PPP w gospodarce wodno-ściekowej
Zgodnie z ustawą z 28 lipca 2005 r. partnerstwo publiczno – prywatne (PP-P), to oparta na specjalnej umowie współpraca podmiotu publicznego i partnera prywatnego, służąca realizacji zadania publicznego, jeśli odbywa się na zasadach określonych w tej ustawie PP-P.
Przedmiotem umowy o PP-P jest realizacja przez partnera prywatnego określonego przedsięwzięcia o charakterze publicznym na rzecz podmiotu publicznego za wynagrodzeniem. Pod pojęciem przedsięwzięcia ustawodawca rozumie szeroki zakres współpracy obejmujący miedzy innymi zaprojektowanie lub realizację inwestycji (budowę, rozbudowę, przebudowę, połączoną z eksploatacją, utrzymaniem lub zarządzaniem przedmiotu inwestycji oraz świadczenie usług publicznych przez okres powyżej 3 lat, jeżeli obejmuje eksploatację, utrzymanie lub zarządzanie obiektem na podstawie umowy dzierżawy (lub podobnej).
Fundamentalną podstawą umowy o PP-P jest zobowiązanie partnera prywatnego do poniesienia w całości lub części nakładów na realizację przedsięwzięcia, bowiem włączenie podmiotów prywatnych i ich kapitałów do systemu finansowania infrastruktury publicznej jest głównym celem zawierania takich umów.
Warunkiem uruchomienia PP-P jest to, że taki sposób wykonywania zadania dla interesu publicznego przynosi większe korzyści niż inny sposób realizacji (bez partnera prywatnego). Taka możliwość w szczególności wpływa na oszczędność w wydatkach, podniesienie standardu usług lub obniżenie uciążliwości dla otoczenia.
Idea PP-P z natury rzeczy mogłaby być powszechnie stosowana w realizacji zadań z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków i to zarówno w części inwestycyjnej jak i eksploatacyjnej. Na przeszkodzie stoją jednak dwa elementy. Jednym z nich jest czynnik prawny przewidujący skomplikowaną procedurę ustawowej formuły PP-P. Szczególnie wykonywanie wieloaspektowej analizy przedsięwzięcia w celu określenia jego efektywności ekonomicznej, jak i porównanie kosztów i korzyści, oraz zagrożeń i ryzyka związanego z jego realizacją. Drugi z elementów wiąże się z występującymi ciągle w gminach dużymi obawami co do dopuszczenia inwestorów prywatnych do infrastruktury wodociągowo–kanalizacyjnej.
Praktycznie rzecz biorąc formuła PP-P w układzie ustawowym jeszcze nie „ruszyła”, gdyż jak dotąd (mimo uchwalenia ustawy przed 9 miesiącami) ministrowie do spraw finansów i gospodarki nie wydali rozporządzeń wykonawczych w sprawie elementów analiz oraz rodzajów ryzyka związanych z realizacją PP-P.
Obserwując procesy przekształceń organizacyjno – własnościowych w obszarze wodociągowo – kanalizacyjnym można mieć wątpliwości czy programy PP-P znajdą w przyszłości szersze zastosowanie. Na dzień dzisiejszy zauważono w gminach rosnącą tendencję do konsolidowania firm wodociągowo – kanalizacyjnych z obszaru powiatu (lub większego) w jedno duże przedsiębiorstwo rejonowe, działające w formie spółki prawa handlowego i wykonujące zadanie wspólne kilku gmin. Taka konsolidacja ma dla gmin wiele zalet. Jedną z nich jest połączenie majątków kilku gmin, bez udziału kapitału prywatnego, co wyklucza element polityczny, o którym wspomniano wcześniej Ponadto zintegrowanie majątków i zespołów prawniczych ułatwia pełniejsze wykorzystanie potencjału technicznego i organizacyjnego, racjonalizację zatrudnienia i gospodarki materiałowej prowadzące do obniżenia kosztów przedsięwzięcia. Dodatkowym pozytywem dla Spółki jest możliwość przejęcia częściowego finansowania inwestycji, tym samym odciążając budżety gminne. Zaletę stanowi również fakt, iż tylko większe podmioty międzygminne, obsługujące obszary obejmujące większą ilość mieszkańców mogą być beneficjentem środków z Funduszu Spójności Unii Europejskiej.
