Po usunięciu ze ścieków skratek i piasku, przy wykorzystaniu różnego rodzaju krat, sit, piaskowników lub urządzeń wielofunkcyjnych (zblokowanych), kolejnym elementem mechanicznego „podczyszczania ścieków” komunalnych są osadniki wstępne.
Służą one przede wszystkim do odciążenia z ładunku zanieczyszczeń układu biologicznego oczyszczalni. Zatrzymują zarówno zawiesiny łatwo opadające, część zawiesin trudno opadających, jak również tłuszcze gromadzące się na powierzchni lustra ścieków w osadniku. W osadnikach wstępnych prędkość przepływu ścieków jest mała, co sprzyja sedymentacji zawiesin, których gęstość jest większa od wody. Opadając, tworzą na dnie zbiornika osad nazywany przez eksploatatorów osadem surowym lub osadem wstępnym. Ilość gromadzącego się osadu w osadniku zmniejsza się wraz ze wzrostem długości drogi przepływu ścieków w osadniku. Najwięcej osadu jest na początku (na dopływie) osadnika, a grubość warstwy osadu na odpływie okazuje się najmniejsza. W związku z tym urządzenia zgarniające mechanicznie osady przegarniają je w kierunku przeciwnym do przepływu ścieków przez zbiornik. Gromadzone na powierzchni osadnika tłuszcze o gęstości mniejszej niż woda są zatrzymywane przed odpływem z osadnika za pomocą ścianek przegrodowych, nazywanych często deskami reflektorowymi (lub ściankami nurkowymi), zanurzonymi na głębokość od 0,2 do 0,5 m pod powierzchnią śc...