Przegląd prasy
Skuteczność denitryfikacji
Zanieczyszczenie wód azotanami stanowi szczególny problem na obszarach o intensywnej produkcji rolniczej. Do usuwania nadmiernej ilości tych związków stosowane są na skalę techniczną zarówno procesy biologiczne, jak i fizykochemiczne. Bardzo skuteczną metodą eliminacji azotanów z wód przeznaczonych do picia jest proces denitryfikacji heterotroficznej. Nie zmienia on składu wody, tak jak ma to miejsce w przypadku wymiany jonowej. Wadą tej technologii jest występowanie zanieczyszczenia bakteriologicznego wody, które wymaga doczyszczania na drodze filtracji, a następnie dezynfekcji. W Polsce przeprowadzono w skali laboratoryjnej badania omawianego procesu w układzie złoża stacjonarnego. Układ badawczy składał się ze zbiornika wody surowej, reaktora denitryfikującego, zbiornika wody po denitryfikacji oraz filtra piaskowego, doczyszczającego wodę zdenitryfikowaną. W celu określenia uzyskanych efektów uzdatniania przeprowadzano okresowe analizy własności wody zasilającej układ oraz wody po procesie denitryfikacji. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono znaczne usunięcie azotanów w denitryfikacyjnym złożu stacjonarnym, wahające się w zakresie od 96% do 85% przy zmiennych obciążeniach hydraulicznych. Woda opuszczająca reaktor charakteryzowała się podwyższoną barwą i mętnością. Te niedoskonałości zniwelowano, stosując proces doczyszczania na drodze napowietrzania i filtracji przez filtr piaskowy z prędkością ok. 6 m/h, co pozwoliło na uzyskanie wody o jakości zdatnej do picia.
Na podstawie: Apolinarski M., Dzierżanowska K., Pajor E., Sękiewicz M.: Badania laboratoryjne procesu usuwania azotanów z wody na drodze denitryfikacji heterotroficznej w układzie złoża stacjonarnego. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna”. 11/2010
Niepożądana infiltracja
Nieszczelność sieci kanalizacyjnej może prowadzić do infiltracji wód gruntowych do wnętrza przewodów, co niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie całego systemu kanalizacyjnego. W 1991 r. w Katedrze Sieci i Instalacji Sanitarnych Politechniki Świętokrzyskiej rozpoczęto serię badań nad tym zjawiskiem. Przeprowadzono inspekcję telewizyjną sieci kanalizacyjnych w pięciu wybranych miastach Polski oraz ankietyzację przedsiębiorstw wodociągów i kanalizacji, aby określić objętość wód gruntowych infiltrujących do wnętrza nieszczelnych przewodów oraz ocenić wpływ omawianego zjawiska na funkcjonowanie systemu kanalizacyjnego i oczyszczalni ścieków. Analizy wykazały wpływ infiltracji na tzw. awarie sieci. Zaliczamy do nich m.in. utratę drożności, prowadzącą do zalewania ulic, oraz zapadanie się terenów nad rurociągami, spowodowane powstawaniem pustych przestrzeni powietrznych w pobliżu miejsc nieszczelności. Badania potwierdziły również bezpośredni wpływ zjawiska infiltracji na obniżenie kosztów oczyszczania ścieków oraz korzyści ekonomiczne, wynikające z eliminacji infiltracji poprzez zastosowanie wybranej metody bezwykopowej. Testy jednoznacznie dowodzą, że zlokalizowanie infiltracji za pomocą okresowego prowadzenia inspekcji telewizyjnych, a następnie dobór odpowiedniej techniki naprawczej są konieczne. Efektem tego jest utrzymanie poprawnego funkcjonowania systemu kanalizacyjnego zarówno pod względem technicznym, jak i ekonomicznym.
Na podstawie: Lisowska J.: Korzyści ekonomiczne wynikające z ograniczenia infiltracji w sieci kanalizacyjnej na przykładzie wybranego kolektora kanalizacyjnego. „Instal” 11/2010
Miedź i aluminium w reaktorach
Koszt wytworzenia wypełnienia do reaktorów na bazie granulatu z materiałów odpadowych jest stosunkowo wysoki. Wpływa na to przede wszystkim konieczność stosowania domieszek czystych metali. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że o wiele atrakcyjniejszym pod względem cenowym jest dostępny na rynku odpad w postaci mieszaniny z materiału plastycznego z domieszkami metali miedzi i aluminium z odzysku. Opracowano technologię wytwarzania kształtek, składających się z granulatu materiału plastikowego, pochodzącego z przetwarzania termicznego odpadowej folii budowlanej oraz materiału plastikowego z domieszką miedzi i aluminium z przewodów elektrycznych instalacji wewnętrznej samochodów. Zastosowanie powstałego wypełnienia w porównaniu do innych powszechnie wykorzystywanych procesów beztlenowych zapewnia poprawę efektywności usuwania ze ścieków substancji węglowych, zawiesiny oraz związków azotu i fosforu. Wytworzone wypełnienie aktywne pozwoliło na uzyskanie efektu ekologicznego przez ograniczenie uciążliwości ścieków powstających zarówno w segmencie socjalno-bytowym, jak i przemysłowym. Rozwiązanie to z powodzeniem może być stosowane w złożach biologicznych, reaktorach air-lift, filtrach roślinnych oraz reaktorach beztlenowych.
Na podstawie: Zieliński M., Dębowski M.: Zastosowanie odpadu powstającego w procesie odzysku miedzi i aluminium z przewodów elektrycznych. Prawny serwis informacyjno-doradczy „Woda i Ścieki” 11/2010
Metale ciężkie w ściekach i osadach
Występujące coraz częściej w ściekach komunalnych związki metali ciężkich wskazują na pojawienie się nowych antropogenicznych źródeł napływu tych pierwiastków. Szczególnie niebezpieczne są związki rtęci, które prowadzą do nieodwracalnego skażenia środowiska naturalnego. Podjęto próbę oceny dróg migracji metali ciężkich, zawartych w ściekach komunalnych oraz osadach ściekowych. Analizy przeprowadzono na jednej z przymorskich oczyszczalni. Pobrano cztery próbki ścieków surowych, próbkę ścieków pralniczych, osadów zagęszczonych i osadów odwodnionych, które poddano badaniom na zawartość metali ciężkich (Cu, Cr, Cd, Ni, Pb, Zn, Hg). Zauważono, że mimo niewielkiej koncentracji metali ciężkich w ściekach następuje ich znaczący wzrost w osadach ściekowych zagęszczonych i odwodnionych. Wzrost ten dotyczy: miedzi (o 106%), chromu (o 282%), niklu (o 249%), cynku (o 150%) i rtęci (o 28%). Jednocześnie w ściekach zagęszczonych zmalało stężenie kadmu do ilości śladowych oraz ołowiu o 59%. Oznacza to, że pierwiastki te są zdecydowanie słabiej sorbowane przez składniki mineralne i organiczne osadów ściekowych, a tym samym mogą przenikać wraz z wodami odciekowymi do zbiorników wodnych. Przeprowadzone analizy dowiodły również, że istotnym źródłem toksycznych pierwiastków mogą być ścieki pralnicze. W pralniach nierzadko oczyszczaniu poddawane są materiały niewiadomego pochodzenia, importowane z krajów Dalekiego Wschodu, w których wielokrotnie stwierdzono obecność związków rtęci, ołowiu i chromu.
Na podstawie: Szymański K.: Wpływ ścieków pralniczych na skład osadów ściekowych. „Przegląd Komunalny” 12/2010