje je ograniczona i niewystarczająca pojemność retencyjna. Ponadto wzrost udziału powierzchni szczelnych i minimalna pojemność retencji gruntowej sprawia, że cieki te odprowadzają praktycznie całą objętość wód opadowych. W efekcie powoduje to całkowity odpływ wody i jej deficyt na terenie miasta, a jednocześnie podtopienia terenów położonych poniżej Łodzi. Część wód zatrzymywana jest w zbiornikach, których aktualnie jest w Łodzi ponad 50, w tym 14 w zlewni rzeki Ner, 34 zbiorniki w zlewni rzeki Bzury i pięć w zlewni rzeki Miazgi.
Z uwagi na przebiegający przez Łódź główny wododział Polski wody pochodzące z łódzkich źródeł zasilają pośrednio zarówno Odrę, jaki i Wisłę. Na obszarze miasta ma swój początek 16 z 18 łódzkich cieków, zebranych w trzech zlewniach (tab.1):
• zlewnia rzeki Bzury – Sokołówka, Brzoza, Aniołówka, Zimna Woda, Łagiewniczanka, Wrząca, Bzura;
• zlewnia rzeki Ner – Jasień, Jasieniec, Łódka z Bałutką, Karolewka, Olchówka z dopływami Gadką i Dobrzycką;
• zlewnia rzeki Miazgi – Miazga.
Tabele (PDF)
Program małej retencji
W latach 2000-2005 wykonane zostały Projekty generalne rzek – dla każdej z nich oddzielnie, składające się z części obejmującej obliczenia hydrologiczne i hydrauliczne, z części obejmującej stan istniejący oraz z części rozwiązań projektowych. Na podstawie wyników obliczeń określono możliwości retencyjne zlewni, w tym retencji zbiornikowej. W części drugiej znalazły się charakterystyki gleb, warunków wodnych, szaty roślinnej oraz ocena i analiza fauny, co w podsumowaniu daje nam biologiczną ocenę jakości wody w rzece i ocenę atrakcyjności siedliska. W części dotyczącej stanu istniejącego znalazły się dane o stanie technicznym umocnień i urządzeń wodnych. Projekty miały na celu nie tylko ocenę, ale również analizę możliwości działań prowadzących do poprawy stanu zlewni i wyeliminowania niekorzystnych zjawisk w niej zachodzących. Chodzi tu o lokalne podtopienia i zalania, degradację środowiska przyrodniczego, bardzo niski poziom wody gruntowej i zanikanie przepływów w rzekach, a także o zarastanie i wysychanie zbiorników. Analiza tych zjawisk i warunków ich występowania pozwoliła na wyciągnięcie wniosków i opracowanie priorytetowych działań w zlewni. W opracowaniu uwzględniono oceny stanu istniejącego oraz informacje o ilości i jakości zabudowy oraz o planach inwestycyjnych. Głównym działaniem, którego realizacja może przynieść wymierne efekty, jest odbudowa małej retencji poprzez budowę i odtworzenie zbiorników wodnych o charakterze retencyjnym (suche zbiorniki) lub retencyjno-widokowym (mokre zbiorniki). Z uwagi na to, że rzeki to jedyne odbiorniki wód opadowych ich przepustowość warunkuje możliwość ich odprowadzania. W projektach znalazły się wytyczne działań na samej rzece, w tym poprawa lub zmiana parametrów koryta, budowa zbiorników, a także działania w dolinie rzeki, w tym ograniczenie zabudowy i szczelności zlewni oraz ochrona przed zanieczyszczeniami. Uwzględniono również działania umożliwiające zwiększenie bioróżnorodności przyrodniczej. Stąd był już tylko jeden krok do zebrania wytycznych z poszczególnych projektów w Program małej retencji dla miasta Łodzi. Tabela 2 zawiera wykaz planowanych do realizacji zbiorników z podziałem na zlewnie. Program umieszczono w wieloletnich programach inwestycyjnych, a jego realizacja przewidziana jest w latach 2001-2010.
