Niezbędne poparcie i akceptacja
Rozpoczęty został proces konsultacji projektu nowej polityki energetycznej Polski do 2030 r. Jest to wstępny etap konsultacji społecznych.
Ministerstwo Gospodarki chce jeszcze w trakcie prac nad tym najważniejszym dokumentem w zakresie energetyki poddać pod dyskusję kluczowe elementy nowej polityki, aby wypracowywane rozwiązania i podejścia były optymalne i zyskały powszechne poparcie i akceptację, w tym m.in. przedstawicieli sektora energetycznego, jak również reprezentantów odbiorców energii.
Do konsultacji przekazany został najważniejszy fragment projektu nowej polityki, tj. „Strategia do 2030 r.”, stanowiący istotę i jądro całego dokumentu, a także „Tezy do dyskusji nad Polityką energetyczną Polski do 2030 r.”, będące swego rodzaju katalizatorem dyskusji. Materiały te zostały wysłane jak najszerszym rozdzielnikiem, a także zamieszczone na stronie internetowej MG, aby wszyscy zainteresowani mogli się wypowiedzieć. Na uwagi oczekujemy do 1 września br., a w drugiej połowie września przewidujemy zorganizowanie konferencji konsultacyjnej, poświęconej polityce energetycznej Polski. Oczywiście są to tylko wstępne konsultacje. Cały projekt dokumentu, obejmujący również ocenę dotychczasowej polityki energetycznej oraz program działań wykonawczych na kolejne cztery lata wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, zostanie poddany formalnym konsultacjom społecznym i uzgodnieniom. Bardzo istotnym elementem tych konsultacji będzie postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko projektu polityki. Przewiduję, że procesu dyskusji i uzgodnień zostanie zakończony do końca listopada br., a Rada Ministrów rozpatrzy i przyjmie „Politykę energetyczną Polski do 2030 r.” w grudniu 2008 r.
Tak jak wielokrotnie wskazywałem, projekt nowej polityki energetycznej to faktycznie zupełnie nowy dokument. Istotą podejścia jest tu praktyczne wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju kraju. Wyraża je najlepiej zapis z projektu: „Celem polityki energetycznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju, wzrost konkurencyjności gospodarki i jej efektywności energetycznej, a także ochrony środowiska. Cele te będą traktowane równoważnie przy realizacji polityki energetycznej państwa. Rząd Polski dążyć będzie do optymalizacji i zrównoważenia powyższych czynników, aby wzrost bezpieczeństwa energetycznego realizowany był przy minimalnym obciążeniu dla środowiska, nie skutkował nadmiernym wzrostem cen energii oraz zapewniał konkurencyjność polskiej gospodarki w skali międzynarodowej”.
Konsekwencją takiego myślenia jest nadanie w polityce energetyczne szczególnej rangi efektywności energetycznej. Postęp w tej dziedzinie będzie kluczowy dla realizacji wszystkich celów dokumentu. W związku z tym zostaną podjęte wszelkie możliwe działania przyczyniające się do wzrostu efektywności energetycznej. Dotychczas przygotowane polityki energetyczne promowały zwiększenie efektywności energetycznej, jednakże nie wytyczały celów do osiągnięcia na kolejne lata. Obecny dokument wyznacza dwa bardzo ambitne cele. Pierwszy cel – zeroemisyjny wzrost gospodarczy – będzie osiągany poprzez wytyczenie ścieżki dochodzenia oraz jej realizację przy pomocy wszelkich możliwych do wykorzystania narzędzi. Drugi cel – osiągniecie w 2030 r. energochłonności gospodarki Polski na poziomie gospodarki UE (15% w 2005 r.) – wiąże się z trzykrotną poprawą efektywności energetycznej, co pokazuje jak duży postęp w tym zakresie jest potrzebny.
Podobnie jak podnoszenie efektywności energetycznej ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo energetyczne, także rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii podwyższa to bezpieczeństwo. Im więcej energii będziemy wytwarzać w oparciu o zasoby krajowe, a energetyka odnawialna to prawie w 100% takie zasoby, tym większe będzie nasze bezpieczeństwo energetyczne, ponieważ mniej będziemy uzależnieni od dostaw nośników energii z zagranicy, często z rejonów niestabilnych politycznie. Również im więcej energii elektrycznej będziemy wytwarzać lokalnie, bliżej odbiorcy, tj. w tak zwanej generacji rozproszonej, tym mniej będziemy narażeni na zakłócenia funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, szczególnie w postaci black-outów, oraz tym mniejsze będą straty energii na przesyle i dystrybucji. A właśnie filozofia generacji rozproszonej jest w praktyce realizowana poprzez rozwój energetyki odnawialnej. Przy okazji warto zaznaczyć, że to właśnie farmy wiatrowe zlokalizowane w rejonie Świnoujścia pozwoliły na częściowe utrzymanie zasilania w energię elektryczną tego miasta w czasie kwietniowej awarii systemu elektroenergetycznego.
W projekcie polityki energetycznej przyjęto wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii w bilansie energii finalnej do poziomu 15% w 2020 r., tj. takiego, jaki wynika dla Polski z projektu dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, oraz do poziomu 20% w 2030 r.
Oczywiście naszym największym zasobem energetycznym jest węgiel. Jest on i nadal będzie podstawą naszej energetyki. Projekt polityki w sposób jednoznaczny podkreśla ten fakt, wskazując jako strategiczny cel rozwój czystych technologii węglowych. Szczególne znaczenie w tym zakresie ma technologia wychwytywania i magazynowania dwutlenku węgla (CCS). Przewiduje się bardzo aktywny udział Polski w przygotowaniu i realizacji Flagowego Programu Komisji Europejskiej, dotyczącego budowy 12 obiektów demonstracyjnych CCS do 2015 r. Zakłada się, że dwie takie instalacje zostaną zlokalizowane w Polsce.