Przegląd prasy

Popiół powstający w wyniku termicznej mineralizacji osadów ściekowych może być wykorzystywany jako składnik materiałów budowlanych na bazie cementu (zaprawa, beton). Ze względu na jego skład chemiczny, uziarnienie oraz gęstość podjęto próbę wprowadzenia go do zaprawy jako zamiennika części cementu portlandzkiego. Zmielony popiół wykazywał aktywność pucolanową. Pucolana to materiał zawierający aktywną krzemionkę i reagujący z wodorotlenkiem wapnia, przez co powstają trwałe związki o właściwościach hydraulicznych na wzór tych tworzących się w czasie wiązania cementu portlandzkiego. Analizy wykazały, że obecność popiołu wpływała na spowolnienie procesu wiązania i twardnienia kompozytów cementowych, ale nie ograniczała ich końcowej wytrzymałości. Po 28 dniach dojrzewania zaprawa zawierająca 10% dodatku odznaczała się większą wytrzymałością na ściskanie niż ta, która nie zawierała zmielonego popiołu. Z kolei biorąc pod uwagę badania wytrzymałości na rozciąganie, zaprawy zawierające 25% popiołu w stosunku do masy cementu po 90 dniach dojrzewania osiągały parametry porównywalne z wytrzymałością zapraw kontrolnych. Spowolniony proces hydratacji spoiwa, a w efekcie powolne narastanie wytrzymałości betonów lub zapraw, jest zjawiskiem charakterystycznym dla spoiw o właściwościach pucolanowych. Zastosowanie osadów ściekowych w produkcji materiałów budowlanych jest możliwe i prowadzi do ograniczenia wydobycia surowców naturalnych, zmniejsza ilość odpadów deponowanych na składowiskach, a tym samym przyczynia się do ochrony środowiska.

Na podstawie: Kosior-Kazberuk M.: Wykorzystanie popiołu pochodzącego ze spalania osadów ściekowych jako aktywnego dodatku w technologii kompozytów cementowych. „Ekologia i Technika” 5/2009

 

 

Najbardziej popularna metoda usuwania jonów amonowych z wody na drodze biologicznej nitryfikacji to biofiltracja. Istotnym czynnikiem wpływającym na jej przebieg jest stężenie tlenu rozpuszczonego. Badania laboratoryjne procesu biofiltracji prowadzone na złożach diatomitowych wykazały duże rozbieżności pomiędzy teoretycznym zapotrzebowaniem na tlen a jego rzeczywistym zużyciem. Do analiz użyto dechlorowanej wody wodociągowej, wzbogaconej w azot amonowy, fosforany oraz biopreparat zawierający bakterie nitryfikacyjne. Badania potwierdziły, że proces usuwania azotu amonowego realizowany metodą dwustopniowej biofiltracji jest wysokoefektywny. Skuteczność usuwania azotu amonowego była duża i od 45 doby pracy złóż wynosiła 95-100%. Oczyszczona woda spełniała wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministerstwa Środowiska z 29 marca 2007 r. pod względem zawartości wszystkich form związków azotowych (NH₄⁺, NO₂^–, NO₃^–). Przeprowadzone analiza wykazały, że rzeczywiste zużycie tlenu podczas usuwania azotu amonowego w procesie biofiltracji jest niższe niż teoretyczne (5,366-8,768 mgO₂/dm³ na pierwszym stopniu filtracji, 1,166-8,703 mgO₂/dm³ – na drugim stopniu) i wynosi odpowiednio 0,83-2,5 mgO₂/dm³ oraz 0,70-3,54 mgO₂/dm³. Przyczyną paradoksu tlenowego, polegającego na niższym zużyciu tlenu niż wynika to z obliczeń stechiometrycznych, może być fakt usuwania azotu amonowego na drodze innej niż nitryfikacja.

 

Na podstawie: Papciak D.: Paradoks tlenowy w procesie usuwania azotu amonowego z wody metodą biofiltracji. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 11/2009

 

 

Koncesja udzielona przez samorząd przedsiębiorcy na realizację usług komunalnych, np. na odbiór ścieków, powinna być traktowana jako forma partnerstwa publiczno-prywatnego. Zgodnie z ustawą z 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi, koncesjonariusz jest wybierany w trybie przetargowym, a po zakończeniu postępowania zostaje mu powierzona realizacja usługi. Z udzieleniem koncesji przez samorząd wiąże się również przekazanie usług komunalnych oraz infrastruktury na czas nie dłuższy niż 15 lat. Następuje ono w drodze umowy cywilnej (dzierżawy lub najmu). Koncesjonariusz pozostaje w dwóch relacjach cywilno-prawnych: z gminą lub jej spółką zależną oraz z mieszkańcami jako odbiorcami usług komunalnych. Przekazanie infrastruktury skutkuje obowiązkiem zapłaty czynszu, koniecznością utrzymania majątku w dobrym stanie, a czasem nawet jej rozbudowy. Przekazując swój majątek gmina przekazuje obowiązek realizacji usług, zachowując status regulatora. Uprawnienia regulatora mają charakter finansowy, polegający na zatwierdzaniu lub kształtowaniu opłat za określony typ usług, oraz regulaminowy, związany z ustalaniem lub zatwierdzaniem regulaminów świadczenia poszczególnych kategorii usług. Kształtowanie poziomu odpłatności należy do ryzyka kwestionariusza, jednak trzeba pamiętać, że ważne jest, by jego działalność nie była obciążona ryzykiem ponoszenia strat. W związku z tym koszty pracy objętej koncesją winny zostać pokryte wpływami z opłat za świadczone usługi.

 

Na podstawie: Srokosz T.: Koncesja na usługi komunalne. „Ochrona Środowiska” 6/2009

 

 

Podczas prowadzenia procesu uzdatniania wody i oczyszczania ścieków często wykorzystuje się środki chemiczne, takie jak chlorek żelazowy, siarczan żelazowy, siarczan glinowy, wapno, kwas siarkowy, ozon, kwas solny i wodorotlenek sodowy. Z uwagi na szkodliwe właściwości tych substancji istotne jest ich prawidłowe przechowywanie, transport oraz dawkowanie. Zasady BHP w postępowaniu z tymi środkami chemicznymi reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 27 stycznia 1994 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu środków chemicznych do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. Zgodnie z nim pracodawca ma obowiązek stosowania rozwiązań technicznych i organizacyjnych oraz wyposażenia pracowników w niezbędne środki ochrony indywidualnej, zapobiegające ujemnym skutkom wynikającym ze stosowania środków chemicznych, i ewentualnym konsekwencją rozprzestrzeniania się ich w otoczeniu. Prace z użyciem środków chemicznych o właściwościach żrących i trujących powinno wykonywać co najmniej dwóch pracowników, natomiast pracę w zbiornikach – co najmniej trzech. Ponadto w pomieszczeniach, w których środki chemiczne są stosowane lub magazynowane, winna być zapewniona odpowiednia wentylacja.

 

Na podstawie: Łukaszuk M.: Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu środków chemicznych w procesach uzdatniania wody i oczyszczania ścieków. Prawny serwis informacyjno-doradczy „Woda i Ścieki” 11/2009