O zdrowiu, polityce miejskiej i usługach
Podczas posiedzenia Zarządu Związku Miast Polskich 6 lipca r. w Białej Podlaskiej w związku z sytuacją w służbie zdrowia zaapelowano o niezwłoczne podjęcie działań zmierzające do decentralizacji systemu. Zdaniem Zarządu ZMP, dzisiejszy kryzys jest prostą konsekwencją wcześniej podjętych decyzji dotyczących likwidacji kas chorych, wycofania się z reform i przywrócenia pełnej centralizacji systemu.
W podjętym stanowisku w tej sprawie można przeczytać, iż centralizacja powszechnych usług publicznych, świadczonych w większości na poziomie lokalnym (gmina, powiat, rzadziej województwo), nie tylko nie przynosi żadnych zmian na lepsze, ale też stwarza poważne zagrożenie kryzysem w relacjach między aparatem państwowym a innymi podmiotami, uczestniczącymi w procesie organizowania i świadczenia usług medycznych. W tej sytuacji w sprawach dotyczących działań doraźnych ZMP domaga się przeprowadzenia rzetelnych negocjacji z pracownikami publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zdjęcia z samorządów nieuczciwie przekazanych obowiązków “właścicielskich”, zapewnienia rzetelnego finansowania usług świadczonych przez te podmioty, które wykonują “ponadkontraktowe” usługi, nierealizowane przez placówki strajkujące, i rzetelnej wyceny punktów w systemie finansowania. W kwestiach dotyczących powrotu do reform systemowych postulowano wprowadzenie możliwości restrukturyzacji i komercjalizacji placówek w sposób ustalony przez właściwe podmioty, w tym w ramach PPP, oparte na normalnych zasadach obowiązujących w polskim prawie (bez tworzenia sztucznych, niewydolnych podmiotów) oraz przywrócenie rozdziału zasadniczych funkcji: regulacyjnej i płatnika (niezależne instytucje ubezpieczeniowe – w zakresie podstawowym: kasy chorych, w zakresie nadobowiązkowym: prywatne). Ponadto domagano się ustalenia zakresu usług objętych ubezpieczeniem podstawowym, na podstawie negocjacji pomiędzy kasami chorych a świadczeniodawcami, traktowanymi równoprawnie, bez względu na charakter placówek.
Antymiejski wymiar?
Podjęto także stanowisko w sprawie priorytetu miejskiego w polityce państw członkowskich UE, w którym zaapelowano do Komisji Europejskiej, polskiego rządu i władz województw o uwzględnienie problematyki miejskiej, a zwłaszcza mieszkalnictwa, w regionalnych programach operacyjnych. Unia Europejska coraz wyraźniej dostrzega problemy miast, czemu daje wyraz w uchwałach Parlamentu Europejskiego (PE), rozporządzeniach Komisji Europejskiej, strategii tematycznej środowiska miejskiego, polityce spójności wobec miast czy ostatnio w Karcie Lipskiej oraz rezolucji PE w sprawie mieszkalnictwa i polityki regionalnej. ZMP wyraża żal, że wymiar miejski nie znalazł należytego miejsca w polskich Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia. W ślad za tym nie uzyskał odpowiedniej rangi w niektórych regionalnych programach operacyjnych, a tam, gdzie został uwzględniony, nie zawsze obejmuje sprawy mieszkalnictwa z takim trudem wynegocjowane w PE.
Zarząd przegłosował też stanowisko w sprawie autonomii gmin w zakresie sposobu realizacji zadań własnych, w którym zwrócono się o szybkie dokończenie rozpoczętych zmian przepisów szczegółowych UE, dotyczących realizacji lokalnych usług publicznych, świadczonych powszechnie obywatelom przez gminy. Czytamy w nim: Gminy, podejmując decyzje w tym zakresie, ustalają najpierw w sposób precyzyjny jakość, zakres i standard świadczonych powszechnie usług publicznych oraz określają zamierzone rezultaty. Następnie postanawiają, czy usługa może być świadczona samodzielnie, czy też jej wykonanie należy zlecić podmiotowi zewnętrznemu. Ten sposób postępowania jest zgodny z zasadą subsydiarności, w ramach posiadanego mandatu i ponoszonej odpowiedzialności, a jednocześnie wzmacnia lokalną demokrację. Zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców zgodnie z ich wolą powinno być nadrzędne wobec zasady wolnej konkurencji.
