MODR od wielu lat prowadzi działania na rzecz promocji energetyki odnawialnej na obszarach wiejskich, zwłaszcza w zakresie wykorzystania biomasy na cele energetyczne, skupiając się głównie na edukacji i doradztwie, skierowanych przede wszystkim do rolników z woj. mazowieckiego.
MODR w ramach swojej długoletniej działalności zrealizował liczne szkolenia, seminaria i konferencje dla rolników i mieszkańców wsi, dotyczące aktualnych zagadnień związanych z energetyką odnawialną na wsi. Realizował również programy doradcze, takie jak „Biomasa jako alternatywne źródło energii”, mające przybliżyć mieszkańcom obszarów wiejskich możliwości wykorzystania biomasy na cele energetyczne, zwłaszcza w ujęciu lokalnym.
Szeroka działalność
Jedną z ważniejszych inicjatyw realizowanych przez MODR, począwszy od 2002 r., jest coroczna konferencja z zakresu energetyki odnawialnej, organizowana w Oddziale Poświętne w Płońsku we współpracy z Polskim Towarzystwem Biomasy – POLBIOM, skupiająca producentów rolnych, doradców, przedsiębiorców, jak również naukowców zajmujących się odnawialnymi źródłami energii, a organizowana. Konferencja MODR jest wydarzeniem mającym już swoje stałe miejsce w kalendarzu imprez związanych z energetyką odnawialną, odbywającym się w ostatnich latach pod patronatem honorowym marszałka województwa mazowieckiego i wojewody mazowieckiego oraz patronatem medialnym miesięcznika „Czysta Energia”. Konferencja pozwala na wymianę doświadczeń, aktualności, wiedzy i osiągnięć z zakresu odnawialnych źródeł energii, stanowi płaszczyznę do określania perspektyw rozwoju tego sektora energetyki oraz pozostaje źródłem inspiracji dla jej potencjalnych producentów.
Istotnym narzędziem dydaktycznym wykorzystywanym przez MODR jest założona w 2003 r. własna kolekcja roślin energetycznych na Polu Doświadczalnym w Płońsku, pozwalająca na praktyczne zdobywanie doświadczeń i prowadzenie doradztwa. Uprawa ta jest co roku licznie odwiedzana przez rolników zainteresowanych założeniem własnej plantacji roślin energetycznych. Można tu zobaczyć poletka uprawy pięciu gatunków wierzby, miskanta olbrzymiego i cukrowego, ślazowca pensylwańskiego, topinamburu i rdestu sachalińskiego. Prowadzenie plantacji pozwala zdobyć praktyczne doświadczenie w uprawie roślin energetycznych, zwłaszcza pod względem ich wymagań klimatycznych i glebowych oraz ilości pozyskiwanych plonów, co później owocuje obszerną wiedzą i możliwością przekazywania jej przyszłym plantatorom.
MODR prowadzi również doradztwo w zakresie podjęcia działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu produktów z biomasy z dofinansowaniem unijnym w ramach PROW 2007-2013 z Działania – Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej oraz tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, a także doradztwo kredytowe dotyczące realizacji inwestycji związanych z urządzeniami do pozyskiwania energii odnawialnej na potrzeby gospodarstw rolnych.
Nowe inicjatywy
Działania doradcze MODR-u owocują powstawaniem nowych inwestycji i realizacja przedsięwzięć bazujących na zasobach energii odnawialnej na terenie woj. mazowieckiego.
Jedną z ciekawszych inwestycji ostatnich lat jest wytwórnia biodiesla,funkcjonująca w gospodarstwie rolnym w pow. płockim, w gm. Bielsk. Od 2007 roku produkuje ona biopaliwo płynne na użytek własny grupy rolników,w którejskład wchodzi pięciu gospodarzy uprawiających rzepak na powierzchni 250 ha. Każdy z nich wytwarza biopaliwo na swoje potrzeby, z własnego surowca. Produktem ubocznym jest makuch rzepakowy, który może być wykorzystywany jako paliwo do pieców c.o. Obiekt pełni także funkcję pokazową dla innych rolników.
Kolejnymi przykładami inwestycji wykorzystujących biomasę rolniczą na cele energetyczne są liczne wytwórnie brykietów ze słomy i trocin funkcjonujące w rejonie Siedleckim, np. w miejscowości Prochenki, Głuchów, Wodynie i Pilawie oraz instalacje grzewcze na biomasę. Są one efektem działań MODR, w tym szkoleń i wyjazdów pokazowych organizowanych dla rolników na tym terenie, we współpracy z Akademią Podlaską, PEC-em w Siedlcach, prasą lokalną i samorządami gminnymi. W trakcie przygotowań do budowy i uruchomienia w okolicach Siedlec są również młyn wodny w gm. Korczew, farmy wiatrowe w gm. Sokołów i biogazownie, np. w zakładzie mięsnym w Kosowie Lackim oraz gospodarstwie hodowlanym w Grochowie w pow. sokołowskim.
Na terenie naszego województwa mamy też przykłady wykorzystania energii słonecznej. W powiecie radomskim funkcjonują systemy solarne w Domach Pomocy Społecznej w Krzyżanowicach, zasilane przez 39 kolektorów słonecznych, o łącznej mocy 66,3 kW oraz w Wierzbicy o mocy 130,35 kW i 76,04 kW. Również miasto i gm. Płońsk stara się promować kolektory słoneczne. Mieszkańcy mogą wziąć udział w projekcie „Energia odnawialna – instalacje solarne dla mieszkańców miasta i gminy Płońsk”. Projekt będzie realizowany przez Stowarzyszenie „Wszyscy dla wszystkich” przy wykorzystaniu wsparcia finansowego ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Zakłada się 85-procentowe dofinansowanie inwestycji.
Plany na przyszłość
Wychodząc naprzeciw rosnącemu zainteresowaniu odnawialnymi źródłami energii wśród rolników i innych mieszkańców obszarów wiejskich, MODR w najbliższym czasie planuje szereg kolejnych szkoleń, w tym m.in. związanych z problematyką biogazu rolniczego w ramach projektu „Produkcja Biogazu Rolniczego – Korzyści i Zagrożenia”, jak również z zakresu zastosowania odnawialnych źródeł energii na potrzeby własne i lokalne, z uwzględnieniem biomasy, słońca i wiatru, realizowane we współpracy z powstałą niedawno Mazowiecką Agencją Energetyczną.
Sylwester Gratkowski,
dyrektor MODR,
Warszawa