dr hab. arch. Krzysztof Skalski
Forum Rewitalizacji
Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego


Rewitalizacja miast

W ostatnich kilku latach głośno zrobiło się o rewitalizacji miast, terenów zdegradowanych, powojskowych i poprzemysłowych. Można wręcz zaryzykować stwierdzenie, że słowo rewitalizacja jest modne. Stało się tak chyba przede wszystkim dzięki funduszom strukturalnym, które na tego typu działania przewidują znaczne dotacje z budżetu Unii Europejskiej. Niestety, mimo mody, niewiele tak naprawdę w tej materii się dzieje, a potrzeby są znaczne. Procesy degradacji technicznej i społecznej na niektórych obszarach miast są wyraźne. Dlatego, aby im przeciwdziałać, należy jak najszybciej poszerzyć realizację programów rewitalizacji. Chodzi o kompleksowe programy podejmowane przez samorząd terytorialny, oparte na działaniach technicznych, gospodarczych i społecznych. Obejmują one zdegradowane dzielnice staromiejskie, blokowiska, obszary powojskowe i poprzemysłowe, dążąc do utrzymania lub stworzenia miejsc pracy w zrównoważonym środowisku.
Trzeba przy tym pamiętać, że dla powodzenia programów rewitalizacji konieczny jest aktywny i dobrowolny udział rozmaitych podmiotów (banków, prywatnych właścicieli mieszkań i budynków, inwestorów prywatnych, wspólnot mieszkaniowych, kupców, stowarzyszeń lokalnych itd.). Istotna jest również właściwa skala działań i autonomia jednostki zarządzającej (operatora przekształceń) oraz elastyczność i pragmatyzm w konkretnych realizacjach przy jednoczesnym zachowaniu przyjętej strategii działań.
Ponieważ umiejętności w dziedzinie rewitalizacji są ciągle ograniczone, winna stać się ona przedmiotem specjalistycznych szkoleń dla kadr samorządowych, tak by skutecznie skorzystać z różnych form dostępnej pomocy zewnętrznej.