Dysproporcja liczby projektowanych zbiorników w stosunku do powierzchni zlewni wynika z dogodniejszych warunków hydrograficznych w zlewni rzeki Bzury, która charakteryzuje się głęboką i wciętą doliną, stosunkowo czystą wodą oraz słabo zurbanizowanymi terenami. Ner odznacza się płaską, szeroką doliną i większym dopływem zanieczyszczonych wód – zwłaszcza poniżej ujścia rzeki Jasień, na której zlokalizowane są przelewy burzowe z kanalizacji ogólnospławnej.
Fazy działań
Program małej retencji realizowany będzie w kilku fazach. Pierwsza z nich obejmuje rzekę Sokołówkę wraz z jej dopływem – rzeką Brzozą., Zaplanowano tam budowę kolejnych siedmiu zbiorników obok już istniejących. Dotychczas zrealizowane zostały dwa z nich – zbiornik Zgierska (2002-2003 r., o powierzchni 1,4 ha) oraz zbiornik Teresy (2004-2006 r., o powierzchni 0,44 ha). Położone w nieckach dawnych stawów rybnych spełniają funkcję retencyjno-widokową jako zbiorniki o stałym lustrze wody. Kolejne planowane inwestycje – zbiornik Wycieczkowa oraz Staw Wasiaka będą miały charakter zbiorników suchych, w których skład wejdzie odpowiednio sześć dużych i dwa mniejsze akweny o różnych rzędnych dna. Posłużą one przechwyceniu i spłaszczeniu fal powodziowych w okresie nawalnych deszczy. Ich powstanie pozwoli na rozbudowę osiedli mieszkaniowych i wyposażenie ich w sieć kanalizacji deszczowej.
W dobie dbałości o zachowanie zasad zrównoważonego rozwoju realizacja programu wpłynie korzystnie nie tylko na zwiększenie retencyjności zlewni, ale przyczyni się do zwiększenia powierzchni aktywnej przyrodniczo, usytuowanej w sąsiedztwie mieszkaniowych terenów zabudowanych. Stworzy nowe miejsca wypoczynku dla mieszkańców Łodzi. Ponadto pozwoli uzyskać efekt ekologiczny w postaci poprawy mikroklimatu i stanu czystości wód powierzchniowych.
Ograniczona zostanie uciążliwość nieutwardzonych i nieodwodnionych dróg dojazdowych. Dzięki zagospodarowaniu i przywróceniu środowisku istniejących, zaniedbanych fragmentów krajobrazu miejskiego poprawi się jego estetyka, a przy komfort życia mieszkańców miasta.
Równolegle do programu małej retencji powstała koncepcja przywrócenia miastu przekształconych przez człowieka rzek w formie maksymalnie zbliżonej do naturalnej. Zachowane w mieście nieliczne odcinki półnaturalnych koryt rzecznych i fragmenty niezabudowanych dolin stają się aktualnie bazą dla kompleksowych działań w zakresie renaturyzacji.