Samorządowcy z miast sprzeciwiają się również rezerwom subwencji drogowej i oświatowej, które należy – ich zdaniem – zlikwidować, gdyż mają one charakter uznaniowy.
Uwagi do projektów
W trakcie dyskusji na temat zmian ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzono liczne szczegółowe poprawki do projektu, który mimo że proponuje kilka korzystnych rozwiązań (np. włączenie terenów kolejowych do planów), zawiera wiele niekonsekwencji i błędów. Postulowano zastąpienie “uzgodnień” projektu planu “opiniowaniem”, ponieważ zaproponowany zapis może ograniczać suwerenność decyzji samorządu, a uchwalanie planu jest przecież zadaniem własnym gminy. W projekcie ustawy Prawo budowlane sprzeciw wzbudziło m.in. pojęcie inwestycji koniecznej, które omija władztwo gminy na jej terenie i jest tym samym sprzeczne z ideą samorządności.
Odrzucono projekt o swobodzie działalności gospodarczej, o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku rolnym.
Zaproponowano pilną modyfikację tabeli płac pracowników samorządowych i przedstawienie tego postulatu na najbliższym posiedzeniu KWRiST.
Joanna Proniewicz
Śródtytuły od redakcji
W podjętym stanowisku w tej sprawie można przeczytać, iż centralizacja powszechnych usług publicznych, świadczonych w większości na poziomie lokalnym (gmina, powiat, rzadziej województwo), nie tylko nie przynosi żadnych zmian na lepsze, ale też stwarza poważne zagrożenie kryzysem w relacjach między aparatem państwowym a innymi podmiotami, uczestniczącymi w procesie organizowania i świadczenia usług medycznych. W tej sytuacji w sprawach dotyczących działań doraźnych ZMP domaga się przeprowadzenia rzetelnych negocjacji z pracownikami publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zdjęcia z samorządów nieuczciwie przekazanych obowiązków “właścicielskich”, zapewnienia rzetelnego finansowania usług świadczonych przez te podmioty, które wykonują “ponadkontraktowe” usługi, nierealizowane przez placówki strajkujące, i rzetelnej wyceny punktów w systemie finansowania. W kwestiach dotyczących powrotu do reform systemowych postulowano wprowadzenie możliwości restrukturyzacji i komercjalizacji placówek w sposób ustalony przez właściwe podmioty, w tym w ramach PPP, oparte na normalnych zasadach obowiązujących w polskim prawie (bez tworzenia sztucznych, niewydolnych podmiotów) oraz przywrócenie rozdziału zasadniczych funkcji: regulacyjnej i płatnika (niezależne instytucje ubezpieczeniowe – w zakresie podstawowym: kasy chorych, w zakresie nadobowiązkowym: prywatne). Ponadto domagano się ustalenia zakresu usług objętych ubezpieczeniem podstawowym, na podstawie negocjacji pomiędzy kasami chorych a świadczeniodawcami, traktowanymi równoprawnie, bez względu na charakter placówek.
Antymiejski wymiar?
