Program obejmuje 300 mln zezwoleń z puli rezerwowej, która została przyznana nowym członkom europejskiego systemu handlu emisjami, na potrzeby współfinansowania komercyjnych projektów demonstracyjnych. Dotyczą one bezpiecznego dla środowiska systemu wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (tzw. instalacje CCS), a także innowacyjnych technologii z zakresu energii odnawialnej, wdrażanych na terytorium Unii Europejskiej. Proponowane 300 mln zezwoleń o wartości od 4 do 5 mld euro ulegnie spieniężeniu i zostanie rozprowadzonych w dwóch turach zaproszeń do składania wniosków. Obejmą one odpowiednio 200 i 100 mln zezwoleń.

Wsparcie dla CCS i OZE

NER300 ma na celu wsparcie co najmniej ośmiu projektów CCS i przynajmniej 34 projektów OZE, które należą do ośmiu różnych kategorii technologicznych. Wśród proponowanych technologii znajdują się: bioenergia, skoncentrowana energia słoneczna, systemy fotowoltaiczne oraz energia geotermalna i wiatrowa. Ponadto zaliczają się do nich energia oceanów oraz zarządzanie rozproszonym wytwarzaniem energii ze źródeł odnawialnych (inteligentne sieci). Przynajmniej jeden projekt, a maksymalnie trzy z nich, otrzyma wsparcie w każdym państwie członkowskim.

Connie Hedegaard, komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu, informując o swojej decyzji, powiedziała, że nie waha się nazwać jej kamieniem milowym w unijnej polityce przeciwdziałania zmianie klimatu. W jej przekonaniu Program NER300 jest jak Robin Hood, ponieważ dzięki niemu podmioty będące źródłem zanieczyszczeń finansują duże projekty demonstracyjne w dziedzinie nowych technologii niskoemisyjnych. Dotacje w wysokości 1,2 mld euro, sfinansowane przez sprawców zanieczyszczeń, pozwolą uzyskać kolejne 2 mld euro z inwestycji prywatnych. Wsparcie tego typu nastąpi w ramach 23 wybranych niskoemisyjnych projektów demonstracyjnych. Pomoże to krajom unijnym zachować pozycję lidera w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych i tworzyć nowe miejsca pracy w UE.

Wdrażany Program finansuje 50% innowacyjnych komponentów projektu, znanych jako koszty istotne, które odpowiadają za dodatkowe instrumenty wymagane w wyniku zastosowania innowacyjnych technologii z sektora OZE lub CSS. Zostaną one pomniejszone o wartość bieżącą netto świadczeń operacyjnych i kosztów powstałych w wyniku zastosowania technologii. Pozostałe 50% kosztów istotnych, a także konwencjonalnych kosztów projektu, będzie fundowanych z prywatnych inwestycji i przez wsparcie państw członkowskich. Ponad połowa kosztów istotnych inwestycji tego typu powinna zostać pokryta przez operatora.

Wartością dodaną Programu są wymagania dotyczące udostępniania wiedzy, które mają na celu przyśpieszenia wdrożenia instalacji CSS i technologii z dziedziny OZE. Ponadto ma on na celu rozpowszechnienie informacji o tych inicjatywach wśród szerszego grona odbiorców. Program jest wdrażany na szczeblu unijnym, jednak ważną rolę odgrywają zarówno państwa członkowskie, jak i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). – Europejski Bank Inwestycyjny w pełni zobowiązuje się do pomocy państwom członkowskim Unii Europejskiej w wypełnieniu ich celów na 2020 r. dotyczących klimatu i energii. Oferujemy więc naszą specjalistyczną wiedzę finansową i techniczną, aby wesprzeć wdrożenie inicjatywy NER300 – stwierdził Philippe Maystadt, prezes EBI.

Pożądane rezultaty

Przewidywanym efektem wdrożenia tego programu jest ożywienie rozwoju gospodarki niskoemisyjnej w Europie, zwiększenie rocznej produkcji energii odnawialnej na kontynencie o ok. 10 TWh oraz pobudzenie inwestycji w sektorze energetycznym. Ponadto jednym z jego rezultatów ma być zachęcenie państw członkowskich i sektora prywatnego do dokonywania inwestycji, zapewniających budowę i eksploatację do 2015 r. dwunastu obiektów demonstracyjnych, związanych z wychwytywaniem i składowaniem CO2.

W ramach realizacji wyróżnionych projektów przez kolejne 3-4 lata zatrudnienie znajdzie kilka tysięcy pełnoetatowych pracowników. Z kolei przez następne 15-20 lat przy obsłudze gotowych instalacji zatrudnionych będzie na pełen etat ok. tysiąca osób. – Inicjatywa NER300 potwierdza, że UE27 może razem zrobić więcej niż każdy z nas osobno. Dochody ze sprzedawania uprawnień do emisji CO2 pozwolą na przekazanie ok. 4,5 mld euro na innowacyjne projekty z zakresu OZE i technologie wychwytywania oraz składowania dwutlenku węgla. Łącznie ze składkami sponsorów projektu i państw członkowskich suma ta wyniesie nawet 9 mld euro – dodała C. Hedegaard. W jej opinii program NER300 może stanowić potrzebny bodziec do tego, aby UE pozostała na pozycji lidera w sektorze technologii przyjaznych klimatowi. Europa ma odpowiednie umiejętności, aby wprowadzić pozostałe kraje świata w sferę wynalazczości technologicznej na miarę wyzwań związanych ze zmianą klimatu. Inicjatywa NER300 ma pełnić funkcję katalizatora dla projektów demonstracyjnych, które umożliwią nowym, niskoemisyjnym technologiom zaistnienie na komercyjnym rynku. – Tego typu rozwiązania będą stawały się coraz ważniejszym źródłem przyszłego wzrostu gospodarki i rynku pracy. Przyczynią się również do spełnienia naszych ambitnych celów w zakresie ochrony klimatu na 2020 r. i w następnych latach – skonkludowała.

 

Monika Hamara

Komisja Europejska

Przedstawicielstwo w Polsce