Przyszłości przekształceń organizacyjnych w tej gałęzi należy więc upatrywać w nasilających się procesach konsolidacyjnych.
Zygmunt Jerzmanowski
Business Expert, Poznań
Przedmiotem umowy o PP-P jest realizacja przez partnera prywatnego określonego przedsięwzięcia o charakterze publicznym na rzecz podmiotu publicznego za wynagrodzeniem. Pod pojęciem przedsięwzięcia ustawodawca rozumie szeroki zakres współpracy obejmujący miedzy innymi zaprojektowanie lub realizację inwestycji (budowę, rozbudowę, przebudowę, połączoną z eksploatacją, utrzymaniem lub zarządzaniem przedmiotu inwestycji oraz świadczenie usług publicznych przez okres powyżej 3 lat, jeżeli obejmuje eksploatację, utrzymanie lub zarządzanie obiektem na podstawie umowy dzierżawy (lub podobnej).
Fundamentalną podstawą umowy o PP-P jest zobowiązanie partnera prywatnego do poniesienia w całości lub części nakładów na realizację przedsięwzięcia, bowiem włączenie podmiotów prywatnych i ich kapitałów do systemu finansowania infrastruktury publicznej jest głównym celem zawierania takich umów.
Warunkiem uruchomienia PP-P jest to, że taki sposób wykonywania zadania dla interesu publicznego przynosi większe korzyści niż inny sposób realizacji (bez partnera prywatnego). Taka możliwość w szczególności wpływa na oszczędność w wydatkach, podniesienie standardu usług lub obniżenie uciążliwości dla otoczenia.
Idea PP-P z natury rzeczy mogłaby być powszechnie stosowana w realizacji zadań z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków i to zarówno w części inwestycyjnej jak i eksploatacyjnej. Na przeszkodzie stoją jednak dwa elementy. Jednym z nich jest czynnik prawny przewidujący skomplikowaną procedurę ustawowej formuły PP-P. Szczególnie wykonywanie wieloaspektowej analizy przedsięwzięcia w celu określenia jego efektywności ekonomicznej, jak i porównanie kosztów i korzyści, oraz zagrożeń i ryzyka związanego z jego realizacją. Drugi z elementów wiąże się z występującymi ciągle w gminach dużymi obawami co do dopuszczenia inwestorów prywatnych do infrastruktury wodociągowo–kanalizacyjnej.
Praktycznie rzecz biorąc formuła PP-P w układzie ustawowym jeszcze nie „ruszyła”, gdyż jak dotąd (mimo uchwalenia ustawy przed 9 miesiącami) ministrowie do spraw finansów i gospodarki nie wydali rozporządzeń wykonawczych w sprawie elementów analiz oraz rodzajów ryzyka związanych z realizacją PP-P.
Obserwując procesy przekształceń organizacyjno – własnościowych w obszarze wodociągowo – kanalizacyjnym można mieć wątpliwości czy programy PP-P znajdą w przyszłości szersze zastosowanie. Na dzień dzisiejszy zauważono w gminach rosnącą tendencję do konsolidowania firm wodociągowo – kanalizacyjnych z obszaru powiatu (lub większego) w jedno duże przedsiębiorstwo rejonowe, działające w formie spółki prawa handlowego i wykonujące zadanie wspólne kilku gmin. Taka konsolidacja ma dla gmin wiele zalet. Jedną z nich jest połączenie majątków kilku gmin, bez udziału kapitału prywatnego, co wyklucza element polityczny, o którym wspomniano wcześniej Ponadto zintegrowanie majątków i zespołów prawniczych ułatwia pełniejsze wykorzystanie potencjału technicznego i organizacyjnego, racjonalizację zatrudnienia i gospodarki materiałowej prowadzące do obniżenia kosztów przedsięwzięcia. Dodatkowym pozytywem dla Spółki jest możliwość przejęcia częściowego finansowania inwestycji, tym samym odciążając budżety gminne. Zaletę stanowi również fakt, iż tylko większe podmioty międzygminne, obsługujące obszary obejmujące większą ilość mieszkańców mogą być beneficjentem środków z Funduszu Spójności Unii Europejskiej.
Przyszłości przekształceń organizacyjnych w tej gałęzi należy więc upatrywać w nasilających się procesach konsolidacyjnych.
Zygmunt Jerzmanowski
Business Expert, Poznań
