Stan rozwoju sektora energetyki wiatrowej w Polsce.

Jednym z głównych elementów pakietu jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. Według przeprowadzonych analiz, wyznaczone cele, pomimo bardzo ambitnego charakteru, są realne do wykonania.

 

Ustalenia zawarte w Pakiecie ukazują filozofię nowej polityki w zakresie OZE, która to filozofia znalazła odzwierciedlenie w przygotowanym w Ministerstwie Gospodarki projekcie „Polityki energetycznej Polski do 2030 r.”. Rozwój wykorzystania OZE został w nim bowiem wskazany jako jeden z sześciu podstawowych kierunków polskiej polityki energetycznej. W najnowszej wersji dokumentu określono pięć głównych celów polityki energetycznej w tym obszarze:

·         wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych,

·         osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych, oraz zwiększenie wykorzystania biopaliw II generacji,

·         ochronę lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzić do konkurencji pomiędzy energetyką odnawialną i rolnictwem oraz zachować różnorodność biologiczną,

·         wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących stanowiących własność Skarbu Państwa,

·         zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach.

W Programie działań wykonawczych na lata 2009-2012 stanowiącym załącznik do projektu „Polityki energetycznej Polski do 2030 r.” zawarte zostały konkretne działania wykonawcze mające na celu realizację powyższych założeń.

Jednym z głównych zadań zapisanych w „Polityce…” mającym na celu implementację dyrektywy jest przygotowanie „Planu działań na rzecz wzrostu wykorzystania OZE do 2020 roku” przedstawiającego ścieżki dochodzenia do 15% udziału OZE w energii finalnej w podziale na energię elektryczną, ciepło i chłód oraz energię odnawialną w transporcie oraz w rozbiciu na poszczególne technologie. Powyższy dokument Polska jest zobowiązana notyfikować Komisji Europejskiej najpóźniej do 30 czerwca 2010 r. Polska na transpozycję przepisów ww. dyrektywy ma 18 miesięcy od opublikowania w dzienniku urzędowym UE.

 

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest szczególnie zauważalny
w przypadku energetyki wiatrowej W 2005 r. – 124 MW, a w 2008 r. – 451 MW.

Przewiduje się, że rozwój energetyki wiatrowej będzie miał istotne znaczenie dla osiągnięcia przez Polskę wyznaczonego (ww. dyrektywie) celu. Według przygotowanej na potrzeby „Polityki energetycznej…” „Prognozy zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku”, moc zainstalowana elektrowni wiatrowych w Polsce będzie zwiększać się w sposób następujący: 976 MW w 2010 r., 3396 MW w 2015 r., 6089 MW w 2020 r., 7546 MW w 2025 r., 7867 MW w 2030 r. Powyższe oznacza iż procentowy udział zapotrzebowania na energię finalną brutto z wiatru w zapotrzebowaniu na energię elektryczną brutto z OZE będzie kształtować się w sposób następujący: 24,3% w 2010 r., 41,7% w 2015 r., 44,8% w 2020 r., 45,1% w 2025 r., 45% w 2030 r. Według danych URE (stan na 30 września 2009 r.) moc zainstalowana elektrowni wiatrowych wynosi obecnie 666 MW.

Wg danych posiadanych przez MG inwestorzy złożyli wnioski o wydanie warunków przyłączenia na około Przyłączenie takiej mocy do KSE będzie możliwe po rozbudowie sieci zgodnej z zakresem określonym w przyznanych warunkach przyłączenia (§ 8 ust.1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego – DzU nr 93, poz. 623 z późn. zm.).

 

Mając na uwadze powyższe, MG przygotowało zestaw rozwiązań mających usprawnić proces przyłączania nowych inwestycji OZE do sieci i zawarło go w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie innych ustaw. Jednym z takich rozwiązań jest m.in. wprowadzenie instytucji zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci. Konieczność wprowadzenia takiego rozwiązania wynika głównie z faktu „rezerwowania miejsc i mocy przyłączeniowych w systemie elektroenergetycznym” przez podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci. Ponieważ operatorzy systemów elektroenergetycznych nie mogą przy wydawaniu warunków przyłączenia zakładać braku realizacji zamierzonej inwestycji, a warunki przyłączenia w świetle obowiązujących odrębnych przepisów są ważne dwa lata od daty ich określenia, w powyższym okresie operatorzy systemu w każdych, kolejnych wydawanych warunkach muszą uwzględniać założenia wynikające z wcześniej określonych warunków. Skutkiem powyższego jest z jednej strony ponoszenie przez każdego następnego wnioskodawcę dodatkowych kosztów, wynikających z wcześniej wydanych warunków np. konieczność uwzględniania infrastruktury technicznej przystosowanej do wyższych mocy zwarciowych, z drugiej zaś posiadanie przewymiarowanej infrastruktury sieciowej w przypadku, gdy w danym obszarze zostanie zrealizowanych np. część planowanych przyłączy. Należy zaznaczyć, także kwestię dołączania do wniosku o przyłączenie wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w przypadku podmiotów ubiegających się o przyłączenie źródeł energii elektrycznej do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV.

Obecnie obowiązek wykonania ekspertyzy spoczywa na ubiegającym się o przyłączenie, natomiast po zmianie prawa „przejdzie” on na przedsiębiorstwo sieciowe.

Kolejna zmiana ma na celu zdyscyplinowanie przedsiębiorstw sieciowych do przestrzegania terminów wydawania warunków przyłączenia do sieci. Za ich niedotrzymanie wymierzana będzie kara pieniężna w wysokości co najmniej 3000 zł za każdy dzień zwłoki. Dla zapewnienia pełnej transparentności procesu przyłączania do sieci przedsiębiorstwa zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej będą obowiązane zapewnić publiczną dostępność informacji o: podmiotach ubiegających się o przyłączenie o napięciu wyższym niż 1 kV, lokalizacji przyłączenia, mocy przyłączeniowej, datach – wydania warunków przyłączenia, zawarcia umowy o przyłączenie i rozpoczęcia dostarczania energii elektrycznej, a także informacji o wielkości dostępnej mocy przyłączeniowej dla stacji elektroenergetycznych lub ich grup, wchodzących w skład sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, a także planowanych zmianach tych wielkości w okresie następnych 5 lat, od dnia publikacji tych danych.

MG przykłada szczególną uwagę do kwestii zrównoważonego wykorzystania zasobów energetycznych. Dlatego też rozwój OZE, w tym energetyki wiatrowej jest istotnym elementem polityki energetycznej kraju.   

dr inż.Henryk Majchrzak,

prezes zarządu BOT Elektrowni Opole