W zależności od kierunku przepływu ścieków piaskowniki dzielimy na poziome i pionowe (o przepływie pionowo-wirowym), opisane w poprzednim artykule. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem w modernizowanych i budowanych oczyszczalniach są piaskowniki poziome.
W oczyszczalniach, w których przepływy dobowe nie przekraczają kilkunastu tysięcy metrów na dobę, coraz częściej stosuje się urządzenia wielofunkcyjne, usuwające równocześnie ze ścieków skratki i piasek. Porównanie tych urządzeń jest istotne z punktu widzenia eksploatatora zarówno pod względem zalet, jak i wad, które pojawią się w trakcie eksploatacji urządzeń. Należy również uwzględnić stopień skomplikowania zastosowanych w tych urządzeniach rozwiązań konstrukcyjnych.
Dzięki temu w jednym zblokowanym urządzeniu zachodzi wstępne mechaniczne podczyszczanie ścieków, wykorzystujące w procesie kraty lub sita opisywane w poprzednim artykule w połączeniu z piaskownikiem. Urządzenia nazywane sitopiaskownikami są całkowicie zabudowane, a kratopiaskowniki tylko częściowo (mają najczęściej niezabudowaną kratę). Sitopiaskownik jest lepiej zhermetyzowany niż kratopiaskownik. Zapobiega się w ten sposób pojawianiu się dużych ilości gazów fermentacyjnych. Uciążliwość powstających niebezpiecznych gazów jest przy tych urządzeniach i tak mniejsza niż w tradycyjnych rozwiązaniach z kanałami dopływowymi przed kratą cz...