Priorytety w zakresie OZE

W “Czystej Energii” 1/2006 informowaliśmy o naszym wystąpieniu do ministra gospodarki, dotyczącym trybu składania wniosków o przydzielenie ŚP oraz ich rozpatrywania przez prezesa URE. Minister podzielił nasze stanowisko w tej sprawie. Efektem interwencji jest wystosowanie przez ministra gospodarki wytycznych dla prezesa URE dotyczących rozpatrywania wniosków przedsiębiorstw energetycznych o wydanie ŚP. W wytycznych tych minister jednoznacznie określił, iż mają być rozpatrywane wszystkie wnioski spełniające wymagania ustawy Prawo energetyczne, bez względu na podany okres wytworzenia energii elektrycznej w OZE, którego dotyczy wniosek. Tym samym prezes URE nie może odmówić rozpatrzenia wniosku, argumentując, że intencją omawianego przepisu było uporządkowanie procesu rozpatrywania i wydawania ŚP w trybie kwartalnym i że wyłącznie wnioski składane za okres równy lub większy niż kwartał mogą być rozpatrywane przez URE.

Izba wyraża głęboki niepokój związany z działaniami NFOŚiGW w zakresie wspierania energetyki odnawialnej. Na mocy ustawy z 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy Prawo ochrony środowiska (DzU nr 62, poz. 552) środki z opłaty zastępczej oraz kar za niewywiązanie się z obowiązków związanych z pozyskaniem i umorzeniem ŚP zostały skierowane do NFOŚiGW. Jednak zastrzeżono, iż mogą one być przeznaczone wyłącznie na wspieranie OZE. Rok 2006 będzie pierwszym pełnym rokiem funkcjonowania tego mechanizmu. Środowisko przedsiębiorców związanych z produkcją zielonej energii pokłada w powyższym mechanizmie spore nadzieje i z dużym zainteresowaniem śledzi przygotowania Funduszu do obsługi tych środków. Dotychczasowe doświadczenia przedsiębiorców w tym zakresie nie są jednak zbyt optymistyczne. Na razie trudno jest stwierdzić, czy nowe władze zamierzają podjąć działania zmierzające do większego zaangażowania się Funduszu we wspieranie energetyki odnawialnej. Można wręcz odnieść wrażenie, że te zagadnienia są przez Fundusz marginalizowane. Przykładem jest fakt, że “wspieranie odnawialnych źródeł energii”, a więc zadanie ustawowo narzucone Funduszowi, nie jest wymienione w liście przedsięwzięć priorytetowych przeznaczonych do finansowania w 2006 r. Jest, co prawda, mowa o “wykorzystaniu alternatywnych źródeł energii” jako jednym z działań w priorytecie 4. (Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem poprzez zapobieganie i ograniczenie emisji zanieczyszczeń oraz oszczędzanie surowców i energii), ale nie jest to określenie ustawowe i trudno stwierdzić, że właśnie w ramach tego działania ma być realizowana delegacja ustawowa z art. 410 ust. 10 P.o.ś. Łatwo sobie wyobrazić, że pieniądze w ramach tak sformułowanego zadania zostaną przeznaczone np. na termiczną utylizację opon samochodowych, które alternatywnym paliwem mogą teoretycznie być, ale odnawialnym źródłem energii – już nie. Ponadto umieszczenie OZE w priorytecie dotyczącym ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami powoduje, iż inwestycje w energetyce odnawialnej są traktowane jako jedno z działań ochrony atmosfery. Oceniane są więc głównie pod kątem efektu ekologicznego, w postaci zmniejszenia emisji zanieczyszczeń w ogólnej puli emisji z sektora energetycznego. Jest to wyraźne zawężenie spojrzenia na energetykę odnawialną, która jest istotnym elementem polityki energetycznej i ekologicznej kraju. Wspieranie jej ma przynieść – obok efektów ekologicznych – także korzyści gospodarcze i społeczne, zgodnie z ideą trwałego i zrównoważonego rozwoju.
NFOŚiGW podniósł dodatkowo oprocentowanie pożyczek na inwestycje m.in. w OZE z 0,6 stopy redyskontowej weksla do 0,8 s.r.w. Zmniejsza to atrakcyjność oferty Funduszu w porównaniu z propozycjami chociażby banków komercyjnych, zwłaszcza gdy porównamy obowiązujące procedury oraz podejście do prywatnych przedsiębiorców tych instytucji.
PIGEO zwróciła się do ministra środowiska z sugestią wprowadzenia do listy priorytetowych działań oddzielnego priorytetu – wspierania OZE. Należy wydzielić w ramach struktury NFOŚiGW oddzielną jednostkę organizacyjną zajmującą się rozpatrywaniem wniosków o wsparcie inwestycji w energetyce odnawialnej, nie tylko pod kątem ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza, ale także pod kątem wpływu na realizację polityki ekologicznej i energetycznej kraju. Konieczność wspierania przez państwo OZE nie wynika wyłącznie z wymogów ograniczania emisji zanieczyszczeń atmosfery przez energetykę, ale przede wszystkim z realizacji dyrektywy 2001/77/WE o promocji energii elektrycznej z OZE na rynku wspólnotowym UE, która ma dużo szerszy niż tylko ekologiczny wymiar.