Ogród Doświadczeń

Ogród nauki i doświadczeń w Danfoss Universe w Nordborg położony jest na wyspie Als w południowej części Danii, blisko granicy z Republiką Federacją Niemiec. Ten niezwykły park powstał przy domu Mads’a Clausen’a, założyciela firmy Danfoss, działającej od 1933 r. Władze przedsiębiorstwa, które wyspecjalizowała się w wytwarzaniu komponentów do chłodnictwa, klimatyzacji i ogrzewania, założyły także park na obszarze 5,5 ha. Jego uroczyste otwarcie miało miejsce 5 maja 2005 r.

Pomysłodawcą budowy był Jørgen Mads Clausen, syn założyciela firmy Danfoss i jej obecny prezes. Uważa on, że problemem dzisiejszych czasów jest fakt, że ludzie nie interesują się nauką, ponieważ nie mogą zobaczyć jak ona działa. Sam pomysłodawca parku w dzieciństwie próbował sprawdzić, jak działają różnego rodzaju urządzenia. Do jego pierwszych własnych doświadczeń z techniką posłużył mu m.in. budzik, który rozkładał na części. Park jest właśnie odpowiedzią na tego typu potrzeby poznawcze. I właśnie dlatego Danfoss Universe to miejsce, w którym można zobaczyć, jak działają technologiczne rozwiązania. Urządzenia w parku dostarczają – nie tylko dzieciom i młodzieży – tyle wrażeń, aby zaspokoić ich potrzebę poznania i dodać wiary we własne zdolności, które pozwolą kontynuować karierę, np. w nauce lub przedsiębiorczości.

 

Danfoss Universe to doskonałe miejsce do zabawy dla całej rodziny. Odwiedzający w ciągu wielu dni mogą tu poznać prawa rządzące naturą, a także wspaniały świat nauki, który ułatwia nam życie. Jednak by dowiedzieć się czegoś lub nauczyć, trzeba aktywnie uczestniczyć w doświadczeniach, bo tak naprawdę zabawa rozpoczyna się, gdy człowiek zacznie używać zarówno ciało, jak i umysłu. Już dwa lata po otwarciu park odwiedziło ponad 330 tys. osób. Odwiedzający mają możliwość skorzystania z dwustu różnych atrakcji uczących poprzez zabawę. Niekwestionowanym symbolem parku jest niebieska kostka zwana Blue Cube o wymiarach 23 x 23 x 22 m. Ustawiona w centralnym miejscu parku została zakupiona w 2000 r. podczas światowej wystawy Expo w Hanowerze w Niemczech. Sześcienna kostka skonstruowana jest tak, aby po jej ścianach spływała woda, tworząc ciekłą elewację, która następnie odbija promienie słoneczne. Codziennie obmywa ją 60 m³, co odpowiada 450 tys. szklanek wody na godzinę. We wnętrzu pawilonu zwiedzających czekają bliskie spotkania z siłami natury, czyli 18-metrowym gejzerem, lodowcem, trzęsieniem ziemi i lawą, a nawet błyskawicami i grzmotami, których doświadczyć można z bliska.

 

Inną atrakcją jest laboratorium energii, zwane EnergyLab. Miejsce to zapewnia doskonałą zabawę i warto się tam wybrać w większym gronie – z przyjaciółmi bądź rodziną. Odwiedzający mogą nie tylko poznać sposób, w jaki funkcjonują urządzenia tu zgromadzone, ale wziąć także udział w interaktywnych zadaniach. Te swego rodzaju konkursy mają za zadanie skłonić ludzi współpracy bądź zdrowej rywalizacji podczas wykonywania określonych ćwiczeń. Polegają one m.in. na odpowiednim ustawieniu baterii słonecznej, dzięki której uruchamia się fontanna. W tej konkurencji wygrywa ten, którego strumień wody wzbije się najwyżej. Podobnie wygląda zadanie z kierowaniem turbinami wiatrowymi, które należy tak ustawić względem wiatru, by jak najefektywniej wykorzystać jego siłę. Gry dotyczą też wykorzystania siły fal morskich, ciśnienia wody czy działania pomp olejowych. Jednak największą atrakcją tego laboratorium wydaje się kołowa bieżnia dla dorosłego człowieka, która swoim wyglądem przypomina koło dla chomika. Efektów specjalnych w trakcie biegania nie brakuje. Dzięki wykonywaniu tej czynności można wyprodukować energię do oświetlenia koła. Po zapaleniu lamp biegnący odczuje wyraźnie większy opór. Ponadto innym ciekawym zajęciem jest możliwość napełnienia na czas koszyka kulami, a nawet wyprodukowanie tak dużej energii, by wystarczyła ona na wywołanie pamiątkowego zdjęcia z polaroidu.