Renaturyzacja Sokołówki
Rzeka Sokołówka jest lewobrzeżnym dopływem rzeki Bzury o długości ok. 13,4 km. Zlewnia rzeki obejmuje północno-wschodnie tereny miasta. Sokołówka zachowała w dużym stopniu charakter cieku naturalnego. Na odcinku poniżej ul. Zgierskiej (aż do ujścia do rzeki Bzury) jej dolina charakteryzuje się unikatowymi walorami przyrodniczymi i jest stosunkowo słabo przekształcona przez człowieka. Dlatego na tym właśnie odcinku możliwa będzie renaturyzacja doliny, której koncepcja została opracowana we współpracy z Uniwersytetem Łódzkim w latach 90. Wtedy określone zostały działania mające na celu pogodzenie funkcji technicznej rzeki (odbiornika wód opadowych) oraz funkcji przyrodniczych doliny. Zgodnie z koncepcją przyjęto do realizacji program renaturyzacji rzeki Sokołówki, obejmujący odbudowę małej retencji poprzez odtworzenie czterech zbiorników wodnych oraz przebudowę koryta rzeki polegającą na przywróceniu jej naturalnego, kręto-meandrującego biegu. Program renaturyzacji podzielony został na dwa etapy realizacyjne: Etap I od ul. Zgierskiej do Al. Włókniarzy i Etap II od Al. Włókniarzy do ul. Szczecińskiej.W ramach programu zaplanowano budowę (odtworzenie) zbiorników retencyjnych. Zbiornik „Zgierska” – o pow. 1,4 ha (poniżej ul. Zgierskiej – w miejscu dawnego Stawu Chachuły) został oddany do użytku jesienią 2003 r. Zbiornik „Teresy” – o pow. 0,44 ha (powyżej Al. Włókniarzy – w miejscu dawnego Stawu Kordackiego) planuje się oddać w czerwcu br. Z kolei realizacja zbiornika „Żabieniec” – o pow. 1,28 ha (przy ul. Żabieniec) planowana jest na lata 2006-2007. W ramach programu nastąpi również utworzenie meandrującego koryta ziemnego na odcinku pomiędzy zbiornikami. Ponadto powstaną strefy ochronne wzdłuż cieku i na obrzeżach zbiorników oraz „wetlandy” na wylotach kanalizacji deszczowej.
Park w dolinie
Po zakończeniu zaplanowanych inwestycji teren pomiędzy ul. Zgierską oraz Al. Włókniarzy zagospodarowany zostanie w taki sposób, aby utworzyć „Park doliny rzeki Sokołówki”. Wykonana przez studentów Uniwersytetu Łódzkiego inwentaryzacja zieleni daje podstawy do rozpoczęcia działań związanych z kształtowaniem jej na tym obszarze. Ze względu na istniejące nasadzenia teren ten uznano za przyrodniczo cenny, a wzbogacony florą i fauną wodną w nowo powstałych zbiornikach będzie ciekawym miejscem na mapie miasta.
Na poddawanym renaturyzacji obszarze, w miejscach wylotów wód deszczowych, powstaną „wetlandy” pozwalające na podczyszczenie dopływających do rzeki wód. „Park doliny rzeki Sokołówki” powstanie na odcinku pomiędzy zrealizowanymi już zbiornikami „Zgierska” i „Teresy”. Już obserwuje się poprawę jakości wód odpływających ze zbiorników. Ich otoczenie, a także istniejące na nich wyspy stały się siedliskami ptactwa wodnego oraz miejscem naturalnej sukcesji roślinności wodnej. Powodzenie w zarybieniu zbiorników świadczy korzystnych o warunkach panujących w tych akwenach, sprzyjających rozwojowi fauny i flory. Powyższe fakty potwierdzają słuszność realizacji programu małej retencji nie tylko w aspekcie zatrzymania wody w zlewniach, ale także jako inicjatora szeregu zbawiennych dla klimatu miasta efektów.
Anita Zając-Waack
Biorąc pod uwagę unikalne w skali miasta pozostałości dolin rzecznych, miasto podjęło działania mające na celu zachowanie i odtworzenie tych obszarów wraz ze zbiornikami wodnymi tam, gdzie jest to jeszcze możliwe. Działania te polegają na przywróceniu stanu naturalnego dolinom rzek poprzez ich regulację metodami naturalnymi oraz zagospodarowanie i odtworzenie zbiorników wodnych.
Stan rzek
Zapoczątkowany niespełna dwa wieki temu intensywny rozwój Łodzi związany był z lokalizowaniem na jej obszarze przemysłu włókienniczego, dla którego istnienia koniecznym warunkiem był dostęp do czystych wód. O kierunku rozwoju miasta zdecydowała więc obfitość małych, czystych strumieni, przepływających przez miasteczko i jego okolicę oraz wartkość nurtu cieków, spowodowana dużymi spadkami terenu (aktualnie różnica wysokości między najwyższym i najniższym punktem w Łodzi wynosi blisko 107 m) Miasto rozbudowywało się na terenach, które stanowią obszary źródłowe Bzury i Neru oraz ich licznych dopływów i strumieni.
