Przedmowa Lecha Kaczyńskiego, prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy
Ochrona środowiska i racjonalne kształtowanie ekosystemu miejskiego to jedne z podstawowych przesłanek dla strategicznych i bieżących przedsięwzięć podejmowanych przez władze samorządowe Warszawy. Właśnie ukończyliśmy prace nad pierwszym kompleksowym Programem Ochrony Środowiska dla stolicy na lata 2004 – 2011. Dokonana w ramach tego opracowania pełna diagnoza stanu środowiska pozwoliła na sprecyzowanie najpilniejszych zadań i ustalenie harmonogramu prac. Po przeprowadzonej analizie potrzeb w dziedzinie ekologii, wnikliwej ocenie już podjętych działań oraz „przymiarce” do realizacji ustaleń związanych z naszym członkostwem w Unii Europejskiej przyjęliśmy, że nadrzędnym celem prowadzonej przez miasto „zielonej” polityki jest zrównoważony rozwój Warszawy w zgodzie z wymogami ochrony środowiska w zjednoczonej Europie. W naszym rozumieniu oznacza on harmonijne korzystanie z zasobów i walorów przyrody w połączeniu z rozwojem gospodarczym, wzrostem poziomu jakości życia mieszkańców oraz trwałym zachowaniem właściwości środowiska dla potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń. Tak pojmowane podejście do ochrony środowiska sprawia, że takiej samej wagi jak kwestie rozwoju gospodarczego, ładu przestrzennego, bezpieczeństwa, komunikacji czy infrastruktury nabierają wspólne działania – mieszkańców Warszawy i władz miasta – właśnie w zakresie korzystania ze środowiska oraz poprawy komfortu życia w dużej aglomeracji. Walory najpiękniej nawet urządzonej przestrzeni publicznej pozostaną niezauważone, jeżeli będzie ona po prostu zaśmiecona. Dlatego też władze samorządowe Warszawy podejmują liczne działania na rzecz utrzymania czystości w mieście. Wymienić tu należy akcję „Czysta Warszawa” ukierunkowaną na likwidację „dzikich składowisk”, a także upowszechnianie selektywnej zbiórki odpadów. Utrzymanie czystości i porządku w istotny sposób różni się od innych zadań władz miasta – wymaga stałego zaangażowania mieszkańców stolicy. Jestem przekonany, że Warszawiacy, którzy nie raz już dowiedli poczucia odpowiedzialności za swoje miasto, i tym razem włączą się we wspólne działania. Ich jasne określenie, a także lepszą koordynację mają zapewnić obowiązujące od września tego roku „Szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku oraz wymagania wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie bezpieczeństwa i czystości w miejscach publicznych na terenie miasta stołecznego Warszawy”. Stanowią one przyjęty przez Radę Miasta akt prawa miejscowego, którego celem jest precyzyjne określenie zadań spoczywających na władających nieruchomościami oraz osobach utrzymujących zwierzęta domowe. Jako organ administracji samorządowej odpowiadamy za stworzenie warunków technicznych i formalnych dla osiągnięcia oczekiwanych rezultatów: musimy zagwarantować możliwość odbioru odpadów i ich zgodne z prawem unieszkodliwianie bądź odzyskiwanie, a także skutecznie zadbać o rozwój selektywnej zbiórki odpadów i utrzymanie czystości terenów ogólnomiejskich – również przez skuteczne egzekwowanie nałożonych na mieszkańców obowiązków. Związana z tym akcja edukacyjna wynika wprost z Planu Gospodarki Odpadami, który jest częścią Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Stołecznego Warszawy. Prezentowany Program pozwala wyraźnie to ocenić – poprzez to, co już z zrobiono w odniesieniu do skali niezbędnych inwestycji. Najlepszym przykładem wyzwania, jakie stanęło przed administracją samorządową z związku z realizacją unijnych priorytetów ochrony środowiska – jest jakość wód. Pierwszy w Warszawie zakład oczyszczania ścieków oddano do eksploatacji dopiero w 1991 r. W lewobrzeżnej części Warszawy, gdzie żyje większość mieszkańców, w ogóle nie ma oczyszczalni, a zgodnie z wymogami akcesyjnymi już w 2010 r. (czyli za sześć lat) miasto będzie zobowiązane do tego, aby oczyścić wszystkie ścieki przed ich odprowadzeniem do Wisły. Chcę zaznaczyć, że jesteśmy gotowi podjąć to wyzwanie. Już prowadzimy wiele działań zmierzających do spełniania przez Warszawę wymogów UE – w tym w zakresie najważniejszych zadań: gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, ochrony powietrza oraz ochrony walorów krajobrazowych i przyrodniczych. Przed nami stoją takie zadania jak rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej oraz objęcie oczyszczeniem większej ilości ścieków, zakup i zamontowanie instalacji poprawiających jakość wody pitnej, włączenie do istniejącego systemu gospodarki odpadami kompleksowego zakładu łączącego funkcje segregacji, kompostowania i składowania oraz ograniczenie zanieczyszczeń powietrza w mieście, których źródłem jest komunikacja. Równie ważne jest kształtowanie przestrzeni publicznych: walka z hałasem, właściwa gospodarka przestrzenna, a także rewaloryzacja i modernizacja zabytkowych parków miejskich. Mam nadzieję, że zaprezentowane w tej publikacji szczegóły naszych działań pozwolą Państwu ocenić, czy zarówno mieszkańcy, jak i władze Warszawy w pełni wykorzystują szansę na poprawę jakości życia w dużym mieście, jaką niesie ze sobą obecność w zjednoczonej Europie.
Lech Kaczyński
prezydent Miasta Stołecznego Warszawy