Jeszcze inne doznania zapewniono w pawilonie Explorama, który został oparty na teorii inteligencji wielorakiej (multiple intelligence), opracowanej przez Howarda Gardnera, amerykańskiego wykładowcę Harvardu, specjalistę m.in. z psychologii uczenia się. W Exploramie można się zapoznać z pięćdziesięcioma różnych działaniami, które skoncentrowane są na wykorzystaniu kreatywności i inteligencji człowieka. Każdy z nas posiada wiele jej rodzajów, ale wykorzystuje je w różnym stopniu. H. Gardner wyróżnił następujące inteligencje: logiczno-matematyczną, językową, wizualno-przestrzenną, ruchową, muzyczną, interpersonalną, która odnosi się zarówno do poznania siebie, jak i innych, przyrodniczą oraz egzystencjalna, dotyczącą naszej umiejętności radzenia sobie w życiu. Dlatego w tym pawilonie poznamy samego siebie. Można tu także prowadzić różne eksperymenty, m.in. poleżeć na łożu fakira lub pod olbrzymim kamieniem wiszącym na linie, pokonać tor przeszkód, przełożyć kulkę z kubeczka do kubeczka przyczepionego do półmetrowej, wiotkiej witki, a także doświadczyć telepatii i pozwolić komputerowi „przeczytać” nasze myśli.

Innym miejscem, służącym do aktywnego odkrywania technologii cyfrowych obecnych w naszym codziennym życiu, jest Bitland. Tu dowiemy się, jak działa komputerowa myszka, można pograć na wirtualnych instrumentach, jedynie za sprawą ruchów dłoni w powietrzu. Zrozumiemy też, w jaki sposób wiadomość z jednego telefonu komórkowego przesyłana jest do drugiego, oraz jak zapisują się dane w odtwarzaczu MP3. Atrakcje zgromadzone w tym pawilonie kierowane są głównie do dzieci i młodzieży, nie brak tu jednak rozbawionych dorosłych.

Udział w eksperymentach i grach, a także wstęp, nie tylko do tego pawilonu, możliwy jest wyłącznie po „zalogowaniu się” odciskiem palca, pobranym przy wejściu do parku.

 

Cyfrowy świat Bitland, znajduje się w pawilonie Cumulus, wybudowanym w 2007 r. Jego autorem jest berliński architekt, Jürgen H. Mayer. Sylwetka budynku jest dynamiczna za sprawą wyjątkowej linii dachu. Obiekt zaprojektowany został tak, by zatrzeć granicę między ziemią a niebem, dlatego ma przypominać kłębiastą chmurę. W tej przestrzeni można spełnić marzenie o „bujaniu w obłokach”, bowiem przed budynkiem znajduje się trampolina, a zdjęcia robione skaczącej osobie, wykonane z wyznaczonego miejsca, dają niesamowite wrażenie, np. stania, wiszenia czy siedzenia na dachu budynku. Przez prestiżowy amerykański miesięcznik turystyczny „Condé Nast Traveler” Cumulus został uznany w 2008 r. za jeden z siedmiu nowych cudów świata architektury.

Warto dodać, żewymienione atrakcje są otoczone różnymi ogrodami. Wśród charakterystycznych elementów wyróżnić można wielki staw w parku. Tu też znajduje się Blue Cube. Z kolei dawny dom założyciela fabryki zdobi ogród bylinowy, w którym przeważają lawenda i róże. Natomiast przy budynku Cumulusa znajduje się wspaniały, nowoczesny ogród z fantazyjnie poprzycinanymi bukszpanami i formowanymi drzewami. Całe jego wnętrze otoczone jest lawendową wstęgą.

 

 

dr inż. Monika Edyta Drozdek

architekt krajobrazu

Zakład kształtowania Terenów Zieleni w Kalsku

Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sulechowie