Problem własności sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
Kwestia prawa własności sieci wodociągowych i kanalizacyjnych oraz ich statusu prawnego budzi szereg kontrowersji, tak w sensie teoretycznym, jak i w praktyce działania przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Nakładają się na siebie w tej sferze zarówno zaniedbania minionych lat w zakresie jasnego ustalania praw do nowo budowanych odcinków sieci, jak i niejednoznaczne i często sprzeczne orzecznictwo i stanowisko doktryny.
Podstawowym przepisem prawa cywilnego, regulującym status prawny sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, jest art. 49 kodeksu cywilnego, stanowiący, iż urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu i prądu elektrycznego oraz inne podobne urządzenia nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Na tle tego przepisu rodzi się kilka fundamentalnych zagadnień prawnych, mających bezpośrednie przełożenie na codzienną działalność przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Są to przede wszystkim takie kwestie jak zdefiniowanie ustawowego pojęcia „wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu” i określenie momentu, od jakiego urządzenie wodociągowe lub kanalizacyjne wchodzi w skład przedsiębiorstwa oraz określenie prawnych skutków wejścia urządzenia w skład przedsiębiorstwa, tzn. wskazanie statusu prawnego (zwłaszcza własnościowego) poszczególnych urządzeń i związanych z tym praw i obowiązków przedsiębiorstwa.
Definicja urządzenia
Podstawowym przepisem prawa cywilnego, regulującym status prawny sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, jest art. 49 kodeksu cywilnego, stanowiący, iż urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu i prądu elektrycznego oraz inne podobne urządzenia nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu. Na tle tego przepisu rodzi się kilka fundamentalnych zagadnień prawnych, mających bezpośrednie przełożenie na codzienną działalność przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Są to przede wszystkim takie kwestie jak zdefiniowanie ustawowego pojęcia „wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu” i określenie momentu, od jakiego urządzenie wodociągowe lub kanalizacyjne wchodzi w skład przedsiębiorstwa oraz określenie prawnych skutków wejścia urządzenia w skład przedsiębiorstwa, tzn. wskazanie statusu prawnego (zwłaszcza własnościowego) poszczególnych urządzeń i związanych z tym praw i obowiązków przedsiębiorstwa.
Definicja urządzenia