W północno-wschodniej części miasta – na wzniesieniu Stoków i w obrębie Wzgórz Łagiewnickich znajduje się węzeł wodny, z którego za sprawą rzeźby terenu (pełnej fałd, garbów i dolin) cieki spływają promieniście ku rzekom wyższego rzędu. Występujący w Łodzi odśrodkowy układ sieci rzecznej stanowi o niespotykanej w innych miastach specyfice mapy hydrograficznej, na którą wpływ miała postępująca od początku XIX w. koncentracja miejska. Do przyspieszonego spływu wody, parowania oraz odcięcia rzek od naturalnych źródeł zasilania, a w konsekwencji do ograniczenia lub całkowitego zaniku przepływu naturalnego w łódzkich ciekach przyczyniło się wiele czynników. Można do nich zaliczyć wylesianie terenów, osuszanie obszarów podmokłych i zbiorników wodnych, zabudowa i niwelacja dolin rzecznych, utwardzanie powierzchni miejskich, a także wprowadzanie podziemnego uzbrojenia dolin rzecznych i ujmowanie rzek w podziemne kanały. W konsekwencji łódzkie cieki odbierają wody opadowe z terenu zlewni o powierzchni ponad 290 km2, a charakteryzuje je ograniczona i niewystarczająca pojemność retencyjna. Ponadto wzrost udziału powierzchni szczelnych i minimalna pojemność retencji gruntowej sprawia, że cieki te odprowadzają praktycznie całą objętość wód opadowych. W efekcie powoduje to całkowity odpływ wody i jej deficyt na terenie miasta, a jednocześnie podtopienia terenów położonych poniżej Łodzi. Część wód zatrzymywana jest w zbiornikach, których aktualnie jest w Łodzi ponad 50, w tym 14 w zlewni rzeki Ner, 34 zbiorniki w zlewni rzeki Bzury i pięć w zlewni rzeki Miazgi.
Z uwagi na przebiegający przez Łódź główny wododział Polski wody pochodzące z łódzkich źródeł zasilają pośrednio zarówno Odrę, jaki i Wisłę. Na obszarze miasta ma swój początek 16 z 18 łódzkich cieków, zebranych w trzech zlewniach (tab.1):
• zlewnia rzeki Bzury – Sokołówka, Brzoza, Aniołówka, Zimna Woda, Łagiewniczanka, Wrząca, Bzura;
• zlewnia rzeki Ner – Jasień, Jasieniec, Łódka z Bałutką, Karolewka, Olchówka z dopływami Gadką i Dobrzycką;
• zlewnia rzeki Miazgi – Miazga.
Tabele (PDF)
Program małej retencji
W latach 2000-2005 wykonane zostały Projekty generalne rzek – dla każdej z nich oddzielnie, składające się z części obejmującej obliczenia hydrologiczne i hydrauliczne, z części obejmującej stan istniejący oraz z części rozwiązań projektowych. Na podstawie wyników obliczeń określono możliwości retencyjne zlewni, w tym retencji zbiornikowej. W części drugiej znalazły się charakterystyki gleb, warunków wodnych, szaty roślinnej oraz ocena i analiza fauny, co w podsumowaniu daje nam biologiczną ocenę jakości wody w rzece i ocenę atrakcyjności siedliska. W części dotyczącej stanu istniejącego znalazły się dane o stanie technicznym umocnień i urządzeń wodnych. Projekty miały na celu nie tylko ocenę, ale również analizę możliwości działań prowadzących do poprawy stanu zlewni i wyeliminowania niekorzystnych zjawisk w niej zachodzących. Chodzi tu o lokalne podtopienia i zalania, degradację środowiska przyrodniczego, bardzo niski poziom wody gruntowej i zanikanie przepływów w rzekach, a także o zarastanie i wysychanie zbiorników. Analiza tych zjawisk i warunków ich występowania pozwoliła na wyciągnięcie wniosków i opracowanie priorytetowych działań w zlewni. W opracowaniu uwzględniono oceny stanu istniejącego oraz informacje o ilości i jakości zabudowy oraz o planach inwestycyjnych. Głównym działaniem, którego realizacja może przynieść wymierne efekty, jest odbudowa małej retencji poprzez budowę i odtworzenie zbiorników wodnych o charakterze retencyjnym (suche zbiorniki) lub retencyjno-widokowym (mokre zbiorniki). Z uwagi na to, że rzeki to jedyne odbiorniki wód opadowych ich przepustowość warunkuje możliwość ich odprowadzania. W projektach znalazły się wytyczne działań na samej rzece, w tym poprawa lub zmiana parametrów koryta, budowa zbiorników, a także działania w dolinie rzeki, w tym ograniczenie zabudowy i szczelności zlewni oraz ochrona przed zanieczyszczeniami. Uwzględniono również działania umożliwiające zwiększenie bioróżnorodności przyrodniczej. Stąd był już tylko jeden krok do zebrania wytycznych z poszczególnych projektów w Program małej retencji dla miasta Łodzi. Tabela 2 zawiera wykaz planowanych do realizacji zbiorników z podziałem na zlewnie. Program umieszczono w wieloletnich programach inwestycyjnych, a jego realizacja przewidziana jest w latach 2001-2010.
