Polichlorowane bifenyle, często w Polsce spotykane pod nazwą polichlorowane dwufenyle i określane skrótem PCB, nie występują w przyrodzie jako naturalne związki, a ich pojawienie się w środowisku naturalnym wynika z nieświadomej lub nieodpowiedzialnej działalności człowieka. Z chemicznego punktu widzenia PCB są mieszaniną zwykle kilkudziesięciu kongenerów, jakie powstają w wyniku chlorowania prostego związku chemicznego – bifenylu. Fizycznie, w zależności od zawartości chloru w cząsteczkach, są to produkty o konsystencji oleistej lub stałej, które w latach 1950-1980 produkowane były przez różne firmy chemiczne. Ponad 70% produkcji PCB zostało wykorzystane jako ciecze trudnopalne o dobrych właściwościach dielektrycznych do napełniania transformatorów i kondensatorów, jak również innych urządzeń elektroenergetycznych, a pozostała ich ilość była wykorzystana jako płyny hydrauliczne, płyny w wymiennikach ciepła, dodatki do farb i lakierów, jako plastyfikatory do tworzyw sztucznych, środki konserwujące itp.




Fot. 1. Kondensator po awarii.

Awarie urządzeń z PCB oraz kompleksowe badania wykazały, że PCB przynoszą nie tylko korzyści techniczne, lecz stanowią również poważne zagrożenie dla środowiska. Spowodowało to pod koniec lat 70. wstrzymanie produkcji PCB, ale nega...