Podjęto także stanowisko w sprawie priorytetu miejskiego w polityce państw członkowskich UE, w którym zaapelowano do Komisji Europejskiej, polskiego rządu i władz województw o uwzględnienie problematyki miejskiej, a zwłaszcza mieszkalnictwa, w regionalnych programach operacyjnych. Unia Europejska coraz wyraźniej dostrzega problemy miast, czemu daje wyraz w uchwałach Parlamentu Europejskiego (PE), rozporządzeniach Komisji Europejskiej, strategii tematycznej środowiska miejskiego, polityce spójności wobec miast czy ostatnio w Karcie Lipskiej oraz rezolucji PE w sprawie mieszkalnictwa i polityki regionalnej. ZMP wyraża żal, że wymiar miejski nie znalazł należytego miejsca w polskich Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia. W ślad za tym nie uzyskał odpowiedniej rangi w niektórych regionalnych programach operacyjnych, a tam, gdzie został uwzględniony, nie zawsze obejmuje sprawy mieszkalnictwa z takim trudem wynegocjowane w PE.
Zarząd przegłosował też stanowisko w sprawie autonomii gmin w zakresie sposobu realizacji zadań własnych, w którym zwrócono się o szybkie dokończenie rozpoczętych zmian przepisów szczegółowych UE, dotyczących realizacji lokalnych usług publicznych, świadczonych powszechnie obywatelom przez gminy. Czytamy w nim: Gminy, podejmując decyzje w tym zakresie, ustalają najpierw w sposób precyzyjny jakość, zakres i standard świadczonych powszechnie usług publicznych oraz określają zamierzone rezultaty. Następnie postanawiają, czy usługa może być świadczona samodzielnie, czy też jej wykonanie należy zlecić podmiotowi zewnętrznemu. Ten sposób postępowania jest zgodny z zasadą subsydiarności, w ramach posiadanego mandatu i ponoszonej odpowiedzialności, a jednocześnie wzmacnia lokalną demokrację. Zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców zgodnie z ich wolą powinno być nadrzędne wobec zasady wolnej konkurencji.
Samorządowcy z miast sprzeciwiają się również rezerwom subwencji drogowej i oświatowej, które należy – ich zdaniem – zlikwidować, gdyż mają one charakter uznaniowy.
Uwagi do projektów
W trakcie dyskusji na temat zmian ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadzono liczne szczegółowe poprawki do projektu, który mimo że proponuje kilka korzystnych rozwiązań (np. włączenie terenów kolejowych do planów), zawiera wiele niekonsekwencji i błędów. Postulowano zastąpienie “uzgodnień” projektu planu “opiniowaniem”, ponieważ zaproponowany zapis może ograniczać suwerenność decyzji samorządu, a uchwalanie planu jest przecież zadaniem własnym gminy. W projekcie ustawy Prawo budowlane sprzeciw wzbudziło m.in. pojęcie inwestycji koniecznej, które omija władztwo gminy na jej terenie i jest tym samym sprzeczne z ideą samorządności.
Odrzucono projekt o swobodzie działalności gospodarczej, o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku rolnym.
Zaproponowano pilną modyfikację tabeli płac pracowników samorządowych i przedstawienie tego postulatu na najbliższym posiedzeniu KWRiST.
Joanna Proniewicz
Śródtytuły od redakcji
| Spotkanie lubelskich samorządowców Podczas spotkania Zarządu ZMP z burmistrzami i prezydentami województwa lubelskiego dyskutowano na temat Regionalnego Programu Operacyjnego. Andrzej Pruszkowski, przewodniczący sejmiku województwa lubelskiego, podkreślił, że nowa koalicja wprowadziła do tego dokumentu komponent miejski, którego wcześniej w nim nie było. Przedstawiciele samorządów zwracali uwagę, że należy uprościć procedury składania wniosków, wprowadzić ich preselekcję, doprecyzować zapisy dotyczące np. rewitalizacji oraz stworzyć jasne kryteria wyboru projektów. Tadeusz Wrona, prezydent Częstochowy, podzielił się doświadczeniami ze swojego regionu, gdzie poszczególne subregiony uzgadniają podział środków poza konkursem. Zdaniem obecnych na spotkaniu, wspólne projekty z gminami lepiej realizować w oparciu o niesformalizowane porozumienia niż o statutowe związki. |