Dysproporcja liczby projektowanych zbiorników w stosunku do powierzchni zlewni wynika z dogodniejszych warunków hydrograficznych w zlewni rzeki Bzury, która charakteryzuje się głęboką i wciętą doliną, stosunkowo czystą wodą oraz słabo zurbanizowanymi terenami. Ner odznacza się płaską, szeroką doliną i większym dopływem zanieczyszczonych wód – zwłaszcza poniżej ujścia rzeki Jasień, na której zlokalizowane są przelewy burzowe z kanalizacji ogólnospławnej.
Fazy działań
Program małej retencji realizowany będzie w kilku fazach. Pierwsza z nich obejmuje rzekę Sokołówkę wraz z jej dopływem – rzeką Brzozą., Zaplanowano tam budowę kolejnych siedmiu zbiorników obok już istniejących. Dotychczas zrealizowane zostały dwa z nich – zbiornik Zgierska (2002-2003 r., o powierzchni 1,4 ha) oraz zbiornik Teresy (2004-2006 r., o powierzchni 0,44 ha). Położone w nieckach dawnych stawów rybnych spełniają funkcję retencyjno-widokową jako zbiorniki o stałym lustrze wody. Kolejne planowane inwestycje – zbiornik Wycieczkowa oraz Staw Wasiaka będą miały charakter zbiorników suchych, w których skład wejdzie odpowiednio sześć dużych i dwa mniejsze akweny o różnych rzędnych dna. Posłużą one przechwyceniu i spłaszczeniu fal powodziowych w okresie nawalnych deszczy. Ich powstanie pozwoli na rozbudowę osiedli mieszkaniowych i wyposażenie ich w sieć kanalizacji deszczowej.
W dobie dbałości o zachowanie zasad zrównoważonego rozwoju realizacja programu wpłynie korzystnie nie tylko na zwiększenie retencyjności zlewni, ale przyczyni się do zwiększenia powierzchni aktywnej przyrodniczo, usytuowanej w sąsiedztwie mieszkaniowych terenów zabudowanych. Stworzy nowe miejsca wypoczynku dla mieszkańców Łodzi. Ponadto pozwoli uzyskać efekt ekologiczny w postaci poprawy mikroklimatu i stanu czystości wód powierzchniowych.
Ograniczona zostanie uciążliwość nieutwardzonych i nieodwodnionych dróg dojazdowych. Dzięki zagospodarowaniu i przywróceniu środowisku istniejących, zaniedbanych fragmentów krajobrazu miejskiego poprawi się jego estetyka, a przy komfort życia mieszkańców miasta.
Równolegle do programu małej retencji powstała koncepcja przywrócenia miastu przekształconych przez człowieka rzek w formie maksymalnie zbliżonej do naturalnej. Zachowane w mieście nieliczne odcinki półnaturalnych koryt rzecznych i fragmenty niezabudowanych dolin stają się aktualnie bazą dla kompleksowych działań w zakresie renaturyzacji.
