Najlepiej uczyć się na doświadczeniach innych. Aby przekonać samorządowców do takiej filozofii Związek Powiatów Polskich i Ambasada Szwedzka zorganizowały w drugiej połowie maja br. wyjazd studyjny do wybranych obiektów bioenergetycznych w Szwecji.

Program obejmował również zwiedzenie odbywających się w tym czasie targów World Bioenergy w Jönköping oraz udział w towarzyszącej im konferencji nt. odnawialnych źródeł energii. 


Oczyszczalnia ścieków w Sztokholmie

Zwiedzanie obiektów
Grupa wystartowała z Warszawy samolotem do Sztokholmu wczesnym popołudniem tak, aby tego samego dnia mogła zwiedzić zabytki tego uroczego i czystego miasta.
Kolejne dni to wizytacja poszczególnych obiektów. Pierwszym odwiedzanym była elektrociepłownia ENA Energi, spalająca głównie zrębki leśne. Zainstalowany jest tam również kocioł przystosowany do spalania trudniejszych paliw, pochodzących z plantacji roślin, głównie wierzby, oraz agropaliw w ilości do 30%. Przy elektrociepłowni prowadzona jest eksperymentalnie plantacja wierzby, nawadniana ściekami z sąsiadującej oczyszczalni ścieków. Elektrociepłownia obsługuje miasto w 65%.
Drugą na trasie zwiedzania była elektrociepłownia Fortum Vrme w Högdalen, opalana odpadami komunalnymi. Kocioł tu pracujący tzw. kotłem podstawowym, co oznacza maksymalne obciążenie przez większość roku ze względu na fakt, że nakłady inwestycyjne są bardzo wysokie, a paliwo tanie, bo za odpady płaci dostawca. Elektrociepłownia działa w systemie sieci ciepłowniczej Sztokholmu, co umożliwia optymalną produkcję ciepła.
Po zapoznaniu się z technologiami i paliwami stosowanymi w ww. elektrociepłowniach grupa mogła zapoznać się z produkcją biogazu w oczyszczalni ścieków w Henriksdal. Gospodarzem tego obiektu jest Stockholm Vatten i Scandinavian Biogas. Produkowany biogaz używany jest w transporcie miejskim w Sztokholmie. Inwestycja jest jeszcze w fazie realizacji. Po jej zakończeniu w 2009 r. 120 autobusów będzie napędzanych biogazem, transportowanym gazociągiem bezpośrednio do zajezdni, znajdującej się w odległości 1,5 km od oczyszczalni ścieków. Zastosowane w oczyszczalni rozwiązania wzbudziły szczególne zainteresowanie grupy.


Grupa zwiedzających Targi. Na pierwszym planie księżniczka Wiktoria w towarzystwie wicepremiera Polski i Szwecji

Ciekawa była również wizyta w elektrociepłowni zaopatrującej w ciepło 1500 odbiorców, z czego 1100 to mieszkańcy domów jednorodzinnych. Produkcja energii bazuje tu głównie na odpadach bytowych i zrębkach. Umowa na ich dostawę zawarta jest z ośmioma gminami, które dostarczają rocznie 50 tys. ton odpadów bytowych.
Przyjemnie było zwiedzić najbardziej ekologiczne miasto w Europie, jakim jest Växjö. Władze 25 lat pracowały nad uniezależnieniem się miasta i gminy od paliw kopalnych. W gminie panuje całkowita zgoda polityczna w sprawach ekologii. Działa tu 800 małych firm. Władze postawiły sobie za cel zmniejszenie emisji CO2 w 2010 r. w stosunku do 1993 r. o 50% oraz zaprzestanie używania ropy. Zadanie to jest sukcesywnie realizowane. Miasto daje przykład, że można uzyskać wyższy wzrost gospodarczy i jednocześnie obniżyć emisję CO2


Farma wiatrowa na morzu – widok z mostu łączącego Szwecję z Danią


World Bioenergy
 Uroczystego otwarcia zarówno targów, jak i towarzyszącej im konferencji dokonała w imieniu króla Szwecji Karola VI Gustawa, patrona imprezy, jego córka księżniczka Wiktoria. Wprowadzenia do konferencji dokonali: Maud Olofsson, wicepremier szwedzkiego rządu i Waldemar Pawlak, wicepremier w rządzie RP. W konferencji uczestniczyło ok. 1200 osób z 60 krajów.
World Bioenergy to największa światowa wystawa w branży OZE. Wśród licznych stoisk, na których królowała tematyka produkcji biopaliw z biomasy, znajdowało się również stoisko ambasady polskiej, które w towarzystwie wicepremiera W. Pawlaka odwiedziła księżniczka Wiktoria. Szkoda, że nie było na nim oferty i informacji naszych firm działających w branży OZE, poszukujących zagranicznych partnerów. Znajdował się tu kocioł na biomasę tylko jednego producenta. 


Plantacja wierzby nawadniana ściekami z oczyszczalni


Na terenie pawilonu organizatorzy targów wyznaczyli miejsce na spotkania ze szwedzkimi firmami. Każdy z uczestników wyjazdu studyjnego mógł spotkać się i porozmawiać z szefem wybranej szwedzkiej firmy.
Jadąc autokarem można było podziwiać pomysłowość Szwedów, którzy wzdłuż drogi zakładają trzyrzędowe plantacje wierzby energetycznej, stanowiące równocześnie pas ochronny. Każdego roku jest koszony jeden rząd, a pozostałe stanowią ochronę przed warunkami klimatycznymi. Rozwiązanie to bardzo ekonomiczne wykorzystują tereny nie nadające się do upraw na cele żywnościowe.
Droga powrotna wiodła przez most Oresundsbron, łączący Szwecję z Danią. Z okien autokaru widać było farmy wiatrowe zainstalowane na morzu, co stanowiła pierwszą lekcję przed realizacją polskich projektów farm na Bałtyku.
Po tej wizycie wielu samorządowców upewniło się, że energetyka odnawialna ma przyszłość, że można również w Polsce osiągnąć wyższy poziom niezależności energetycznej. Trzeba tylko wyobraźni i dobrej woli. Była to dobra lekcja ekologii i energetyki odnawialnej.

Urszula Wojciechowska