Renaturyzacja Sokołówki
Rzeka Sokołówka jest lewobrzeżnym dopływem rzeki Bzury o długości ok. 13,4 km. Zlewnia rzeki obejmuje północno-wschodnie tereny miasta. Sokołówka zachowała w dużym stopniu charakter cieku naturalnego. Na odcinku poniżej ul. Zgierskiej (aż do ujścia do rzeki Bzury) jej dolina charakteryzuje się unikatowymi walorami przyrodniczymi i jest stosunkowo słabo przekształcona przez człowieka. Dlatego na tym właśnie odcinku możliwa będzie renaturyzacja doliny, której koncepcja została opracowana we współpracy z Uniwersytetem Łódzkim w latach 90. Wtedy określone zostały działania mające na celu pogodzenie funkcji technicznej rzeki (odbiornika wód opadowych) oraz funkcji przyrodniczych doliny. Zgodnie z koncepcją przyjęto do realizacji program renaturyzacji rzeki Sokołówki, obejmujący odbudowę małej retencji poprzez odtworzenie czterech zbiorników wodnych oraz przebudowę koryta rzeki polegającą na przywróceniu jej naturalnego, kręto-meandrującego biegu. Program renaturyzacji podzielony został na dwa etapy realizacyjne: Etap I od ul. Zgierskiej do Al. Włókniarzy i Etap II od Al. Włókniarzy do ul. Szczecińskiej.W ramach programu zaplanowano budowę (odtworzenie) zbiorników retencyjnych. Zbiornik „Zgierska” – o pow. 1,4 ha (poniżej ul. Zgierskiej – w miejscu dawnego Stawu Chachuły) został oddany do użytku jesienią 2003 r. Zbiornik „Teresy” – o pow. 0,44 ha (powyżej Al. Włókniarzy – w miejscu dawnego Stawu Kordackiego) planuje się oddać w czerwcu br. Z kolei realizacja zbiornika „Żabieniec” – o pow. 1,28 ha (przy ul. Żabieniec) planowana jest na lata 2006-2007. W ramach programu nastąpi również utworzenie meandrującego koryta ziemnego na odcinku pomiędzy zbiornikami. Ponadto powstaną strefy ochronne wzdłuż cieku i na obrzeżach zbiorników oraz „wetlandy” na wylotach kanalizacji deszczowej.
Park w dolinie
Po zakończeniu zaplanowanych inwestycji teren pomiędzy ul. Zgierską oraz Al. Włókniarzy zagospodarowany zostanie w taki sposób, aby utworzyć „Park doliny rzeki Sokołówki”. Wykonana przez studentów Uniwersytetu Łódzkiego inwentaryzacja zieleni daje podstawy do rozpoczęcia działań związanych z kształtowaniem jej na tym obszarze. Ze względu na istniejące nasadzenia teren ten uznano za przyrodniczo cenny, a wzbogacony florą i fauną wodną w nowo powstałych zbiornikach będzie ciekawym miejscem na mapie miasta.
Na poddawanym renaturyzacji obszarze, w miejscach wylotów wód deszczowych, powstaną „wetlandy” pozwalające na podczyszczenie dopływających do rzeki wód. „Park doliny rzeki Sokołówki” powstanie na odcinku pomiędzy zrealizowanymi już zbiornikami „Zgierska” i „Teresy”. Już obserwuje się poprawę jakości wód odpływających ze zbiorników. Ich otoczenie, a także istniejące na nich wyspy stały się siedliskami ptactwa wodnego oraz miejscem naturalnej sukcesji roślinności wodnej. Powodzenie w zarybieniu zbiorników świadczy korzystnych o warunkach panujących w tych akwenach, sprzyjających rozwojowi fauny i flory. Powyższe fakty potwierdzają słuszność realizacji programu małej retencji nie tylko w aspekcie zatrzymania wody w zlewniach, ale także jako inicjatora szeregu zbawiennych dla klimatu miasta efektów.
Anita Zając-Waack
